สถานการณ์และแนวโน้มการจ่ายยาสมุนไพรของหน่วยบริการสุขภาพในจังหวัดสงขลา (พ.ศ.2563-2567)
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สำรวจสถานการณ์การจ่ายยาสมุนไพร 10 อันดับแรกของจังหวัดสงขลา ในปีงบประมาณ 2567 และ 2) วิเคราะห์แนวโน้มการจ่ายยาสมุนไพรในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา โดยรวบรวมข้อมูลเชิงทุติยภูมิจากโปรแกรมคลังข้อมูลสุขภาพ (HDC) ของประเทศไทย ผลการวิจัยพบว่า
1) ยาสมุนไพรที่นิยมจ่ายมากที่สุด 10 อันดับแรก ในปี 2567 ได้แก่ ยาน้ำแก้ไอมะขามป้อม, ยาเม็ดประสะมะแว้ง, ยาน้ำแก้ไอผสมมะขามป้อม สูตรตำรับที่ 1, ชาชงมะขามแขก, ยาแคปซูลฟ้าทะลายโจร, ยาแคปซูลขมิ้นชัน, ยาลูกกลอนอมมะแว้ง, ครีมไพล, ยาประคบ และยาแคปซูลเถาวัลย์เปรียง ตามลำดับ
2) แนวโน้มการจ่ายสมุนไพร ในปี 2563-2567 พบว่า การจ่ายยาสมุนไพรในจังหวัดสงขลาแสดงแนวโน้มที่เพิ่มขึ้นในบางชนิด เช่น แก้ไอมะขามป้อม, ฟ้าทะลายโจร, ไพล และยาประคบ โดยเฉพาะในปี 2567 ที่มีการจ่ายเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญในยาประคบ และยาอมมะแว้ง
สถานการณ์การจ่ายยาสมุนไพรในจังหวัดสงขลามีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี สะท้อนถึงความสนใจของประชาชนและโอกาสในการเข้าถึงการรักษาด้วยสมุนไพรที่ดีขึ้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรพัฒนานโยบายการจ่ายยาสมุนไพรให้ตอบสนองความต้องการของประชาชน ส่งเสริมความรู้เกี่ยวกับการใช้สมุนไพรอย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ รวมถึงศึกษาความปลอดภัยและผลข้างเคียงของสมุนไพรในอนาคต เพื่อให้การใช้สมุนไพรปลอดภัยและยั่งยืน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความและข้อคิดเห็นใดๆ ในวารสาร เป็นทัศนะของผู้เขียน คณะพลศึกษาไม่จำเป็นต้องเห็นชอบด้วยเสมอไปผู้ใดประสงค์จะนำข้อความไปตีพิมพ์หรือเผยแพร่ต้องได้รับอนุญาตจากผู้เขียนโดยตรง
เอกสารอ้างอิง
Boonfueang, W., & Sriprasart, T. (2021). Suppression of cough by Emblica officinalis extract, dextromethorphan versus placebo during endobronchial ultrasound bronchoscopy: A randomized double-blind, double-dummy, placebo-controlled trial. European Respiratory Society Journal.
Chomphakarn, T., Suphalak, F., & Duangporn, N. (2023). A comparative study on the effectiveness of Phyllanthus emblica lozenges and Mammaeng lozenges versus dextromethorphan tablets in treating cough among hypertensive patients experiencing side effects from enalapril at Pichai Dabhak Hospital, Uttaradit Province. Buriram Rajabhat University Journal of Science and Technology, 7(2), 81–99.
Chuleekorn, L., Teerayut, C., Nawarat, S., Piyathida, T., Pisit, W., Sirilak, M., & Anusorn, B. (2008). Efficacy of Curcuma longa combined with omeprazole compared to standard triple therapy in treating Helicobacter pylori. Srinagarind Medical Journal, 32(1), 100–106.
Dararat, R., Rujira, K., Usanee, P., Sireethorn, N., Oranong, L., & Piyawan, S. (2021). Efficacy and safety of Andrographis paniculata extract in combination therapy for mild COVID-19 patients at Nakhon Pathom Hospital. Region 4–5 Medical Journal, 40(2), 269–282.
Department of Development of Thai Traditional and Alternative Medicine, Ministry of Public Health. (2015). Hospital model of Thai traditional medicine: A model of service system development. Kaomai Journal NHSO, 8, 10–11.
Department of Thai Traditional and Alternative Medicine: Ministry of Public Health. (2023). PMQA 4.0 of the Department of Thai Traditional and Alternative Medicine, B.E. 2566. Nonthaburi: Bureau of Administrative System Development, Department of Thai Traditional and Alternative Medicine.
Gupta, R., & Wadhwa, R. (2023, July 4). Mucolytic medications. In StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK559144/
Herbal Product Division, Food and Drug Administration. (2023). National List of Essential Medicines (Herbal Medicines), B.E. 2566 Handbook. Pathum Thani: Minnie Group Co., Ltd.
Kinnunen, O., Winblad, I., Koistinen, P., & Salokannel, J. (1993). Safety and efficacy of a bulk laxative containing senna versus lactulose in the treatment of chronic constipation in geriatric patients. Pharmacology, 47(Suppl 1), 253–255. https://doi.org/10.1159/000139866
Li, C. L., Huang, H. L., Wang, W. C., & Hua, H. (2015). Efficacy and safety of topical herbal medicine treatment on recurrent aphthous stomatitis: a systemic review. Drug design, development and therapy, 107-115.
National Committee on Herbal Policy. (2023). National Herbal Action Plan, 2nd Edition (B.E. 2566–2570) (2nd ed.). Nonthaburi: Division of Economic Herbs, Department of Thai Traditional and Alternative Medicine, Ministry of Public Health.
National Drug System Development Committee. (2006). List of herbal medicinal products A.D. 2006. Bangkok: Agricultural Co-operative Federation of Thailand.
Nongluk, L., Pornnong, A., & Amnat, C. (2010). Efficacy and safety of senna tablets in treating chronic constipation among end-stage renal disease patients. Thai Pharmaceutical and Health Science Journal, 5(1), 31–36.
Nongluk, S. (2017). Treatment of chronic constipation: Current and future options. Drug Information Bulletin, 19(3), 2–18.
Nonting, P., Charoenporn, S., Kunwaradisai, N., Watcharathanakij, S., & Vadhnapijyakul, A. (2013). Situation and restrictions for the use of herbal medicines in public hospitals. In D. Patanasethanont (Ed.), The 5th Annual Northeast Pharmacy Research Conference: Pharmacy Profession—Moving Forward to ASEAN Harmonization (pp. 29). Mahasarakham: Mahasarakham University.
Nosalova, G., Mokry, J., & Hassan, K. M. T. (2003). Antitussive activity of the fruit extract of Emblica officinalis Gaertn. (Euphorbiaceae). Phytomedicine, 10, 583–589.
Saraniya, J. (2023). Omeprazole: A medication for treating gastric ulcers and gastroesophageal reflux disease—How to use it safely. Retrieved December 6, 2024, from
https://app.pharmcare.co/article/detail/36/Omeprazole-gastitis-GERD-indication-precaution
Thai Sub-Committee on Compilation of Thai Herbal Reference Textbook. (2012). Phlai. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine, 10(1), 52-56.
Pariya Thomudtha, Adisak Thomudtha, Kritsanee Saramunee, Siriporn Rachramkeaw, Pratomporn Matvises, Jeerisuda Khumsikiew, Panuwat Napinkul, Charanya Churari. (2023). Efficacy and safety of Andrographis paniculata for the treatment of mild COVID -19 infection. Mahasarakham hospital journal, 20(3), 220-235.
Thongsee, C., Fakkham, S., & Nacapunchai, D. (2023). Comparison of the efficiency of Indian gooseberry cough syrup and maweng cough lozenge with dextromethorphan in the treatment of cough in hypertensive patients taking enalapril at fort Phichai Dap Hak hospital in Uttaradit Province. Journal of Science and Technology Burirum Rajabhat University, 7(2), 81-100.
Sharma, S., Goswami, J., Gupta, G., & Mustafa, A. (2008). Topical drug delivery systems: a review. Pharmaceut. Rev, 6, 1-29.)
Somanat, S. (2007). A study on the effectiveness and side effects of Curcuma longa compared with ranitidine in patients with uninvestigated dyspepsia. Nakhon Pathom: Department of Clinical Pharmacy, Silpakorn University.
Songkhla Provincial Public Health Office. (2023). Situation and trends of herbal medicine use in Songkhla Province. Songkhla: Songkhla Provincial Public Health Office.
Strategy and Planning Division, Office of the Permanent Secretary. (2019). Details of indicators from the Ministry of Public Health annual budget 2019. Nonthaburi: Office of Policy and Strategy, Ministry of Public Health.
Viriyathorn, S., Wanwong, Y., Tisayaticom, K., Patcharanarumol, W., Limwattananon, S., Limwattananon, C.,
&Tangcharoensathien, V. (2017). The Inpatient and Outpatient Utilization by Health Care Providers of Thai Population in 2015. Journal of Health Systems Research, 11(2), 155-169.
