ประสิทธิผล และอุบัติการณ์ไม่พึงประสงค์ของการรักษาด้วยยา Sofosbuvir/ Velpatasvir ในผู้ป่วยโรคไวรัสตับอักเสบซีเรื้อรัง โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช หล่มเก่า

บทคัดย่อ

ไวรัสตับอักเสบซีเป็นสาเหตุสำคัญของโรคตับอักเสบเรื้อรังซึ่งนำไปสู่การเกิดตับแข็ง มะเร็งตับ และการเสียชีวิตแนวทางการรักษาในโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชหล่มเก่าโดยการให้ยา Sofosbuvir/Velpatasvir ซึ่งเป็นยารักษาไวรัสตับอักเสบซีชนิดใหม่ในผู้ป่วยแต่ยังไม่มีการศึกษารายงานข้อมูลในส่วนของประสิทธิผลและอาการข้างเคียง การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผล อาการข้างเคียง และอุบัติการณ์ไม่พึงประสงค์ของยา Sofosbuvir/Velpatasvirในผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบซีเรื้อรัง ทำการศึกษาแบบย้อนหลังและไปข้างหน้า (retrospective prospective study) กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบซีเรื้อรังจำนวน 200 ราย ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชหล่มเก่าระหว่างเดือนกรกฎาคม 2565 ถึง พฤษภาคม 2566 ให้การรักษาด้วยยา Sofosbuvir ขนาด 400 มิลลิกรัม ร่วมกับ Velpatasvir ขนาด 100 มิลลิกรัม วันละครั้ง เป็นเวลา 12 สัปดาห์ ตามแนวทางของ American Association for the Study of Liver Diseases และสมาคมโรคตับแห่งประเทศไทย เก็บรวบรวมข้อมูลจากฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ ได้แก่ข้อมูลพื้นฐานการรักษา ผลลัพธ์ทางคลินิก อาการข้างเคียงและอุบัติการณ์ไม่พึงประสงค์ วิเคราะห์ประสิทธิผลของยาโดยใช้อัตราส่วนการหาย (sustained virological response rate) อาการข้างเคียงและอุบัติการณ์ไม่พึงประสงค์ โดยใช้การทดสอบ exact binomial, chi-square test, independent t-test และ Mann Whitney U test วิเคราะห์ปัจจัยที่มีผลต่ออัตราการหายโดยใช้สถิติ binary logistic regression โดยทำการวิเคราะห์ตัวแปรเดียวและตัวแปรพหุ กำหนดระดับนัยสำคัญที่ 0.05

ผลการศึกษาพบว่าผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบซีเรื้อรังอายุเฉลี่ย 57.0±7.4 ปี มีภาวะตับแข็งร้อยละ 28.5 เป็นผู้ป่วยตับแข็งระยะเริ่มแรก (child-pugh A) ทั้งหมด เกณฑ์ประเมินการหายของผู้ป่วยทั้งหมดร้อยละ 96.0 ในกลุ่มผู้ป่วยที่ไม่เป็นตับแข็ง ร้อยละ 96.6 และร้อยละ 94.3 ในกลุ่มผู้ป่วยที่เป็นตับแข็งระยะเริ่มแรก อาการข้างเคียงพบร้อยละ 13.0 ส่วนใหญ่ไม่รุนแรง ได้แก่ อ่อนเพลีย (ร้อยละ 7.5) นอนไม่หลับ (ร้อยละ 1.5) เวียนศีรษะ (ร้อยละ 1.0) ปวดศีรษะ (ร้อยละ 1.0) คลื่นไส้ (ร้อยละ 1.0) และอาการคัน (ร้อยละ 1.0) ทั้งนี้ผู้ป่วยเป็นตับแข็งกับไม่เป็นตับแข็งอาการข้างเคียงไม่แตกต่างกัน (p>0,05) อุบัติการณ์ไม่พึงประสงค์ของกลุ่มที่เป็นตับแข็งเกิด thrombocytopenia มากกว่ากลุ่มไม่เป็นตับแข็งอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (5.7%, 0, p=0.018) แต่การเกิด anemia, leukopenia และ total bilirubin elevation ไม่แตกต่างกัน (p>0.05) ส่วน acute kidney injury ไม่พบทั้ง 2 กลุ่ม ผู้ป่วยที่มีโรคร่วมก่อนเริ่มการรักษามีโอกาสหายขาดได้น้อยกว่ากลุ่มที่ไม่เป็น คือ โรคไขมันในเลือดสูงร้อยละ 86.0 (AOR=0.14, 95% CI=0.02, 0.80, p=0.002) และโรคตับแข็ง ร้อยละ 78.0 (AOR=0.22, 95% CI=0.04, 0.92, p=0.047) โดยสรุปการรักษาด้วยยา Sofosbuvir/ Velpatasvir ระยะเวลา 12 สัปดาห์ ในผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบซีเรื้อรังมีประสิทธิผลสูงและมีอาการข้างเคียงไม่รุนแรงทั้งในกลุ่มที่ไม่เป็นโรคตับแข็งและเป็นโรคตับแข็งระยะเริ่มแรกซึ่งเข้าเกณฑ์ที่กำหนดตามแนวทางการรักษาโรคไวรัสตับอักเสบซีเรื้อรัง