การสอบสวนการระบาดของโรคหิดในสถานบริบาลผู้สูงอายุ อำเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี ระหว่างเดือนสิงหาคม 2566 ถึง เดือนเมษายน 2567

บทคัดย่อ

วันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2567 กองระบาดวิทยาได้รับแจ้งจากสถานบริบาลผู้สูงอายุแห่งหนึ่งใน อ.เมือง จ.นนทบุรี ว่ามีผู้ป่วยที่มีผื่นและตุ่มคันเป็นกลุ่มก้อน ทีมสอบสวนโรคจึงลงพื้นที่เพื่อยืนยันการวินิจฉัยและการระบาด พรรณนาลักษณะทางระบาดวิทยาของผู้ป่วย ตาม บุคคล เวลา และสถานที่ ค้นหาสาเหตุของการระบาดของโรคหิด และเสนอแนวทางและดำเนินการควบคุมป้องกันโรคที่เหมาะสม โดยใช้การศึกษาเชิงพรรณนาและการค้นหาผู้ป่วยเพิ่มเติมผ่านแบบสอบถาม ผู้ป่วยสงสัยคือ ผู้ที่อาศัยในสถานบริบาลที่มีผื่นตุ่มคันอย่างน้อยหนึ่งตำแหน่งตั้งแต่วันที่ 1 สิงหาคม 2566 ถึง 30 เมษายน 2567 ผู้ป่วยเข้าข่ายคือ ผู้ป่วยสงสัยที่ได้การวินิจฉัยโดยตจแพทย์ และผู้ป่วยยืนยัน คือ ผู้ป่วยสงสัยหรือเข้าข่ายที่มีผลตรวจทางห้องปฏิบัติการเข้าได้กับโรคหิด นอกจากนี้ได้ทำการศึกษาทางห้องปฏิบัติการและสำรวจสิ่งแวดล้อมร่วมด้วย ผลการศึกษาพบผู้ป่วยรวม 19 ราย โดยเป็นผู้ป่วยยืนยัน 1 ราย อัตราป่วยร้อยละ 54.3 เป็นชาย 8 ราย และหญิง 11 ราย (อัตราส่วนชายต่อหญิงคือ 1:1.4) มัธยฐานอายุ 64 ปี (อายุต่ำสุด-สูงสุดเป็น 17-87 ปี) เป็นผู้อาศัย11  ราย และเจ้าหน้าที่ 8 ราย ผู้อาศัยป่วยกระจายอยู่ในทั้งสองชั้นของสถานพยาบาล ผู้ป่วยรายแรกเป็นเจ้าหน้าที่ซึ่งเริ่มมีอาการตั้งแต่ 14 กันยายน พ.ศ.2566 จากนั้นมีผู้ป่วยเพิ่มขึ้นจนถึงวันสอบสวน ผู้ป่วยรายแรกแจ้งว่าก่อนป่วยได้อาศัยร่วมห้องกับผู้ฝึกงานที่มีอาการผื่นคันตามตัวประมาณ 1 เดือนก่อนที่จะเริ่มมีอาการ ผลทางห้องปฏิบัติการพบตัวหิด 1 ตัวอย่าง สาเหตุการระบาดอาจเกิดจากกระบวนการทำงาน เนื่องจากเจ้าหน้าที่ต้องสัมผัสร่างกายผู้อาศัยและมีการหมุนเวียนดูแลผู้อาศัยทุกห้อง จากการสอบสวนสรุปได้ว่ามีเหตุการณ์ระบาดของโรคหิดเกิดขึ้นในสถานบริบาลผู้สูงอายุแห่งนี้จริง และเกิดโรคทั้งในผู้อาศัยและบุคลากร โดยไม่มีผู้ป่วยที่อาการรุนแรงหรือเสียชีวิตจากการระบาดครั้งนี้ การระบาดครั้งนี้อาจเกิดจากมีผู้ป่วยนำโรคเข้ามา และไม่มีการคัดกรองก่อนปฏิบัติงาน ดังนั้นข้อเสนอแนะสำหรับป้องกันการระบาดครั้งต่อไปคือการคัดกรองโรคหิดในเจ้าหน้าที่รายใหม่ก่อนการปฏิบัติหน้าที่