ประสิทธิผลของโปรแกรมการจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิต ในพยาบาลหอผู้ป่วยอายุรกรรม
Effectiveness of Management Program for Patients with Sepsis Among Medical Ward Nurses
คำสำคัญ:
โปรแกรม, การจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิต , พยาบาลบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมการจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิตในพยาบาลหอผู้ป่วยอายุรกรรม โรงพยาบาลทั่วไปแห่งหนึ่ง ต่อความรู้ การปฏิบัติการจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิต และอัตราการเสียชีวิตจากภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิต ดำเนินการวิจัยระหว่างเดือนตุลาคม ถึงเดือนธันวาคม พ.ศ. 2566 กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษา คือ พยาบาลที่ปฏิบัติงานในหอผู้ป่วยอายุรกรรม จำนวน 23 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย โปรแกรมการจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิต แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบวัดความรู้ในการจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิต แบบสอบถามการปฏิบัติในการจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิต และแบบบันทึกอัตราการเสียชีวิตจากภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิต วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติทดสอบวิลคอกซัน และสถิติไคสแควร์
ผลการวิจัยพบว่า ภายหลังการใช้โปรแกรม กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนมัธยฐานความรู้ในการจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิตมากกว่าก่อนการใช้โปรแกรมจาก 10.00 คะแนน เป็น 17.00 คะแนน จากคะแนนเต็ม 20.00 คะแนน ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) และมีคะแนนมัธยฐานการปฏิบัติในการจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิตถูกต้องมากกว่าก่อนการใช้โปรแกรมจาก 23.00 คะแนน เป็น 29.00 คะแนน จากคะแนนเต็ม 30.00 คะแนน ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) และทำให้อัตราการเสียชีวิต จากภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิตในหอผู้ป่วยอายุรกรรมลดลงจากร้อยละ 12.50 เป็นร้อยละ 7.14 ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001)
จากการวิจัยครั้งนี้มีข้อเสนอแนะว่า การดำเนินโปรแกรม ทำให้พยาบาลมีความรู้และการปฏิบัติในการจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิตเพิ่มขึ้น และช่วยลดอัตราการเสียชีวิตจากภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิตในหอผู้ป่วยอายุรกรรมได้ จึงควรนำรูปแบบโปรแกรมนี้ ไปใช้ในการเพิ่มพูนความรู้และการปฏิบัติในการจัดการผู้ป่วยที่มีภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิตในหอผู้ป่วยอายุรกรรมแห่งอื่น
เอกสารอ้างอิง
Singer M, Deutschman CS, Seymour CW, Shankar-Hari M, Annane D, Bauer M. The third international consensus definitions for sepsis and septic shock (sepsis-3). JAMA. 2016; 315: 801–10.
Rudd KE, Johnson SC, Agesa KM, Shackelford KA, Tsoi D, Kievlan DR, et al. Global, regional, and national sepsis incidence and mortality, 1990–2017: analysis for the global burden of disease study. Lancet. 2020; 395: 200–11.
กระทรวงสาธารณสุข. Service plan sharing. นนทบุรี: กองบริการการสาธารณสุข สำนักปลัดกระทรวงสาธารณสุข; 2561.
Shankar-Hari M, Harrison DA, Ferrando-Vivas P, Rubenfeld GD, Rowan K. Risk factors at index hospitalization associated with longer-term mortality in adult sepsis survivors. JAMA Netw Open. 2019; 2: e194900.
Hajj J, Blaine N, Salavaci J, Jacoby D. The "centrality of sepsis": a review on incidence, mortality, and cost of care. Healthcare. 2018; 6: 90.
Lakomkin N, Sathiyakumar V, Wick B, Shen MS, Jahangir AA, Mir H, et al. Incidence and predictive risk factors of postoperative sepsis in orthopedic trauma patients. J Orthop Traumatol. 2017; 18: 151–8.
Angriman F, Rosella LC, Lawler PR, Ko DT, Martin CM, Wunsch H, et al. Risk factors for major cardiovascular events in adult sepsis survivors: a population-based cohort study. Crit Care Med. 2023; 51: 471-83.
Rhee C, Jones TM, Hamad Y, Pande A, Varon J, O’Brien C, et al. Prevalence, underlying causes, and preventability of sepsis-associated mortality in US acute care hospitals. JAMA Netw Open. 2019; 2: e187571.
Shibata J, Osawa I, Ito H, Soeno S, Hara K, Sonoo T, et al. Risk factors of sepsis among patients with qSOFA<2 in the emergency department. Am J Emerg Med. 2021; 50: 699-706.
Conway-Morris A, Wilson J, Shankar-Hari M. Immune activation in sepsis. Crit Care Clin. 2018; 34: 29-42.
Lima EM, Cid PA, Beck DS, Pinheiro LHZ, Tonhá JPS, Alves MZO, et al. Predictive factors for sepsis by carbapenem resistant gram-negative bacilli in adult critical patients in Rio de Janeiro: a case-case-control design in a prospective cohort study. Antimicrob Resist Infect Control. 2020; 9: 132.
Carey MR, Prescott HC, Iwashyna TJ, Wilson ME, Fagerlin A, Valley TS. Changes in self-rated health after sepsis in older adults: a retrospective cohort study. Chest. 2020; 158: 1958-66.
Szakmany T, Lundin RM, Sharif B, Ellis G, Morgan P, Kopczynska M, et al. Sepsis prevalence and outcome on the general wards and emergency departments in Wales: results of a multi-centre, observational, point prevalence study. PLoS One. 2016; 11: e0167230.
Rhodes A, Evans LE, Alhazzani W, Levy MM, Antonelli M, Ferrer R, et al. Surviving sepsis campaign: international guidelines for management of sepsis and septic shock: 2016. Intensive Care Med. 2017; 43:304-77.
ธารทนา วงษ์ทวี, อภิญญา ศิริพิทยาคุณกิจ, สุนทรี เจียรวิทยกิจ. การประเมินผลการใช้แนวปฏิบัติทางการพยาบาลในการดูแลผู้ป่วยภาวะเซพซิสต่อผลลัพธ์ทางคลินิกในหอผู้ป่วยอายุรกรรม. รามาธิบดีพยาบาลสาร. 2563; 26: 155-171.
นงค์คราญ วิเศษกุล. การพัฒนาสื่อการเรียนการสอนทางการพยาบาล: แนวคิดและการประยุกต์ใช้. เชียงใหม่: คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2562.
Rogers EM. Diffusion of Innovations. 5th ed. New York, NY: Free Press; 2003.
โรงพยาบาลนครพนม. อัตราการเสียชีวิตจากภาวะติดเชื้อในกระแสโลหิตในหอผู้ป่วยอายุรกรรมหญิง. รายงานการประชุม Service profile หอผู้ป่วยอายุรกรรมหญิง; 2566; โรงพยาบาลนครพนม. นครพนม: โรงพยาบาลนครพนม, หอผู้ป่วยอายุรกรรมหญิง; 2566.
Burns N., Grove S. The practice of nursing research: appraisal, synthesis and generation of evidence. 6th ed. St. Louis, MO: Saunders Elsevier; 2009.
รัตน์ศิริ ทาโต. การวิจัยทางพยาบาลศาสตร์: แนวคิดสู่การประยุกต์ใช้. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2561.
สถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน). บัญชีตัวชี้วัดเปรียบเทียบระบบสารสนเทศเปรียบเทียบวัดระดับคุณภาพโรงพยาบาล [Internet]. ฐานข้อมูลสถาบันรับรองคุณภาพสถานพยาบาล (องค์การมหาชน). 2565 [23 กันยายน 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://data.ha.or.th/dataset/29f685ff-3684-43f1-8287-38df45d10330/resource/b20e4894-9c04-481a-b9e0-8c4f74559ca5/download/01_0302.pdf
ปานทิพย์ ผ่องอักษร, ละเอียด แจ่มจันทร์. การใช้หนังสืออิเล็กทรอนิกส์: ถอดบทเรียนจากผลลัพธ์การเรียนรู้ของนักศึกษาพยาบาล. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข. 2561; 28: 1-9.
ถนอมพร เลาหจรัสแสง. นวัตกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการศึกษาในยุคการเรียนรู้ 4.0. เชียงใหม่: ตองสามดีไซน์; 2561.
Dodson C. Oncology nurses' knowledge of pharmacogenomics before and after implementation of an education module. Oncol Nurs Forum. 2018; 45: 575-580.
รัฐกรณ์ ตีระพงษ์ศักดิ์, ปฐมา สตะเวทิน. ความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมต่อการใช้จักรยานของประชาชนในเขตกรุงเทพมหานคร. (วิทยานิพนธ์). มหาวิทยาลัยกรุงเทพ; กรุงเทพฯ: 2558. 119 หน้า
Gamble M, Gamble T. Communication Works. 11th ed. New York, NY: McGraw-Hill Professional; 2012.
ชูชัย สมิทธิไกร. พฤติกรรมผู้บริโภค. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2562.
ปัทมา วงษ์กียู้, วงเดือน สุวรรณคีรี, ณิชกานต์ ทรงไทย. ผลของโปรแกรมส่งเสริมการใช้แนวปฏิบัติทางคลินิกต่อการปฏิบัติของพยาบาลและการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะที่สัมพันธ์กับการคาสายสวนปัสสาวะในหอผู้ป่วยวิกฤตอายุรกรรม. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ. 2562; 37: 26-35.
ไววิทย์ แสงอลังการ. ใช่! คุณทำได้. กรุงเทพฯ: Mass Publishing; 2559.
