ผลของโปรแกรมการสอนต่อความรู้และพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยจอตาลอกที่ได้รับการผ่าตัดด้วยวิธีการฉีดแก๊สหรือน้ำมันซิลิโคนเข้าตา

Effect of Education Program on Knowledge and Self-care Behaviors of Patients with Retinal Detachment Who Underwent an Operation of Gas or Silicone Oil Injection

บทคัดย่อ

การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบคะแนนความรู้และพฤติกรรมการดูแลตนเองระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม หลังใช้โปรแกรมการสอนผู้ป่วยจอตาลอกที่ได้รับการผ่าตัดด้วยวิธีการฉีดแก๊สหรือน้ำมันซิลิโคนเข้าตา กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยจอตาลอกที่เข้ารับการรักษาที่หอผู้ป่วยจักษุ โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ จำนวน 48 ราย แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 24 ราย เก็บข้อมูลระหว่างเดือนมกราคมถึงมิถุนายน 2567 เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบทดสอบความรู้ แบบสอบถามความตั้งใจในการปฏิบัติตัว และโปรแกรมการสอน วิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติทดสอบที่เหมาะสม

ผลการวิจัยพบว่า หลังได้รับโปรแกรมการสอน ระดับความรู้ของกลุ่มทดลองเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ โดยผู้ป่วยทุกคนในกลุ่มทดลอง (ร้อยละ 100) มีความรู้ในระดับดี เทียบกับร้อยละ 16.67 ก่อนการทดลองในขณะที่กลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติมีการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อย โดยจำนวนคนที่มีความรู้ในระดับดีเพิ่มขึ้นจากร้อยละ 16.67 เป็นร้อยละ 45.83 คะแนนเฉลี่ยความรู้และพฤติกรรมการดูแลตนเองหลังการทดลองระหว่างสองกลุ่ม  มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001 และ p = 0.05 ตามลำดับ) โดยกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยสูงกว่ากลุ่มควบคุม งานวิจัยนี้แสดงให้เห็นถึงประสิทธิผลของโปรแกรมการศึกษาในการเพิ่มพูนความรู้และปรับปรุงพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยจอตาลอกที่ได้รับการผ่าตัดด้วยการฉีดแก๊สหรือน้ำมันซิลิโคนเข้าตา