ผลการประเมินภาวะโภชนาการผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม โดยใช้แบบประเมิน Nutrition Alert Form (NAF) เปรียบเทียบกับ Malnutrition Inflammation Score (MIS) โรงพยาบาลสมุทรปราการ

บทคัดย่อ

การวิจัยแบบกึ่งทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลการใช้แบบประเมินภาวะโภชนาการ Nutrition Alert Form (NAF) กับ Malnutrition Inflammation Score (MIS) และศึกษาปริมาณพลังงานและโปรตีนที่ผู้ป่วยได้รับจากอาหารที่บริโภค ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ - เมษายน 2567 กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมในศูนย์ไตเทียม 1 และ 2 ในโรงพยาบาลสมุทรปราการ จำนวน 65 คน รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป แบบประแบบเมินภาวะโภชนาการ NAF, MIS แบบบันทึกอาหาร 24 ชั่วโมง และแบบประเมินการรับประทานอาหารอย่างง่ายสำหรับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง Easy Dietary Assessment (EDA)  วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ROC curve และ kappa analysis วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของข้อมูล โดยใช้สถิติ Pearson correlation และ Spearman's correlation ที่ระดับความเชื่อมั่นร้อยละ 95 (p < 0.05)

          ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 61.54 ระยะเวลาที่ฟอกเลือดมากกว่า 45 เดือน ร้อยละ 26.15 การประเมินภาวะโภชนาการด้วย NAF และ MIS พบภาวะทุพโภชนาการระดับ    ปานกลาง ร้อยละ 64.62 และ 53.84 ระดับรุนแรง ร้อยละ 15.38 และร้อยละ 33.85 ตามลำดับ เมื่อใช้ MIS เป็นค่ามาตรฐาน ค่าตัดคะแนนที่เหมาะสมของ NAF เพื่อวินิจฉัยภาวะทุพโภชนาการ คือ 8 มีค่าความไว    ร้อยละ 77.27 ความจำเพาะร้อยละ 72.0 ความสอดคล้องของค่าตัดคะแนนโดยใช้ Kappa และ ROC curve มีค่า AUC ROC = 0.747 ค่าความสอดคล้องปานกลาง (kappa = 0.458, p < 0.001) กลุ่มตัวอย่างที่อายุ > 60 ปี และอายุต่ำกว่า 60 ปี ได้รับพลังงานจากอาหารที่บริโภคเฉลี่ย 940.72 และ 1151.11 กิโลแคลอรีต่อวัน ตามลำดับ ได้รับโปรตีนเฉลี่ย 44.57 กรัมต่อวัน คิดเป็นร้อยละ 64.81 ของปริมาณที่แนะนำให้บริโภคใน 1 วัน

ดังนั้น NAF สามารถวินิจฉัยภาวะทุพโภชนาการในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ได้รับการบำบัดทดแทน โดยใช้จุดตัดภาวะทุพโภชนาการระดับรุนแรงเมื่อ NAF ตั้งแต่ 8 คะแนนขึ้นไป