ผลการจัดการเรียนการสอนโดยการสะท้อนคิดเพื่อพัฒนาการคิดอย่างเป็นระบบ และความสามารถในการปฏิบัติการพยาบาลตามการรับรู้ของนักศึกษาพยาบาล ในวิชาปฏิบัติการพยาบาลบุคคลที่มีปัญหาสุขภาพ 2
คำสำคัญ:
การสะท้อนคิด, การคิดอย่างเป็นระบบ, ความสามารถในการปฏิบัติการพยาบาล, นักศึกษาพยาบาลบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์การวิจัย : การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลการจัดการเรียนการสอนโดยการสะท้อนคิด
เพื่อพัฒนาการคิดอย่างเป็นระบบและความสามารถในการปฏิบัติการพยาบาลตามการรับรู้ของนักศึกษาพยาบาลใน
วิชาปฏิบัติการพยาบาลบุคคลที่มีปัญหาสุขภาพ 2 ก่อนและหลังการจัดเรียนการสอน
รูปแบบการวิจัย : การวิจัยกึ่งทดลองแบบ One group pretest- posttest design
วิธีดำเนินการวิจัย : ประชากรเป็นนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 3 จำนวน 82 คน คัดเลือกกลุ่มประชากรแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการดำเนินการวิจัยประกอบด้วย แผนการสอนด้วยวิธีการสะท้อนคิด และแบบบันทึกการสะท้อนคิด เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ 1) แบบประเมินการคิดอย่างเป็นระบบ มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.81 2) แบบประเมินความสามารถในการปฏิบัติการพยาบาล มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.80 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา คือ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติ Paired t-test
ผลการวิจัย : ก่อนการสอนโดยวิธีการสะท้อนคิด นักศึกษาส่วนใหญ่มีคะแนนการคิดอย่างเป็นระบบอยู่ในระดับปานกลาง (m=3.37, s=0.48) หลังการสอนโดยวิธีการสะท้อนคิด พบว่านักศึกษาส่วนใหญ่มีคะแนนของการคิดอย่างเป็นระบบอยู่ในระดับมากที่สุด (m=4.59, s=0.49) และเมื่อเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยของคะแนนการคิดอย่างเป็นระบบ พบว่า คะแนนสูงกว่าก่อนการสอนโดยวิธีการสะท้อนคิดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value =.00) สำหรับคะแนนความสามารถในการปฏิบัติการพยาบาล ก่อนการสอนโดยวิธีการสะท้อนคิด นักศึกษาส่วนใหญ่มีคะแนนความสามารถในการปฏิบัติการพยาบาลอยู่ในระดับมาก (m=3.90, s=0.33) หลังการสอนโดยวิธีการสะท้อนคิดพบว่านักศึกษาส่วนใหญ่มีคะแนนความสามารถในการปฏิบัติการพยาบาลอยู่ในระดับมากเช่นกัน (m=4.46, s=0.50) เมื่อเทียบค่าเฉลี่ยของคะแนนความสามารถในการปฏิบัติการพยาบาล พบว่าคะแนนสูงกว่าก่อนการสอนโดยวิธีการสะท้อนคิดอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value=.00)
สรุปข้อเสนอแนะ : การสอนโดยกระบวนการสะท้อนคิดช่วยส่งเสริมสมรรถนะให้นักศึกษามีความสามารถในการคิดอย่างมีระบบ และมีความสามารถในการปฏิบัติการพยาบาลเพิ่มขึ้น ดังนั้นอาจารย์พยาบาลจึงควรนำวิธีการสอนโดยการสะท้อนคิดไปประยุกต์ใช้ในการจัดการเรียนการสอนรายวิชาอื่นๆ เพื่อพัฒนาทักษะการคิดอย่างเป็นระบบและความสามารถในการปฏิบัติการพยาบาลแก่ผู้เรียน
References
กรรณิกา วิชัยเนตร. (2557). การสะท้อนคิด:การสอนเพื่อให้นักศึกษาพยาบาลพัฒนาการคิดอย่างมีวิจารณญาณในการฝึกปฏิบัติการพยาบาล. วารสารพยาบาลตำรวจ, 6(2), 188-199.
งานบริหารหลักสูตรฝ่ายวิชาการ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จักรีรัช. (2560). รายงานการประเมินความพึงพอใจของผู้ใช้บัณฑิตที่มีต่อบัณฑิตใหม่ของวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จักรีรัช ประจำปีการศึกษา 2559 ตามมาตรฐานคุณวุฒิอุดมศึกษาสาขาพยาบาลศาสตร์. วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จักรีรัช.
เชษฐา แก้วพรหม. (2556). การพัฒนาทักษะสะท้อนคิดของนักศึกษาพยาบาลด้วยการเขียนบันทึกการเรียนรู้ ในรายวิชาการสอนและการให้คำปรึกษาทางสุขภาพ. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทบุรี, 24(2), 12-20.
ปิยาณี ณ นคร, ดนุลดา จามจุรี, ดรุณี ชุณหะวัต และมนัส บุญประกอบ. (2559). การศึกษาแนวทางการ จัดการเรียนรู้ผ่านการสะท้อนคิดเพื่อพัฒนากระบวนการคิดอย่างมีวิจารณญาณในนักศึกษาพยาบาล. วารสารรามาธิบดีพยาบาลสาร, 22(2), 206-221.
มกราพันธุ์ จูฑะรสก. (2556). การคิดอย่างเป็นระบบ : การประยุกต์ใช้ในการเรียนการสอน. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ธนาเพรส จำกัด.
ลำเจียก กำธร, จิณัฐตา ศุภศรี และ ฐาปนี อัครสุวรรณกุล. (2560). การพัฒนาการจัดการเรียนการสอนเพื่อส่งเสริมทักษะการสะท้อนคิดของนักศึกษาพยาบาล ในรายวิชาปฏิบัติการพยาบาลบุคคลที่มีปัญหาทางจิต. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้, 4(1), 15-27.
วิไลภรณ์ ฤทธิคุปต์. (2560). ผลการจัดการเรียนการสอนโดยใช้กิจกรรมการเขียนบันทึกสะท้อนคิดตามแนวจิตตปัญญาศึกษาในรายวิชาศิลปะการสอน. วารสารราชพฤกษ์, 15(2), 27-34.
ศุกร์ใจ เจริญสุข, จรัสศรี เพ็ชรคง และพัทธวรรณ ชูเลิศ. (2559). ผลของการสอนที่เน้นการคิดอย่างเป็นระบบและ จิตสำนึกสาธารณะในบริบทของวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จักรีรัช. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 10(2), 61-71.
สมหญิง โควศวนนท์, สมสิริ รุ่งอมรรัตน์ และสุพรรณิการ์ ปานบางพระ. (2558). ผลของการเรียนการสอนโดยใช้ กรณีศึกษา ต่อความสามารถในการคิดอย่างมีวิจารณญาณของนักศึกษาพยาบาล. วารสารพยาบาลศาตร์, 33(3), 99-108.
สุรศักดิ์ ตรีนัย. (2557). การเรียนรู้ผ่านการสะท้อนคิดในการปฏิบัติการพยาบาลเด็กขั้นสูง : ประสบการณ์ และผลลัพธ์การเรียนรู้ของนิสิตพยาบาลระดับบัณฑิตศึกษา. วารสารพยาบาลทหารบก, 15(3), 378-385.
อัศนี วันชัย, ชนานันท์ แสงปาก และยศพล เหลืองโสมนภา. (2560). การจัดการเรียนการสอนโดยใช้เทคนิคการสะท้อนคิดในการศึกษาพยาบาล. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 11(2), 105-115.
Gibbs, G. (1988). Learning by doing: A guide to teaching learning methods. Oxford: Oxford Brookes University.
Sherwood G. D., Deutsch S. H. (2014). Reflective practice: Transforming education and improving outcomes. Indianapolis: Sigma Theta Tau International.
