ผลของโปรแกรมการเลิกสูบบุหรี่ไฟฟ้าผ่านระบบออนไลน์ที่มีต่อความรู้ ทัศนคติ และความตั้งใจเลิกสูบบุหรี่ของนักศึกษามหาวิทยาลัยเอกชนแห่งหนึ่ง

ผู้แต่ง

  • ศิริพร พูลรักษ์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ

คำสำคัญ:

โปรแกรมการเลิกสูบบุหรี่ไฟฟ้าผ่านระบบออนไลน์, ความรู้, ทัศนคติ, ความตั้งใจเลิกสูบบุหรี่, นักศึกษามหาวิทยาลัย

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบความรู้ ทัศนคติ และความตั้งใจเลิกสูบบุหรี่ไฟฟ้าของนักศึกษามหาวิทยาลัยเอกชนแห่งหนึ่งก่อนและหลังการเข้าร่วมโปรแกรมการเลิกสูบบุหรี่ไฟฟ้าผ่านระบบออนไลน์

รูปแบบการวิจัย: การวิจัยกึ่งทดลอง แบบวัดผลก่อนและหลังการทดลอง

วิธีดำเนินการวิจัย: กลุ่มตัวอย่าง คือ นักศึกษาระดับปริญญาตรีที่สูบบุหรี่ไฟฟ้าจำนวน 30 คน  ซึ่งได้รับการเลือกตัวอย่างแบบสโนว์บอลล์ ผู้วิจัยพัฒนาเครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง คือ โปรแกรมการเลิกสูบบุหรี่ไฟฟ้าที่มีค่าดัชนีความตรงของเนื้อหา 0.95 และทดสอบความเป็นปรนัยด้วยวิธีการใช้กลุ่มที่คุ้นเคย เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบทดสอบด้านความรู้ ทัศนคติ และความตั้งใจเลิกสูบบุหรี่ไฟฟ้า มีค่าความสอดคล้องระหว่างข้อคำถามกับวัตถุประสงค์เท่ากับ 0.90, 0.92 และ 0.91 และมีค่าความเชื่อมั่น 0.96, 0.95, และ 0.94 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติทีแบบไม่อิสระ

ผลการวิจัย: ความรู้เกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าของกลุ่มตัวอย่างหลังได้รับโปรแกรมการเลิกสูบบุหรี่ไฟฟ้าผ่านระบบออนไลน์มีค่าสูงกว่าก่อนได้รับโปรแกรมฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.01) อย่างไรก็ตามทัศนคติและความตั้งใจในการเลิกสูบบุหรี่ไฟฟ้าของกลุ่มตัวอย่างก่อนและหลังได้รับโปรแกรมฯ มีค่าไม่แตกต่างกัน

สรุปและข้อเสนอแนะ: ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าโปรแกรมการเลิกสูบบุหรี่ไฟฟ้าที่พัฒนาขึ้นช่วยเพิ่มความรู้เกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าได้ แต่ต้องนำโปรแกรมฯ ไปใช้ในเวลาที่นานขึ้นเพื่อช่วยปรับเปลี่ยนทัศนคติที่มีต่อบุหรี่ไฟฟ้าให้ได้ก่อนซึ่งจะช่วยให้เลิกบุหรี่ไฟฟ้าได้ในที่สุด

References

นันทพันธ์ ชินล้ำประเสริฐ และศิริพร พูลรักษ์. (2563). The happiness of giving of AU ambassadors for stop smoking. ในฤดี ปุงบางกะดี่, และชฏาภา ประเสริฐทรง (บรรณาธิการ), เรื่องเล่าชมรมนักศึกษาพยาบาลสร้างสังคมไทยปลอดบุหรี่. (น. 22-27). กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์สื่อตะวัน.

ประกิต วาธีสาธกกิจ. (2564). การประชุมวิชาการสถานการณ์บุหรี่ไฟฟ้า และแนวทางการดำเนินงานด้านการควบคุมการบริโภคยาสูบเข้ากับหลักสูตรพยาบาลศาสตร์อย่างต่อเนื่อง, โดยเครือข่ายพยาบาลเพื่อการควบคุมยาสูบแห่งประเทศไทย สมาคมพยาบาลแห่งประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี, กรุงเทพมหานคร.

ศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ (ศจย). (2563). การแถลงข่าววิกฤตสุขภาพเยาวชนไทย จากภัยบุหรี่ไฟฟ้า. สืบค้นจาก https://news.thaipbs.or.th/cont/.286975

Allen, J. P., Unger, J. B., Garcia, R., Baezconde-Garbanati. L., & Sussman, S. (2015). Tobacco attitudes and behavior of vape shop retailer in Los Angeles. American Journal of Health behavior, 39(6), 794-798.

Anand, V., McGinty, K. L., & Martin, C. A. (2015). E-cigarette use and beliefs among urban public high school students in North Carolina. The Journal of Adolescent Health, 57(1), 46-51.

Barbeau, A. M., Burda, J., & Siegel, M. (2013). Perceived efficacy of e-cigarettes versus nicotine replacement therapy among successful e-cigarette users: A qualitative approach. Addiction Science & Clinical Practice, 8(5), 2-7.

Brewer, N. T., Jeong, M., Hall, M. G., Baig, S. A., Mendel, J. R., Lazard, A. J., & Ribisl, K. M. (2019). impact of e-cigarette health warnings on motivation to vape and smoke. Tobacco Control, 28(1), 64-70.

Callahan-Lyon, P. (2014). Electronic cigarettes: human health effects. Tobacco Control, 23(2), 36-38.

Center for Disease Control and Prevention. (2019). Outbreak and lung injury association with the use of e-cigarette, or vaping, products: Information for clinician. Retrieved from cdc.gov/tobacco/basic_information/e-cigarette/severe-lung-disease.html

Chen, L. H., Baker, T., Brownson, R. C., Carney, R. M., Jorenby, D., Hartz, S., & Bierut, L. J. (2017). Smoking cessation and electronic cigarettes in community mental health centers: Patient and provider perspectives. Community Mental Health Journal, 53(6), 695-702.

Chotbenjamaporn, P., Haruhansapong,V., Jumriangrit, P., Pitayarangsarit, S., Agarwa, N., & Garg, R. (2017). Tobacco use among thai students: Results from the 2015 global youth tobacco survey. Indian Journal of Public Health, 61(5), 40-46.

Cooper, M., Loukas, A., Harrell, M. B., & Perry, C. L. (2016). Comparing young adults to older adults in e-cigarette perception and motivations for use: Implications for health communication. Health Educational Research, 31(4), 429-438.

Cooper, M., Loukas, A., Harrell, M. B., & Perry, C. L. (2017). College students’ perceptions of risk and addictiveness of e-cigarettes and cigarettes. Journal of American College Health, 65(2), 103-111.

Eltorai, A. EM., Choi, A.R. & Eltorai, A. S. (2019). Impact of electronic cigarettes on various organ system. Respiratory Care, 64(3), 328-336.

Farsalions, K. E. (2018). E-cigarettes: An aid in smoking cessation, or a new health hazard?. Therapeutic Advances in Respiratory Disease, 12, 1-20.

Ferkol, T. W., Farber, H. J., Grutta, S. L., Leone, F. T., Marshall, H. M., Neptune, E.,… & Schraufnagel, D. E. (2018). Electronic cigarette use in youths: A position statement of the forum of international Respiratory Societies. European Respiratory Journal, 51(5), 1-9.

Gentzke, A. S., Creamer, M., Cullen, K. A., Ambrose, B. K., Willis, G., Jamal, A., King, B. A. (2019). Vital signs: Tobacco product use among middle and high school students-United States, 2011-2018. Morbidity and Mortality Weekly Report, 68(6), 157-164.

Gorukanti, A., Delucchi, K., Ling, P., Fisher-Travis, R., & Halpern-Felsher, B. (2017). Adolescents' attitudes towards e-cigarette ingredients, safety, addictive properties, social norms, and regulation. Preventive Medicine, 94, 65-71. Doi.10.1542/peds.2004-0893.

Grana, R. A., Ling, P. M., Benowitz, N., & Glantz, S. (2014). Electronic cigarettes. National Institutes of Health, 129(19), 490-492.

Harinie, L. T., Sudiro, A., Rahayu, M., & Fatchan, A. (2017). Study of Bandura’s social cognitive learning theory for the entrepreneurship learning process. Social Science, 6(1), 1-6.

Hiemstra, M., Ringlever, L., Otten, R., Schayck, O. C., & Engels, R. C. (2012).Smoking-specific communication and children’s smoking onset: An extention of the theory of planned behaviour. Psychology and Health, 1-18. Doi:10.1080/08870446.2012.677846.

Jiang, N., Man, P.W., Sin, Y. H., Lok, T. L. & Tai, H. L. (2016). Electronic cigarette use among adolescents: A cross-sectional study in Hong-Kong. BMC Public Health, 16(202), 1-8.

Kirk, R.E. (2013). Experimental Design: Procedures for the behavioral sciences. (4thed.). Thousand Oaks, CA: Sake.

Mantey, D. S., Cooper, M. R., Loukas, A., & Perry, C. L. (2017). E-cigarette use and cigarette smoking essation among Texas college students. American Journal of Health Behavior, 41(6), 750-759.

Merianos, L. A., Gittens, O. E., & Mahabee-Gittens, E. M., (2016). Depiction of health effects of electronic cigarette on YouTube. Journal of Substance Use, 21(6), 614-619.

Moheimani, R. S., Bhetraratana, M., Peter, K. M., Yang, B. K., Yin, F., Gornbein, J., & Middleekauff, H. R. (2017). Sympathomimetic effects of acute e-cigarette use: Role of nicotine and non-nicotine constitutes. Journal of the American Heart Association, 10(9), Doi.10.1161/JAHA.117.006579.

Mukhtar, M., Khan, T. M., & Long, C. M. (2016). E-cigarette: More harm than good?. Proceeding of Singapore Healthcare, 25(2), 115-116.

O’Connor, S., Pelletier, H., Bayoumy, D., & Schwartz, R. (2019). CATCH my breath: Sample of a take-home activity. Interventions to Prevent Harms from Vaping (Special report). The University of Taxas MD Anderson Cancer Center, USA.

Palanidas, A., Tsikrika, S., Katsaounou, P. A.,Vakali, S., Gennimata, S., Kaltsakas, G., & Koulouris, N. (2017). Acute effects of short term use of e-cigarettes on airways physiology and respiratory symptoms in smokers with and without airway obstructive diseases and in healthy non-smokers. Tobacco Prevention & Cessation, 3(5),1-8.

Poonruksa, S. (2017). The factor contributing to the perception of health effects of electronic cigarette among Assumption University students (Research report). Assumption University of Thailand, Bangkok.

Rahman, A. U., Mohamad, M. H. N., & Jamshed, S. (2015). Safety and effectiveness of electronic cigarette as vapers perspective: A qualitative approach. International Medical Journal, 22(5), 362-366.

Richmond, S. R., Pike, L., Maguire, J. L., & Macpherson, A., (2018). E-cigarette: A new hazard for children and adolescents. Pediatrics & Child Health, 23(4), 255–259.

Setchoduk, K. (2018). Tobacco smoking behaviors of baccalaureates student, Thailand. ABAC journal, 38(1), 152-170.

Skerry, A., Lusher, J., & Banbury, S. (2018). Electronic cigarette users lack intention to quit vaping. MOJ Addiction Medical & Therapy, 5(5), 204-207.

Villanti, A. C., Feirman, S. P., Niaura, R. S., Pearson, J. L., Glasser, A.M., Collins, L. K., & Abrams, D. B. (2017). How do we determine the impact of e-cigarettes on cigarette smoking cessation or reduction? Review and recommendations for answering the research question with scientific rigor. Addiction, 113(3), 391-404.

Washington State Institute for Public Policy. (2014). Tobacco and e-cigarette prevention: What works?. Retrieved from www.wsipp.wa.gov

Wong, L. P., Mohamad Shakir, S. M., Alias, H., Aghamohammadi, N., & Hoe, V. C. (2016). Reasons for using electronic cigarettes and intentions to quit among electronic cigarette users in Malaysia. Journal of Community Health, 41(6), 1101-1109.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-11-17