การพัฒนาระบบติดตามการใช้ยาจิตเวชในผู้ป่วยโรคจิตเภท โรงพยาบาลเชียงคาน
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน ทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ แบ่งเป็น 3 ระยะ ประกอบด้วย ระยะที่ 1 การศึกษาสภาพการณ์ ระยะที่ 2 การออกแบบและพัฒนาระบบติดตามการใช้ยาจิตเวชในผู้ป่วยโรคจิตเภท และระยะที่ 3 การศึกษาผลการใช้ระบบติดตามการใช้ยาจิตเวชในผู้ป่วยโรคจิตเภท มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาระบบติดตามการใช้ยาจิตเวชในผู้ป่วยโรคจิตเภท โรงพยาบาลเชียงคาน กลุ่มตัวอย่างเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ได้แก่ 1) เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบงานจิตเวชในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จำนวน 15 คน อาสาสมัครประจำหมู่บ้าน จำนวน 15 คน รวม 30 คน 2) ครอบครัวผู้ป่วยจิตเภท จำนวน 30 คน และ 3) ผู้ป่วยจิตเภท จำนวน 30 คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ 1) แบบสนทนากลุ่มเพื่อศึกษาสภาพปัญหา รูปแบบ ความต้องการ และเป้าหมายในคลินิกงานจิตเวช 2) แบบสนทนากลุ่มเพื่อศึกษาความเหมาะสม และปัญหาของการใช้ระบบติดตาม 3) แบบวัดความร่วมมือในการใช้ยาสำหรับชาวไทย© และ 4) แบบประเมินความสามารถโดยรวม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ Paired t-test
ผลการวิจัยพบว่า 1) ความร่วมมือในการใช้ยามีค่าเฉลี่ยก่อนและหลังการพัฒนาระบบ เท่ากับ 26.23 (SD = 3.65) และ 35.87 (SD = 2.65) ตามลำดับ ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) 2) ความสามารถโดยรวมมีค่าเฉลี่ยก่อนและหลังการพัฒนาระบบ เท่ากับ 55.03 (SD = 5.27) และ 82.78 (SD = 9.32) ตามลำดับ ซึ่งแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) อภิปรายได้ว่า การพัฒนาระบบติดตามการใช้ยาจิตเวชช่วยส่งเสริมให้ผู้ป่วยมีความร่วมมือในการกินยาและควบคุมอาการทางจิตได้ดีขึ้น ดังนั้นควรนำระบบนี้ไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับบริบทในพื้นที่ และควรเชื่อมโยงข้อมูลผู้ป่วยผ่านระบบเวชระเบียนออนไลน์ เพื่อเพิ่มคุณภาพการบริการและการติดตามผู้ป่วย
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความนี้ได้รับการเผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ซึ่งอนุญาตให้ผู้อื่นสามารถแชร์บทความได้โดยให้เครดิตผู้เขียนและห้ามนำไปใช้เพื่อการค้าหรือดัดแปลง หากต้องการใช้งานซ้ำในลักษณะอื่น ๆ หรือการเผยแพร่ซ้ำ จำเป็นต้องได้รับอนุญาตจากวารสารเอกสารอ้างอิง
กานดา ศรีโพธิ์ชัย, & ธัญญาลักษณ์ ไชยสุขมอลเลอร์. (2566). ประสิทธิผลของโปรแกรมการสนับสนุนครอบครัวต่อการส่งเสริมความร่วมมือในการรักษาด้วยยาของผู้ป่วยโรคจิตเภทในชุมชน โรงพยาบาลเขาวง. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 9(6), 144-154.
กาญจนา เหมะรัต, สุคนธ์ เครือน้ำคำ, สมสมัย รัตนกรีฑากุล, & ทวี ตั้งเสรี. (2555). ผลของการจัดการรายกรณีในผู้ป่วยจิตเภทต่อความร่วมมือในการรับประทานยาและการป่วยซ้ำ. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต, 26(2), 63-73.
กมลชนก จงวิไลเกษม, & สงวน ลือเกียรติบัณฑิต. (2564). การพัฒนาแบบวัดความร่วมมือในการใช้ยาสำหรับคนไทย. วารสารเภสัชกรรมไทย, 13(1), 17-30.
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. (2563). คู่มือระบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุนแรง สำหรับสถาบัน/โรงพยาบาล สังกัดกรมสุขภาพจิต (พิมพ์ครั้งที่ 1). บริษัท พรอส เพอรัสพลัส จำกัด.
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี. (2560). 5 โรคสำคัญทางจิตเวช ที่คนไทยควรรู้. สืบค้นจาก https://www.rama.mahidol.ac.th/ramachannel/article/
จิตรา จินารัตน์, ธานี กล่อมใจ, & โชติกา ภาษีผล. (2560). ผลของการใช้โปรแกรมเสริมสร้างแรงจูงใจต่อความร่วมมือในการรักษาด้วยยาของผู้ป่วยโรคจิตเภทในคลินิกจิตเวช โรงพยาบาลวารินชำราบ. สรรพสิทธิเวชสาร, 38(1-3), 25-39.
ฐิตินันท์ อ้วนล่ำ, สุชาดา สุขหร่อง, & รณชัย คงสกนธ์. (2562). ผลของโปรแกรมการจัดการอาการโดยการมีส่วนร่วมของครอบครัวต่ออาการทางบวกของผู้ป่วยจิตเภทในชุมชนราบ. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต, 33(3), 56-67.
ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล. (2560). โรคจิตเภท. สืบค้นจาก https://www.rama.mahidol.ac.th/ramamental/generalknowledge/general/09042014-0805
ทวีศักดิ์ กสิผล, พัชราภรณ์ คุ้มวงศ์, & กาญจนา เมฆา. (2562). ผลของโปรแกรมการฝึกอบรมการดูแลผู้ป่วยจิตเภทสำหรับพยาบาลเวชปฏิบัติ. วารสารสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา, 13(1), 34-42.
เบญญาภา หมั่นงาน. (2567). ผลการดูแลผู้ป่วยจิตเวชเรื้อรังโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน ภายใต้สภาวะวิถีใหม่ (New Normal) ต่อการกำเริบซ้ำของผู้ป่วยจิตเภท. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพสุรนารี, 2(1), e02211-2-e02211-16.
โรงพยาบาลเชียงคาน. (2567). ข้อมูลผู้ป่วยจิตเภท [เอกสารไม่ได้เผยแพร่].
ศูนย์ข้อมูลและข่าวสืบสวนเพื่อสิทธิพลเมือง. (2565). สำรวจข้อมูลผู้ป่วยจิตเวชและบุคลากรสาธารณสุขด้านจิตเวชของไทย. สืบค้นจาก https://www.tcijthai.com/news/2022/10/scoop/12594
สุดาพร สถิตยุทธการ. (2559). การกลับเป็นซ้ำในผู้ป่วยจิตเภทเรื้อรัง: สถานการณ์และแนวทางการป้องกัน. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 8(3), 1-15.
หทัยกาญจน์ เสียงเพราะ. (2564). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่กลับมารักษาซ้ำโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์, 36(2), 413-15
อนันต์ตรี สมิทธิ์นราเศรษฐ์. (2560). การเผชิญปัญหาและการปรับตัวของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยโรคจิตเภท. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชีย, 11(3), 43-56.
อมรพรรณ ศุภจำรูญ, สงวน ลือเกียรติบัณฑิต, & วรนุช แสงเจริญ. (2561). ความตรงและความเที่ยงของแบบวัดความร่วมมือในการใช้ยาสำหรับชาวไทย: การทดสอบในผู้ป่วยโรคเบาหวาน. วารสารเภสัชกรรมไทย, 10(2), 607-619.