ความชุกและปัจจัยเสี่ยงทางการยศาสตร์ของความผิดปกติทางระบบ โครงร่างและกล้ามเนื้อในแม่ค้าส้มตำ

วิภาดา แสนศิลา

บทคัดย่อ

          ความผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อ (MSDs) เป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้ในหลากหลายอาชีพรวมถึงแม่ค้าส้มตำ อย่างไรก็ตามยังไม่พบรายงานการศึกษาปัญหานี้ในกลุ่มแม่ค้าส้มตำการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความชุกของ MSDs และศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับ MSDs จากการทำงานของแม่ค้าส้มตำในเขตพื้นที่อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี โดยศึกษาในกล่มุ ตัวอย่างจำนวน 152 คนใช้แบบสัมภาษณ์ที่ผ่านการทดสอบด้านเนื้อหาและความเชื่อมั่นวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและเชิงอนุมานที่ระบุปัจจัยเสี่ยงโดย Multiple logistic regression analysis ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติ p-value <0.05 ผลการศึกษาพบความชุกของ MSDs ในรอบ 7 วันที่ผ่านมาจำนวน 65 คน (ร้อยละ 42.76, 95% CI = 34.78-51.03) และในรอบ 3 เดือนที่ผ่านมาจำนวน 124 คน (ร้อยละ 81.58, 95% CI = 75.34 – 87.81) ความชุกสูงสุดของความผิดปกติระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อในช่วง 3 เดือนที่ผ่านพบที่ตำแหน่งหลังส่วนล่าง (ร้อยละ 48.68) รองลงมาคือ มือและข้อมือ (ร้อยละ 43.03) และไหล่ (ร้อยละ 37.50) ผลการวิเคราะห์ พบว่าปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อ MSDs อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ คือจำนวนวันที่ขายส้มตำ (ORadj=4.11,95%CI=1.56-10.82) จำนวนครั้งในการตำส้มตำ (ครก/วัน) (ORadj=3.26,95% CI=1.31-9.96).

คำสำคัญ : ความชุก / ปัจจัยเสี่ยง / การปวดหลังส่วนล่าง / แม่ค้าส้มตำ