การออกแบบการ์ดป้องกันเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้า : กรณีศึกษาโรงงานผลิตรองเท้าหนัง แห่งหนึ่งในจังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

          การขยายตัวทางด้านอุตสาหกรรมอย่างรวดเร็วย่อมต้องคำนึงถึงความปลอดภัยในกระบวนการผลิตจากการใช้เครื่องจักรโดยเฉพาะโรงงานผลิตรองเท้าหนัง พบว่ามีสถิติการเกิดอุบัติเหตุในการทำงานจากเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้าในพนักงานสูง การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อออกแบบอุปกรณ์ความปลอดภัย ของเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้าจากการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research : PAR) และการประเมินความสมบูรณ์ความปลอดภัย (Safety Integrity Level) หรือ SIL ผู้ให้ข้อมูลสำคัญในการออกแบบการ์ดป้องกันเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้าคือ พนักงานที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับความปลอดภัยในโรงงานและประเมินประสิทธิผลของเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้า กับอาสาสมัครพนักงานตำแหน่งงานเครื่องย้ำตาไก่ จำนวน 16 คน และหัวหน้างาน จำนวน 8 คน รวม 24 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแนวคำถามสำหรับใช้ในการสนทนากลุ่มเพื่อสำรวจปัญหาและความต้องการ แบบสอบถามประเมินประสิทธิผล และแบบสอบถามความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การเปรียบเทียบประสิทธิผลและความพึงพอใจต่อเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้า Paired-Samples t-test ผลการวิจัยพบว่า การมีส่วนร่วมในการออกแบบการ์ดป้องกันเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้า ทำให้โรงงานผลิตรองเท้าหนังได้การ์ดป้องกันเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้าแบบแผ่นเพลท พนักงานเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้ามีความปลอดภัยมากขึ้นโดยมีระดับความสมบูรณ์ความปลอดภัย หรือ SIL อยู่ที่ระดับ X (ต่ำกว่า SIL1) หลังการทดลองพบว่าการ์ดป้องกันเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้าแบบแผ่นเพลทมีประสิทธิผลด้านปริมาณและด้านคุณภาพสูงกว่า ก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.001) และหลังการทดลองพนักงานมีความพึงพอใจต่อการ์ดป้องกันเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้าแบบแผ่นเพลท ด้านการออกแบบ ด้านความปลอดภัยและสภาพแวดล้อมการใช้งาน และด้านผลผลิตที่ได้ สูงกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<0.001) สรุปการ์ดป้องกันเครื่องย้ำตาไก่ระบบไฟฟ้าแบบแผ่นเพลท สามารถลดความเสี่ยงที่จะเกิดอันตรายมีความสะดวกไม่เป็นอุปสรรคในการทำงาน