สถานการณ์ของโรคทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อในกลุ่มเกษตรกรเพาะปลูก ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

บทคัดย่อ

          การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความผิดปกติทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อในกลุ่มเกษตรกรเพาะปลูกภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ใช้ข้อมูลทุติยภูมิในปีงบประมาณ พ.ศ.2563 จาก 2 แหล่งข้อมูลในจังหวัดขอนแก่น ร้อยเอ็ด อุดรธานี และหนองบัวลำภู ได้แก่ ข้อมูลสุขภาพ 43 แฟ้ม (รหัส ICD-10) และข้อมูลจำนวนการขึ้นทะเบียนเกษตรกร ซึ่งคำนวณอัตราการเกิดโรคทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ (กลุ่มรหัส M00-M99) หรืออาการผิดปกติ (กลุ่มรหัส U และ S) โดยใช้จำนวนคนที่ถูกกรองด้วยรหัสอาชีพเป็นเกษตรกรเพาะปลูกที่เข้ารับบริการทางการแพทย์และถูกระบุด้วยรหัส ICD-10 ว่าเป็นโรคหรืออาการทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ หารด้วยจำนวนเกษตรกรที่ขึ้นทะเบียนเป็นผู้เพาะปลูกพืชเศรษฐกิจในพื้นที่และคูณด้วยเกษตรกรหนึ่งแสนราย ผลการศึกษาพบว่าเกษตรกรที่เข้ารับบริการทางการแพทย์ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มผู้ปลูกพืชไร่และพืชผัก ทำไร่ ชาวนาปลูกข้าว ตามรหัสอาชีพ 6111 จำนวน 211,964 ราย (ร้อยละ 53.74) และส่วนใหญ่ขึ้นทะเบียนเกษตรกรเป็นผู้ปลูกข้าวนาปี จำนวน 716,203 ราย (ร้อยละ 81.5) พบว่า อัตราการเกิดอาการผิดปกติทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อสูงกว่ากลุ่มโรคทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อเป็น 2.13 เท่า โดยอัตราการเกิดอาการผิดปกติทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ พบสูงสุดที่จังหวัดร้อยเอ็ด (15,660.16 ต่อเกษตรกรหนึ่งแสนราย) ดังนั้น จึงควรให้ความสำคัญกับการเฝ้าระวังกลุ่มอาการทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ โดยเฉพาะอย่างยิ่งรหัส ICD-10 ของระบบแพทย์แผนไทย (รหัส U) เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความรุนแรงของอาการและนำไปสู่โรคเรื้อรังทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อจากการทำงานต่อไป