การประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอาการผิดปกติ ทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างจากการทำงานของพนักงานขับรถโดยสารสองแถว สายสีม่วงในเขตอำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก

บทคัดย่อ

          การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินความเสี่ยงทางการยศาสตร์และศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับอาการผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างจากการทำงานของพนักงานขับรถโดยสารสองแถวสายสีม่วงในเขตอำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก เก็บรวบรวมข้อมูลจากพนักงานจำนวนทั้งหมด 21 คน ประกอบด้วย 2 ส่วน ได้แก่ 1) ข้อมูลส่วนบุคคล ข้อมูลการทำงาน และข้อมูลอาการผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างจากการทำงาน โดยใช้แบบสัมภาษณ์ และ2) ประเมินความเสี่ยงทาง

          การยศาสตร์โดยใช้แบบประเมิน Rapid Upper Limb Assessment (RULA) ผลการศึกษาพบว่าพนักงานขับรถโดยสารสองแถวสายสีม่วงทั้งหมดเป็นเพศชายมีอายุและประสบการณ์การทำงานเฉลี่ยเท่ากับ 53.10 ± 10.50 ปี และ 2.62 ± 0.67 ปี ตามลำดับระยะเวลาในการทำงานเฉลี่ยเท่ากับ 10.76± 1.76 ชั่วโมงต่อวัน และส่วนใหญ่มีความเสี่ยงทางการยศาสตร์อยู่ในระดับ 2 (ร้อยละ 57.1)นอกจากนี้คะแนนถ่วงน้ำหนักของอาการผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างสูงสุด 3 อันดับแรก ได้แก่ หลังส่วนล่าง (2.74 ± 8.81) ขาส่วนล่างซ้าย (1.93 ± 4.70) และขาส่วนล่างขวา (0.76 ± 2.25) ตามลำดับ ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ พบว่า ประสบการณ์การทำงานมีความสัมพันธ์กับคะแนนความถี่เฉลี่ยและคะแนนถ่วงน้ำหนักเฉลี่ยของอาการปวดหรือความรู้สึกไม่สบายบริเวณขาส่วนล่างซ้ายอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value = 0.030 และ 0.031 ตามลำดับ) ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าจำเป็นต้องมีมาตรการทางการยศาสตร์เพื่อสร้างความตระหนักต่ออาการผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างโดยเฉพาะในกลุ่มผู้มีประสบการณ์ทำงานสูง และให้มั่นใจว่าพนักงานขับรถสองแถวจะมีความปลอดภัยและสุขภาพที่ดีตลอดอายุการทำงาน