การพัฒนาแนวปฏิบัติทางการพยาบาลในการดูแลผู้ป่วยภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันที่มีภาวะคลื่นหัวใจเอสที่ยกสูงในงานอุบัติเหตุและฉุกเฉิน โรงพยาบาลศรีสงคราม อำเภอศรีสงคราม จังหวัดนครพนม
คำสำคัญ:
แนวปฏิบัติทางการพยาบาล, STEMI, การส่งต่อผู้ป่วยบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาแนวปฏิบัติทางการพยาบาลสำหรับดูแลผู้ป่วยโรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันชนิด ST-segment elevation myocardial infarction (STEMI) ในงานอุบัติเหตุและฉุกเฉิน โรงพยาบาลศรีสงคราม จังหวัดนครพนม ก่อนการส่งต่อไปยังโรงพยาบาลศูนย์สกลนครเพื่อทำหัตถการหลอดเลือดหัวใจ โดยใช้แนวคิด Iowa Model of Evidence-Based Practice เพื่อประยุกต์หลักฐานเชิงประจักษ์ พบว่าผู้ป่วย STEMI มีแนวโน้มเพิ่มขึ้น และแม้จะมีการใช้ระบบการปรึกษาการรักษาทางไกลแต่อัตราการเสียชีวิตยังสูง จึงจำเป็นต้องพัฒนาแนวปฏิบัติทางการพยาบาลที่เน้นความรวดเร็วและปลอดภัย แนวปฏิบัติถูกพัฒนาจากการสังเคราะห์หลักฐาน 16 เรื่อง โดยเน้นบทบาทสำคัญของพยาบาลในทุกระยะ ผลการทดลองใช้กับผู้ป่วย 10 ราย พบว่าทุกคนรอดชีวิต และสามารถส่งต่อเพื่อทำหัตการได้ภายในเวลาเฉลี่ย 90.2 นาที พยาบาลมีความพึงพอใจต่อแนวปฏิบัติสูงร้อยละ 82.1 และสามารถนำไปใช้จริง ซึ่งเป็นผลจากการตรวจ ECG ภายใน 10 นาที การให้ fibrinolysis และการประสานงานแบบ real-time มีส่วนช่วยลดระยะเวลาในการรักษาและเพิ่มโอกาสรอดชีวิต ข้อเสนอแนะ ได้แก่ การกำหนดแนวปฏิบัติเป็นนโยบาย การพัฒนาเครื่องมือช่วยปฏิบัติ การอบรมทักษะการตีความ ECG และการให้ fibrinolysis รวมถึงการติดตามดูแลผู้ป่วยต่อเนื่อง งานวิจัยนี้สะท้อนถึงความสำเร็จของการนำหลักฐานเชิงประจักษ์มาใช้พัฒนาคุณภาพการดูแลผู้ป่วย STEMI ในโรงพยาบาลชุมชน
เอกสารอ้างอิง
Lindstrom M, DeCleene N, Dorsey H et al. Global Burden of Cardiovascular Diseases and Risks Collaboration. Am Coll Cardiol. 2022;80(25):2372–425.
World Heart Federation. World heart report 2023. Geneva: World Heart Federation; 2023.
WHO. Cardiovascular diseases (CVDs) [Internet]. 2021 [cited 2021 Jan 12]. Available from: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds)
NCD Alliance. Cardiovascular Diseases (CVD) [Internet]. 2023 [cited 2024 Mar 2]. Available from: https://ncdalliance.org/
Luengo-Fernandez R, Walli-Attaei M, Gray A, Torbica A et al. Economic burden of cardiovascular diseases in the European Union: a population-based cost study. Eur Heart J. 2023;44(45):4752–67.
ระบบสารสนเทศด้านการแพทย์และสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. รายงานสถานะสุขภาพ [Internet]. 2567. Available from: https://medinfo.dms.go.th/public-health/sta_report.php
Health KPI. KPI กระทรวงสาธารณสุข [Internet]. 2567. Available from: http://healthkpi.moph.go.th/kpi2/kpi-list/search/?KpiListSearch%5Btitle%5D=STEMI
อำพัน รุจนเสรี, ตรึงตา พูลผลอำนวย, ชนนิกานต์ จารุพฤฒิพงศ์ (บรรณาธิการ). โรคกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน ชนิดเอสทียกสูง (ST-elevation myocardial infarction: STEMI) ความรู้สำหรับผู้ปฏิบัติการด้านการแพทย์ฉุกเฉิน. นนทบุรี: อัลติเมท พริ้นติ้ง; 2564.
Ghafoor M, Kama M, Nadeem U, Husain AN. Educational Case: Myocardial Infarction: Histopathology and Timing of Changes. Acad Pathol. 2020;7:1–6.
Jenca D, Melenovsky V, Stehlik J, Stanek V. Heart failure after myocardial infarction: incidence and predictors. ESC Heart Fail. 2021;8(1):222–37.
Ibanez B, James S, Mahaffey KW, van ’t Hof A, Bueno H. 2023 ESC Guidelines for the management of acute coronary syndromes in patients presenting without persistent ST-segment elevation. Eur Heart J. 2023;44(30):2513–625.
Buckwalter KC, Cullen L, Hanrahan K, Kleiber C, McCarthy AM, Rakel B, et al. Iowa Model of Evidence-Based Practice to Promote Quality Care: An illustrated example in oncology nursing. Clin J Oncol Nurs. 2020;24(6):655–62.
Melnyk BM, Fineout-Overholt E, Gallagher-Ford L, Stillwell SB. Evidence-based practice, step by step: The seven steps of evidence-based practice. Am J Nurs. 2021;121(1):51–3.
White KR, Dudley-Brown S, Terhaar MF. Translation of evidence into nursing and health care practice: Implementation science. 3rd ed. NY: Springer Publishing Company; 2021.
Kristensen SD. Antiplatelet therapy in STEMI. Eur Heart J Suppl. 2020;22 (Supp):M22-28.
Armstrong PW. Fibrinolysis or primary PCI in STEMI. N Engl J Med. 2020;382(15):1420–30.
Claessen BE. Pharmacoinvasive strategy versus primary PCI: meta-analysis. Eur Heart J. 2022;43(6):481–91.
Choudhury R. Delays in rural STEMI care: Asian perspective. Int J Cardiol. 2021;337:9–16.
Kim HK. Pre-hospital ECG transmission and STEMI mortality. J Electrocardiol. 2023;74:25–32.
Welsh RC. Pharmacoinvasive vs. primary PCI: Update. J Am Heart Assoc. 2021;10(5):1312–9.
Hougaard M. Outcomes in STEMI patients after early intervention. J Am Coll Cardiol. 2023;81(15):1405–17.
Yadav M. Telemedicine and pre-hospital ECG in STEMI. Eur Heart J Digit Health. 2022;3(1):61–9.
Zhang Y. Effectiveness of RIC during transport in STEMI. Circ Res. 2022;131(2):134–45.
Yellon DM, Hausenloy DJ. Remote ischemic conditioning: Mechanisms and clinical applications. Nat Rev Cardiol. 2021;18(6):389–400.
Terkelsen CJ. Pre-hospital strategies for STEMI: Time to treatment. Heart. 2021;107(16):1312–9.
Masoudi F A. EMS systems and STEMI survival. Circulation. 2022;145(10):765–77.
