การพัฒนาแนวปฏิบัติการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อดื้อยาส่วนงานผู้ป่วยใน โรงพยาบาลพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก

ผู้แต่ง

  • จุฑารัตน์ ช่วยทวี โรงพยาบาลพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก
  • อัศนี วันชัย วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พุทธชินราช, คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

คำสำคัญ:

แนวปฏิบัติ, การป้องกันการแพร่กระจายเชื้อดื้อยา, งานผู้ป่วยใน

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้มีวัตถุประสงค์เพี่อพัฒนาแนวปฏิบัติการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อดื้อยา ส่วนงานผู้ป่วยใน โรงพยาบาลพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก กลุ่มตัวอย่างคือ พยาบาล 14 คน ใช้กระบวนการ 4 ขั้นตอน คือ วางแผน ปฏิบัติ สังเกต และสะท้อนผล เครื่องมือประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์เชิงลึก แนวทางการสนทนากลุ่ม แบบประเมินการปฏิบัติตามแนวปฏิบัติฯ แบบประเมินความเหมาะสมของแนวปฏิบัติ แบบประเมินความพึงพอใจ และแบบบันทึกเฝ้าระวังการติดเชื้อดื้อยา เก็บรวบรวมข้อมูลโดยแบบสอบถาม การสังเกต การสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน

ผลวิจัยพบว่าแนวปฏิบัติฯ ที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 12 ด้าน ได้แก่ 1) การแยกผู้ป่วยและจัดสถานที่ 2) การทำความสะอาดมือ 3) การสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันร่างกาย (PPE) 4) การแยกอุปกรณ์ทางการแพทย์และเครื่องใช้ 5) การทำลายเชื้ออุปกรณ์การแพทย์ 6) การจัดการผ้าที่ใช้กับผู้ป่วย 7) การเคลื่อนย้ายผู้ป่วย 8) การควบคุมสิ่งแวดล้อม 9) การเก็บสิ่งส่งตรวจ 10) การรับและส่งต่อผู้ป่วย 11) การแนะนำผู้ป่วยและญาติ และ 12) การหยุดใช้วิธี Contact precaution ของเชื้อดื้อยาที่ต้องควบคุมพิเศษ พยาบาลสามารถปฏิบัติตามแนวปฏิบัติฯ ในระดับมาก มีความเหมาะสมในการนำไปใช้อยู่ในระดับมากที่สุด และพยาบาลวิชาชีพมีความพึงพอใจต่อแนวปฏิบัติฯ ที่พัฒนาขึ้นในระดับมากที่สุด ส่วนผลลัพธ์ด้านผู้ป่วยพบว่า ลดอัตราการติดเชื้อดื้อยาในโรงพยาบาลลงเหลือ เท่ากับ 0.00 ต่อ 1,000 วันนอน และไม่พบผู้ป่วยติดเชื้อดื้อยาเสียชีวิต ดังนั้นจึงควรนำแนวปฏิบัติฯที่พัฒนาขึ้นนี้ไปใช้ขยายผล ในโรงพยาบาลชุมชนอื่นต่อไป

เอกสารอ้างอิง

กำธร มาลาธรรม, วีรวัฒน์ มโนสุทธิ, กำพล สุวรรณพิมลกุล, คัคนางค์ นาคสวัสดิ์, จิตรลดา รุจิทิพย์, ชาญวิทย์ ตรีพุทธรัตน์, ฐิติพงษ์ ยิ่งยง, ดวงพร จินตโนทัยถาวร, เทพนิมิต จุแดง, นิธิมา สุ่มประดิษฐ์, พิริยาพร จงตระกูล, ไพฑูรย์ บุญมา, ยงค์ รงค์รุ่งเรือง, รมณีย์ ชัยวาฤทธิ์, เลลานี ไพทูรย์พงษ์, วราภรณ์ พุ่มสุวรรณ, วราภรณ์ ภูมิสวัสดิ์, วราภรณ์ เทียนทอง, วันทนา ปวีณกิตติพร, . . . อัมไพวรรณ พวงกำหยาด. (2562). การป้องกันการติดเชื้อดื้อยาต้านจุลชีพในโรงพยาบาล (พิมพ์ครั้งที่ 1). สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์.

ปาริชาต ใจดี และ พิมพ์สุภา ติดชม. (2563). การพัฒนาและประเมินผลแนวทางป้องกันการติดเชื้อดื้อยาของบุคลากรทางการพยาบาล ตึกผู้ป่วยอายุรกรรมและตึกศัลยกรรม โรงพยาบาลสุวรรณภูมิ. วารสารวิจัยและพัฒนานวัตกรรมทางสุขภาพ, 1(3), 53-61.

ธมลวรรณ คณานิตย์, ประจักร บัวผัน, และชลการ ทรงศรี. (2564). การพัฒนาทางการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อดื้อยาต้านจุลชีพ โรงพยาบาลเพ็ญ. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลอุดรธานี, 29(2), 232-248.

พรพิมล อรรถพรกุศล, พรนภา เอี่ยมลออ, จิราภรณ์ คุ้มศรี, สินจัย เขื่อนเพชร, นิภาพร ช่างเสนา, และนัยนา วัฒนากูล. (2564). ผลลัพธ์ของการใช้แนวปฏิบัติการพยาบาลในการป้องกันและควบคุมการติดเชื้อดื้อยา ต้านจุลชีพ โรงพยาบาลนพรัตนราชธานี. วารสารการพยาบาลและสุขภาพ สสอท., 3(3), 1-15.

ภัศราภรณ์ ศิริษา. (2564). ประสิทธิผลการเฝ้าระวังการติดเชื้อดื้อยาแบบบูรณาการของพยาบาลควบคุมการติดเชื้อประจำหอผู้ป่วย โรงพยาบาลร้อยเอ็ด. วารสารวิจัยและพัฒนานวัตกรรมทางสุขภาพ, 2(2), 95-102.

มาลีวรรณ เกษตรทัต, ศศิประภา ตันสุวัฒนและศิรินันท ยิ้มโกศล. (2566). การพัฒนาแนวปฏิบัติทางการพยาบาลในการควบคุมการแพรกระจายเชื้อดื้อยา ในโรงพยาบาลลำพูน. วารสารการสงเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดลอมลานนา, 13(1), 17-30.

โรงพยาบาลพรหมพิราม. (2568). ข้อมูลเฝ้าระวังการติดเชื้อในโรงพยาบาลพรหมพิราม อำเภอพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก. โรงพยาบาลพรหมพิราม.

วิจิตย์ ทองแสน. (2564). การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมการปฏิบัติการป้องกันการติดเชื้อดื้อยาของบุคลากรพยาบาล อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย. วารสารการพยาบาลสุขภาพและการศึกษา, 4(1), 19-28.

วิศริยาพรรณ สืบศิรินุกูล, ประภัสสร ควาญช้าง, วิมลพรรณ สังข์สกุล, และเบญจมาภรณ์ วงษ์ไกร. (2566). บทบาทพยาบาลในการดูแลผู้ป่วยติดเชื้อดื้อยา: การทบทวนแบบบูรณาการ. วารสารสุขภาพและการศึกษาพยาบาล, 29(3), 112-129.

สถาบันบำราศนราดูร. (2567). Updating IPC Guidelines for Thailand 2024 (พิมพ์ครั้งที่ 1). สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์.

อะเคื้อ อุณหเลขกะ. (2561). แนวทางการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อดื้อยาในโรงพยาบาล (พิมพ์ครั้งที่ 4). มิ่งเมืองนวรัตน์

อัษฎางค์ สุทนต์. (2565). ผลของการปฏิบัติด้วยวิธีผสมผสานเพื่อส่งเสริมการปฏิบัติตามแนวทางป้องกันและควบคุมการแพร่กระจายเชื้อดื้อยาในโรงพยาบาลอ่างทอง. วารสารวิชาการสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดมหาสารคาม, 6(12), 70-80.

Bonaconsa, C., Mbamalu, O., Surendran, S., George, A., Mendelson, M., & Charani, E. (2024). Optimizing infection control and antimicrobial stewardship bedside discussion: A scoping review of existing evidence on effective healthcare communication in hospitals. Clinical microbiology and infection, 30(3), 336–352. https://doi.org/10.1016/j.cmi.2023.12.011

Houghton, C., Meskell, P., Delaney, H., Smalle, M., Glenton, C., Booth, A., Chan, X. H. S., Devane, D., & Biesty, L. M. (2020). Barriers and facilitators to healthcare workers' adherence with infection prevention and control (IPC) guidelines for respiratory infectious diseases: A rapid qualitative evidence synthesis. Cochrane database of systematic reviews, 4(4), CD013582. https://doi.org/10.1002/14651858.CD013582

Kemmis, S. & McTaggart, R. (1988). The action research planner (3rd ed.). Deakin University Press

Trevas, D., Caliendo, A. M., Hanson, K., Levy, J., & Ginocchio, C. C. (2021). Diagnostic tests can stem the threat of antimicrobial resistance: Infectious disease professionals can help. Clinical Infectious Diseases, 72(11), e893–e900. https://doi.org/10.1093/cid/ciaa1527

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-01

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ช่วยทวี จ, วันชัย อ. การพัฒนาแนวปฏิบัติการป้องกันการแพร่กระจายเชื้อดื้อยาส่วนงานผู้ป่วยใน โรงพยาบาลพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก. NURS HEALTH & PUB J [อินเทอร์เน็ต]. 1 สิงหาคม 2025 [อ้างถึง 25 ธันวาคม 2025];4(2):105-21. available at: https://he03.tci-thaijo.org/index.php/nhphj/article/view/4510

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย