ความรอบรู้ด้านเพศวิถีศึกษา ทักษะชีวิต และพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศที่มีความสัมพันธ์ กับการมีเพศสัมพันธ์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นในเขตเมืองและเขตชนบท จังหวัดอำนาจเจริญ

ผู้แต่ง

  • คุนัญญา สอดสี -
  • ณัฐณิชา พรทิพย์
  • ปานธีร์สุดา ดีมา
  • ศิริพร ศิริกัญญาภรณ์
  • กรกวรรษ ดารุนิกร
  • มงคลฤทธิ์ มณีเลิศ

คำสำคัญ:

ความรอบรู้ด้านเพศวิถีศึกษา, ทักษะชีวิต, พฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ

บทคัดย่อ

          การวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวางในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อเปรียบเทียบความรอบรู้ด้านเพศวิถีศึกษา ทักษะชีวิต และพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศที่มีความสัมพันธ์กับการมีเพศสัมพันธ์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นในเขตเมืองและเขตชนบท จังหวัดอำนาจเจริญ คำนวณขนาดตัวอย่างด้วยสูตรประมาณค่าเฉลี่ยประชากร 2 กลุ่ม ที่อิสระต่อกัน ได้จำนวนกลุ่มตัวอย่างทั้งสิ้น 240 คน (120 คนต่อกลุ่ม) ใช้การสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ซึ่งมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.79 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมานด้วย Independent-samples t-test และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยสถิติทดสอบพหุถดถอย (Multiple logistic regression)

          ผลการศึกษาพบว่า นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นในเขตเมืองมีความรอบรู้ด้านเพศวิถีศึกษาและทักษะชีวิตสูงกว่านักเรียนในเขตชนบทอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<0.05) ในขณะที่นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นในเขตชนบท มีพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศสูงกว่านักเรียนในเขตเมือง (p-value=0.003) เมื่อควบคุมผลกระทบของปัจจัยทั้งหมด พบว่า การดื่มแอลกอฮอล์มีความสัมพันธ์กับการมีพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศเพิ่มขึ้นถึง 3 เท่า (95%CI=1.375 to 6.543, p-value=0.006) อีกทั้งผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศสูงมีโอกาสเสี่ยงต่อการมีเพศสัมพันธ์ สูงกว่าผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศต่ำเป็น 7.26 เท่า (95%CI=2.26 to 23.33, p-value<0.001) ผลการศึกษานี้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการพัฒนาความรอบรู้ด้านเพศวิถีศึกษาและทักษะชีวิตเพื่อเสริมสร้างการตระหนักรู้และลดพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นในจังหวัดอำนาจเจริญต่อไป

เอกสารอ้างอิง

นิตยา เพ็ญศิรินภา. ปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน 2564;7(3):1-16.

ปัญญ์กรินทร์ หอยรัตน์, ปราโมทย์ วงศ์สวัสดิ์. วัยรุ่นไทยกับการมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควร. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า

จันทบุรี 2560;28(2):173-82.

กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. สุขภาวะทางเพศปลอดภัย แค่ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้ง. [อินเทอร์เน็ต].

[เข้าถึงเมื่อ 27 เม.ย. 2567]. เข้าถึงได้จาก : https://www.thaihealth.or.th/สุขภาวะทางเพศปลอดภัย.

อำพรรณี ศรีทอง. การมีเพศสัมพันธ์และปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมีเพศสัมพันธ์ของวัยรุ่นอำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่.

[วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2558.

วิทยา แพงแสง, เกศินี สราญฤทธิชัย. ปัจจัยทำนายพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ ของวัยรุ่นตอนต้น. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7

ขอนแก่น 2565; 29(3): 77-86.

สาวิตรี ตุ้มมี. ความรู้และแหล่งความรู้เกี่ยวกับเพศศึกษาของนักเรียนระดับ ช่วงชั้นที่ 3 ของโรงเรียนในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การ

ศึกษากาฬสิทธิ์ เขต 1. [วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม; 2551.

กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนสุขภาพ. สรุปผลการประเมินศักยภาพในการจัดการสุขภาพตนเองของประชาชนกลุ่มเป้าหมายปีงบประมาณ

พ.ศ. 2566. [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 10 พ.ย. 2567]. เข้าถึงได้จาก : https://hed.hss.moph.go.th.

ศูนย์อนามัยที่ 10 อุบลราชธานี. งานพล ดำเนินงานตัวชี้วัดที่ 1.6 ระดับความสำเร็จของหน่วยบริการ รอบรู้ด้านสุขภาพที่จัดกิจกรรมส่ง

เสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพ ศูนย์ อนามัยที่ 10 อุบลราชธานีปีงบประมาณ 2568 [อินเทอร์เน็ต]. 2567 [เข้าถึงเมื่อ 25 ต.ค. 2567]. เข้า

ถึงได้จาก : https://hpc10.anamai.moph.go.th.

ศูนย์อนามัยที่ 10 อุบลราชธานี. รายงานประจำปี 2564 [อินเทอร์เน็ต] 2567 [เข้าถึงเมื่อ 25 ต.ค. 2567]. เข้าถึงได้จาก :

https://hpc10.anamai.moph.go.th.

อังศินันท์ อินทรกำแหง และธัญชนก ขุมทอง. การพัฒนาเครื่องมือวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันและแก้ไขปัญหา

การตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรสำหรับสตรีไทยวัยรุ่น. วารสารพยาบาลสาธารณสุข 2560. 31(3); 19-38.

ณิชาภัทร ปุ่นมีกิจ, ชนัญชิดาดุษฎี ทูลศิริ, พรนภา หอมสินธุ์. ปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรม เสี่ยงทางเพศของนักเรียนหญิงชั้นมัธยมศึกษา

ตอนต้นเมืองพัทยา. วารสารพยาบาลสาธารณสุข 2563;34(1):13-29.

อรรถพล ภูอาษา. ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศและการใช้สารเสพติดของวัยรุ่น อำเภอจอมพระ

จังหวัดสุรินทร์. วารสารสํานักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 7 ขอนแก่น 2564;23(3):1-11.

Erika L, Helen M, Charlotte N, Wei W, Robert Z, Markku M, et al. Rural and urban Differences in Sexual Behavior

Among Adolescents in Florida . 43(3). Florida: Springer; 2018.

Sifer SD, Getachew MS. Risky sexual behavior and associated factors among out-of-school youths in Addis Ababa,

Ethiopia; mixed methods study. Reproductive Health 2024;June 15:1-11.

ปริยานุช ตั้งนรกุล, และคณะ. ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพทางเพศกับพฤติกรรมทางเพศของนักเรียนหญิงชั้น

มัธยมศึกษาตอนต้น. วารสารแพทย์นาวี 2562;46(3):607-620.

Agadi VS, Kulsum U. A Study of Life Skills among Secondary School Students. IOSR Journal of Research & Method

in Education (IOSR-JRME) 2021;11(3):33-5.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

09-12-2025

รูปแบบการอ้างอิง

1.
สอดสี ค, พรทิพย์ ณ, ดีมา ป, ศิริกัญญาภรณ์ ศ, ดารุนิกร ก, มณีเลิศ ม. ความรอบรู้ด้านเพศวิถีศึกษา ทักษะชีวิต และพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศที่มีความสัมพันธ์ กับการมีเพศสัมพันธ์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นในเขตเมืองและเขตชนบท จังหวัดอำนาจเจริญ. Health. R10. J. [อินเทอร์เน็ต]. 9 ธันวาคม 2025 [อ้างถึง 12 ธันวาคม 2025];13(2). available at: https://he03.tci-thaijo.org/index.php/HPC10Journal/article/view/4299