การบูรณะช่องปากและใบหน้าในผู้ป่วยปากแหว่ง เพดานโหว่ร่วมกับการใช้เครื่องสแกนในช่องปาก รายงานผู้ป่วย
คำสำคัญ:
ปากแหว่งเพดานโหว่, ฟันเทียมถอดได้, เครื่องสแกนในช่องปาก, ระบบ CAD/CAMบทคัดย่อ
ภาวะปากแหว่งเพดานโหว่เป็นความพิการแต่กำเนิดที่พบได้บ่อย และส่งผลกระทบต่อการบดเคี้ยว การพูด และความสวยงามของใบหน้า การดูแลรักษาจำเป็นต้องอาศัยการทำงานแบบสหสาขาวิชาชีพอย่างต่อเนื่องตั้งแต่วัยเด็กจนถึงวัยผู้ใหญ่ รายงานผู้ป่วยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอกรณีศึกษาการฟื้นฟูช่องปากในผู้ป่วยปากแหว่งเพดานโหว่ที่มีภาวะซับซ้อนจากการได้รับการรักษาล่าช้า โดยแสดงให้เห็นถึงการบูรณาการระหว่างแนวทางการทำฟันเทียมถอดได้แบบดั้งเดิมร่วมกับการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัล ได้แก่ เครื่องสแกนในช่องปากและระบบ CAD/CAM เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ทางคลินิกที่เหมาะสมภายใต้ข้อจำกัดทางกายวิภาคและเศรษฐกิจของผู้ป่วย รายงานนี้นำเสนอกรณีศึกษาผู้ป่วยหญิงไทยอายุ 24 ปี ที่มีภาวะปากแหว่งและเพดานโหว่สองข้างชนิดสมบูรณ์ ไม่ได้รับการปลูกถ่ายกระดูกหรือการจัดฟันในช่วงวัยเด็ก ส่งผลให้การจัดฟันในวัยผู้ใหญ่มีผลการรักษาไม่สมบูรณ์ และยังคงมีรูเปิดระหว่างช่องปากและโพรงจมูก ผู้ป่วยไม่ประสงค์เข้ารับการผ่าตัดเพิ่มเติม มีข้อจำกัดด้านเศรษฐานะ และมีปริมาณกระดูกสันเหงือกไม่เพียงพอสำหรับการรองรับรากฟันเทียม การรักษาจึงเลือกใช้ฟันเทียมถอดได้บางส่วนฐานอะคริลิกร่วมกับเทคโนโลยีดิจิทัล โดยใช้เครื่องสแกนในช่องปากร่วมกับระบบ CAD/CAM เพื่อเพิ่มความแม่นยำและลดความซับซ้อนของกระบวนการรักษา ผลการรักษาพบว่าผู้ป่วยสามารถใช้งานฟันเทียมได้ดี ช่วยปรับปรุงการบดเคี้ยว การพูด และความสวยงามของใบหน้า รายงานนี้เป็นแนวทางการบูรณาการเทคโนโลยีดิจิทัลเข้ากับการรักษาแบบดั้งเดิม เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่มีประสิทธิภาพ ปลอดภัย และเหมาะสมกับบริบททางคลินิกของผู้ป่วย
เอกสารอ้างอิง
Chowchuen B. Cleft lip and palate treatment guideline manual for parents. Khon Kaen: cleft lip and palate and
craniofacial anomaly research center Faculty of Medicine Khon Kaen University; 2011.
Chowchuen B, Thanaviratananich S, Chichareon V, et al.Multi-center study of oral cleft and associated
abnormalities in Thailand: the epidemiologic data and need of health care service. In: Proceedings of the 10th
International Congress on Cleft Palate and Related Craniofacial Anomalies; 2005 Sep 4–8; Durban, South Africa.
Chuangsuwanich A, Aojanipong C, Muangsombut S, et al. Epidemiology of cleft lip and palate in Thailand. Ann
Plast Surg 1998;41(1):7-10.
Ruangsitt C, Prasertsang P, Banpho Y, et al. Incidence of cleft lip and palate in three hospitals in Khon Kean. Khon
Kaen: Department of Orthodontics Faculty of Dentistry Khon Kaen University; 1993.
Yilmaz RBN, Cakan DG, Mesgarzadeh N. Prevalence and management of natal/neonatal teeth in cleft lip and
palate patients. Eur J Dent. 2016;10(1):54–58. doi:10.4103/1305-7456.175698. PMID: 27011740; PMCID:
PMC4784154. doi:10.4103/1305-7456.175698. PMID: 27011740; PMCID: PMC4784154.
Celikoglu M, Buyuk SK, Sekerci AE, Cantekin K, Candirli C. Maxillary dental anomalies in patients with cleft lip and
palate: a cone beam computed tomography study. J Clin Pediatr Dent. 2015;39(2):183–186.
doi:10.17796/jcpd.39.2.t623u7495h07522r.
Shen CA, Guo R, Li W. Enamel defects in permanent teeth of patients with cleft lip and palate: a cross-sectional
study. J Int Med Res. 2019;47(5):2084–2096. doi:10.1177/0300060519832165. PMID: 30913937; PMCID:
PMC6567767.
Haque S, Alam MK. Common dental anomalies in cleft lip and palate patients. Malays J Med Sci. 2015;22(2):55 –
Sununliganon L, Chetpakdeech W. Guideline for multidisciplinary team approach in cleft lip and palate patient.
TUH Journal. 2017;2(2):15–27.
Reisberg DJ. Prosthetic habilitation of patients with clefts. Clin Plast Surg. 2004;31:353–360.
Savabi O, Molla R, Abdolahnejad A, Nejatidanesh F. Digital impression and intraoral scanners. In: Keyhan SO,
Bohluli B, Fallahi HR, Khojasteh A, Fattahi T, editors. Handbook of Oral and Maxillofacial Surgery and
Implantology. Cham: Springer Nature; 2025. p. 1–20. doi:10.1007/978-3-031-36962-9_22-1.
Moore D, McCord JF. Prosthetic dentistry and the unilateral cleft lip and palate patient: the last 30 years. Eur J
Prosthodont Restor Dent. 2004;12(2):70–74. PMID: 15244010.
Freitas JAS, Almeida ALPF, Soares S, Neves LT, Garib DG, Trindade-Suedam IK, Yaedú RYF, Lauris RCM, Oliveira TM,
Pinto JHN. Rehabilitative treatment of cleft lip and palate: experience of the Hospital for Rehabilitation of
Craniofacial Anomalies/USP (HRAC/USP) – Part 4: Oral Rehabilitation. J Appl Oral Sci. 2013;21(3):284–92.
doi:10.1590/1679-775720130127.
Kumar R, Sivaraj S, Prasad K, Rajmohan M, Praveen R. Prosthetic considerations in management of cleft lip and
palate patient. Sci J Clin Med. 2016;4(1):66–70.
Papi P, Giardino R, Silvestri A, et al.Conventional prosthetic rehabilitation of cleft lip and palate patients: our
experience.Senses and Sciences. 2015;2(2):36–39. doi:10.14616/sands-2015-2-3639 .
Freitas JAS, Almeida ALPF, Soares S, Neves LT, Garib DG, Trindade-Suedam IK, Yaedú RYF, Lauris RCM, Oliveira TM,
Pinto JHN. Rehabilitative treatment of cleft lip and palate: experience of the Hospital for Rehabilitation of
Craniofacial Anomalies/USP (HRAC/USP) – Part 2: Oral Rehabilitation. J Appl Oral Sci. 2013;21(3):284–92.
doi:10.1590/1679-775720130127.
Mese A, Ozdemir E. Removable partial denture in a cleft lip and palate patient: a case report. J Korean Med Sci.
;23(5):924–6.
Okeson JP. Management of temporomandibular disorders and occlusion. 8th ed. St. Louis: Elsevier; 2020. p.268–
, 304–309. doi:10.3346/jkms.2008.23.5.924.
Aswani K, Wankhade S, Khalikar A, Deogade S. Accuracy of an intraoral digital impression: A review. J Indian
Prosthodont Soc 2020;20:27-37.
Atieh MA, Ritter AV, Ko CC, Duqum I.“Accuracy evaluation of intraoral optical impressions: A clinical study using a
reference appliance.”Journal of Prosthetic Dentistry, 2017; 118(3): 400-405. doi:10.1016/j.prosdent.2016.10.022.
Mangano F, Gandolfi A, Luongo G, Logozzo S. Intraoral scanners in dentistry: a review of the current literature.
BMC Oral Health. 2017;17(1):149. doi:10.1186/s12903-017-0442-x.
Dusmukhamedov S, Lee CN, Jeong SM, Choi BH. Digital denture fabrication: A technical note. Appl Sci.
;11(17):8093. doi:10.3390/app11178093.
Srivastava G, Padhiary SK, Mohanty N, Molinero-Mourelle P, Chebib N. Accuracy of intraoral scanner for
recording completely edentulous arches—A systematic review. Dent J (Basel). 2023;11(10):241.
doi:10.3390/dj11100241. PMID: 37893171; PMCID: PMC6567767.
Quaas S, Rudolph H, Luthardt RG.Direct mechanical data acquisition of dental impressions for the manufacturing
of CAD/CAM restorations.Journal of Dentistry, 2007; 35(12): 903–908. doi:10.1016/j.jdent.2007.08.008.
