ความผิดปกติของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อและปัจจัยเสี่ยงด้านการยศาสตร์ในกลุ่มเกษตรกรปลูกพริก: กรณีศึกษา ตำบลเชียงเครือ อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร
คำสำคัญ:
ความผิดปกติของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ, การยศาสตร์, ท่าทางการทำงาน, เกษตรกรปลูกพริกบทคัดย่อ
เกษตรกรปลูกพริกเป็นอาชีพที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดความผิดปกติของระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อ ซึ่งการศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความชุกของความผิดปกติของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ และปัจจัยเสี่ยงด้านการยศาสตร์ที่ส่งผลต่อความผิดปกติของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อของเกษตรกรปลูกพริกในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน โดยกลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษา คือ เกษตรกรปลูกพริก ตำบลเชียงเครือ อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร จำนวน 116 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบสอบถามอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อ ที่ปรับปรุงมาจากแบบสอบถามมาตรฐานนอร์ดิก และแบบสอบถามการสัมผัสปัจจัยด้านการยศาสตร์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณ (Multiple logistic regression) ผลการศึกษา พบว่ากลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศชายร้อยละ 51.7 มีอายุเฉลี่ย 49.71 ± 10.25 ปี ดัชนีมวลกายเฉลี่ย เกินเกณฑ์ (23.28 ± 3.05 กิโลกรัมต่อตารางเมตร) กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ ไม่มีโรคประจำตัว ร้อยละ 82.8 ความชุกของความผิดปกติทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อในรอบ 7 วัน และ 12 เดือนที่ผ่านมาเท่ากับ ร้อยละ 58.6 และ ร้อยละ 75.0 ตามลำดับ โดยในช่วง 7 วัน พบอาการผิดปกติมากที่สุด บริเวณหลังส่วนล่าง (ร้อยละ30.2) บริเวณไหล่ (ร้อยละ 29.3) และบริเวณหัวเข่า (ร้อยละ 26.7) ตามลำดับ ในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมาพบอาการผิดปกติมากที่สุด บริเวณไหล่ (ร้อยละ 41.4) บริเวณหัวเข่า (ร้อยละ 40.5) และบริเวณหลังส่วนล่าง (ร้อยละ 37.9) ปัจจัยเสี่ยงด้านการยศาสตร์ที่มีความสัมพันธ์กับความผิดปกติทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ (P-value <0.05) ในรอบ 12 เดือนที่ผ่านมา คือ การยกของห่างจากลำตัว (ORadj = 8.72, 95%CI = 1.07-70.68 ) และการยกของเหนือไหล่หรือการยกของต่ำกว่าเข่า (ORadj = 6.11, 95%CI = 1.44-25.88) การศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่าเกษตรกรปลูกพริกมีความชุกของความผิดปกติของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อค่อนข้างสูง และการสัมผัสปัจจัยเสี่ยงด้านการยศาสตร์เป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อการเกิดความผิดปกติของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ จึงควรมีการประเมินความเสี่ยงด้านการยศาสตร์ ตลอดจนควรมีการสร้างเสริมสุขภาพเพื่อป้องกันและลดความรุนแรงของความผิดปกติของระบบกระดูกและกล้ามเนื้อจากการทำงาน
เอกสารอ้างอิง
Akbar KA, Try P, Viwattanakulvanid P, Kallawicha K. Work-related musculoskeletal disorders among farmers in the Southeast Asia region: a systematic review. Safety and health at work. 2023;14(3):243-49.
Poochada W, Chailklieng S. Work-related Musculoskeletal Disorders Situation among Cultivating Agriculturists in Upper Northeastern of Thailand. Safety and Environment Reviews. 2022;5(1):49-55.
Sombatsawat E, Luangwilai T, Ong-artborirak P, Siriwong W. Musculoskeletal disorders among rice farmers in Phimai district, Nakhon Ratchasima province, Thailand. Journal of Health Research. 2019;33(6):494-503.
Poochada W, Chaiklieng S, Andajani S. Musculoskeletal disorders among agricultural workers of various cultivation activities in upper northeastern Thailand. Safety. 2022;8(3):61.
Kaewdok T, Sirisawasd S, Taptagaporn S. Agricultural risk factors related musculoskeletal disorders among older farmers in Pathum Thani province, Thailand. Journal of Agromedicine. 2021;26(2):185-92.
Kim J, Youn K, Park J. Risk factors for musculoskeletal disorders in Korean farmers: survey on occupational diseases in 2020 and 2022. Healthcare. 2024; 12(20):2026.
Wachirasiri K, Taptagaporn S. Work improvement to reduce fatigue and work posture risks: a case study in assembly connectors workers. Thai Journal of Ergonomics. 2017; 1(1):1-7.
Jin L, Xinyan Q, Chen Y. Design and Analysis on Key Components of a Novel Chili Pepper Harvester’s Picking Device. The Open Mechanical Engineering Journal. 2015; 9(1):40–545.
Krejcie RV, Morgan DW. Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement. 1970;30(3):607-10.
Tassanawong P, Chanthorn W, Rakprasit J. Prevalence and Factors Associated with Musculoskeletal Disorders among Tea Farmers, Thoet Thai Subdistrict, Mae Fa Luang District, Chiang Rai Province. Srinagarind Med J. 2018;33(5):457-64.
Kuorinka I, Jonsson B, Kilbom A, Vinterberg H, Biering-Sorensen F, Andersson G, et al. Standardized Nordic questionnaires for the analysis of musculoskeletal symptoms. Applied Ergonomics 1987; 18(3): 233-7.
Phakthongsuk P, Apakupakul N. Psychometric properties of the Thai version of the 22-item and 45-item Karasek job content questionnaire. Int J Occup Med Environ Health. 2008;21(4):331-44. doi: 10.2478/v10001-008-0036-6. PMID: 19228579.
Yao H, Liu J, Zheng W. 767 Musculoskeletal disorders and its correlates among farmers working on vegetable greenhouse. Injury Prevention. 2016;22(Suppl 2): A274-5.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความนี้ได้รับการเผยแพร่ภายใต้สัญญาอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) ซึ่งอนุญาตให้ผู้อื่นสามารถแชร์บทความได้โดยให้เครดิตผู้เขียนและห้ามนำไปใช้เพื่อการค้าหรือดัดแปลง หากต้องการใช้งานซ้ำในลักษณะอื่น ๆ หรือการเผยแพร่ซ้ำ จำเป็นต้องได้รับอนุญาตจากวารสาร
