การพัฒนารูปแบบเสริมสร้างแรงจูงใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการออกกำลังกายเพื่อชะลอเสื่อมในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3

บทคัดย่อ

     การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบเสริมสร้างแรงจูงใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการออกกำลังกายเพื่อชะลอไตเสื่อมในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3 เป็นแบบวิจัยและพัฒนา (Research and Development) ดำเนินการระหว่างเดือนเมษายน 2565 ถึง กรกฎาคม 25664 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการ 2) สร้างและตรวจสอบคุณภาพรูปแบบ 3) ทดลองใช้รูปแบบด้วยแบบแผนการทดลองแบบหนึ่งกลุ่มทดสอบก่อน-หลัง กับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3 จำนวน 26 คน โดยการเลือกแบบเฉพาะเจาะจง และ 4) ประเมินและยืนยันคุณภาพรูปแบบ รูปแบบที่พัฒนาประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ คือ 1) การมีส่วนร่วมของผู้ป่วยและครอบครัว 2) การเสริมสร้างแรงจูงใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม 3) การเสริมสร้างศักยภาพในการจัดการตนเอง และ 4) ความต่อเนื่องในการสนับสนุน  วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และ paired t-test  หลังเข้าร่วมรูปแบบ พบว่า คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการออกกำลังกาย (33.96±3.09) สูงกว่าก่อนเข้าร่วม (21.38±3.42) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .001) อัตราการกรองของไตเพิ่มขึ้นจาก 52.22±4.13 เป็น 55.00±4.79 มล./นาที/1.73 ม² (p = .002) สมรรถภาพการทำงานของหัวใจและปอดเพิ่มขึ้นจาก 206.15±29.40 เป็น 278.85±32.29 เมตร (p < .001) การทรงตัวและความคล่องแคล่วดีขึ้นจาก 30.85±3.07 เป็น 24.81±2.68 วินาที (p < .001) สรุปได้ว่า รูปแบบเสริมสร้างแรงจูงใจที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิผลในการส่งเสริมพฤติกรรมการออกกำลังกายและชะลอไตเสื่อมในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะที่ 3 สามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการดูแลผู้ป่วยกลุ่มนี้