อัตราการเสียชีวิตและปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเสียชีวิตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในอำเภอกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์
คำสำคัญ:
เบาหวานชนิดที่ 2, ปัจจัยเสี่ยง, อัตราการเสียชีวิตบทคัดย่อ
โรคเบาหวานเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญของประเทศไทยและทั่วโลก ทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อน ทุพพลภาพ และเสียชีวิต จึงทำการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบ Retrospective Cohort study เพื่อประมาณค่าอัตราการเสียชีวิตและศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเสียชีวิตในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ขึ้นทะเบียนรับการรักษาของโรงพยาบาลกาบเชิง จังหวัดสุรินทร์ ระหว่าง เดือนตุลาคม พ.ศ. 2555 ถึง กันยายน ปี พ.ศ. 2565 จำนวน 456 คน รวบรวมข้อมูลจากโปรแกรมเวชระเบียนของโรงพยาบาล วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมสำเร็จรูปด้วยสถิติพรรณนา และสถิติอนุมานเพื่อวิเคราะห์ความสัมพันธ์ถดถอยแบบ Cox regression analysis ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 456 คน รวมเป็นหน่วยศึกษา 3759 คน-ปี มีผู้ป่วย
ตาย 82 ราย คิดเป็นอุบัติการณ์การเสียชีวิต 2.18 ต่อ 100 คน-ปี (95%CI: 1.73-2.70) และผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ พบว่า เพศหญิงมีโอกาสเสี่ยงต่อการเสียชีวิตเป็น 1.78 เท่าของเพศชาย (95%CI :1.37-3.44) กลุ่มอายุ 60-80 ปี (HRadj =1.29, 95%CI: 1.001-3.19) และกลุ่มมากว่า 80 ปี (HRadj =3.16 95%CI: 1.63-6.15) มีโอกาสเสี่ยงต่อการเสียชีวิตมากว่ากลุ่มที่อายุน้อยกว่า 60 ปี อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ การป่วยด้วยโรคหัวใจล้มเหลวมีโอกาสเสี่ยงต่อการเสียชีวิตเป็น 4.93 เท่า เมื่อเทียบกับผู้ป่วยเบาหวานที่ไม่ได้ป่วยเป็นโรคหัวใจล้มเหลว (95%CI:2.55-9.53) ส่วนระยะเวลาการป่วยเป็นโรคเบาหวานมากกว่า 10 ปี เป็นปัจจัยที่ลดความเสี่ยงในการเสียชีวิตได้ร้อยละ 94 ((HRadj =0.036, 95%CI: 1.63-6.15) ดังนั้น แพทย์หรือบุคลากรด้านสาธารณสุขจำเป็นต้องมีมาตรการในการดูแลรักษาผู้ป่วยเบาหวานในกลุ่มผู้สูงอายุและมีโรคร่วมที่เข้มข้น เพื่อลดอัตราการตายของผู้ป่วยเบาหวาน
References
สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับโรคเบาหวาน. พิมพ์ครั้งที่ 3. ปทุมธานี ร่มเย็นมีเดีย; 2560.
World Health Organization. Global actionplan for the prevention and control of noncommunicable disease 2013-2020. Geneva: World Health Organization; 2013.
สุภาวรรณ เศรษฐบรรจง. การวินิจฉัยการเสียชีวิตจากเบาหวานภายหลังเสียชีวิต. วชิรเวชสารและวารสารเวชศาสตร์เขตเมือง. 2559;60 (1):65-78.
ชัชลิต รัตรสาร. สถานการณ์ปัจจุบัน และความร่วมมือเพื่อปฏิรูปการดูแลรักษาโรคเบาหวานในประเทศไทย.กรุงเทพฯ: ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี; 2560.
ชัชลิต รัตรสาร. สาเหตุการเสียชีวิตในผู้เป็นเบาหวาน กรุงเทพฯ: สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทยฯ; 2566 [อินเตอร์เน็ต: 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://www.dailynews.co.th/articles/3066868/.
Krairittichai U, Potisat S. Survival Rates and Mortality Risk Factors of Thai Patients with Type 2 Diabetes Mellitus. J Med Assoc Thai. 2017;100 Suppl 1:S8-15.
Leelawattana R, Rattarasarn C, Lim A, Soonthornpun S, Setasuban W. Causes of death,incidence and risk factors of cardiovascular diseases in Thai type 2 diabetic patients: a 5 year followup study. Diabetes Res Clin Pract. 2003;60(3):183-9.
Pratipanawatr T, Rawdaree P, Chetthakul T, Bunnag P, Ngarmukos C, Benjasuratwong Y, et al. Thailand Diabetic Registry cohort: predicting death in Thai diabetic patients and causes of death. J Med Assoc Thai. 2010;93 Suppl 3:S12-20.
Bujang MA, Kuan PX, Tiong XT, Saperi FE, Ismail M, Mustafa FI, et al. The All-Cause Mortality and a Screening Tool to Determine High-Risk Patients among Prevalent Type 2 Diabetes Mellitus Patients. Journal of diabetes research. 2018;2018:4638327.
สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย. สถานการณ์เบาหวานในประเทศไทย กรุงเทพฯ: สมาคมเบาหวานแห่งประเทศไทย; 2563 [เข้าถึงได้จาก: https://www.facebook.com/ThaiReKnowledgeCenter/photos/a.161991098537931/478544840215887/?type=3.
Barr ELM, Cunningham J, Tatipata S, Dunbar T, Kangaharan N, Guthridge S, et al.Associations of mortality and cardiovascular disease risks with diabetes and albuminuria in urban Indigenous Australians: the DRUID follow-up study. Diabet Med. 2017;34(7):946-57.
Kawada T. Cardiovascular and all-cause mortality in patients with type 2 diabetes mellitus and chronic kidney disease. J Diabetes Complications. 2017;31(3):646.
Rawshani A, Rawshani A, Franzen S, Eliasson B, Svensson AM, Miftaraj M, et al. Mortality and Cardiovascular Disease in Type 1 and Type 2 Diabetes. N Engl J Med. 2017;376(15):1407-18.
Nwaneri C, Cooper H, Bowen-Jones D. Mortality in type 2 diabetes mellitus: magnitude of the evidence from a systematic review and meta-analysis. 2013;13(4):192-207.
