การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดกระบี่

บทคัดย่อ

     การการวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย และศึกษาประสิทธิผลรูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จังหวัดกระบี่ ทำการศึกษาใน 2 ส่วนดังนี้ ส่วนที่ 1 การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย กลุ่มตัวอย่างได้แก่ เจ้าหน้าที่สาธารณสุข ครูพี่เลี้ยง และผู้นำชุมชน จำนวน 30 คน ส่วนที่ 2 การประเมินประสิทธิผลรูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย เก็บข้อมูลในกลุ่มครูพี่เลี้ยงเด็ก จำนวน 80 คน (กลุ่มทดลอง และกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 40 คน) และกลุ่มเด็กที่มีพัฒนาการสงสัยล่าช้า จำนวน 80 คน (กลุ่มทดลอง และกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 40 คน) โดยกลุ่มทดลองจะใช้รูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยที่พัฒนาขึ้น ส่วนกลุ่มเปรียบเทียบ ใช้รูปแบบเดิมที่ปฏิบัติกันมา เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา คือ รูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย แบบสอบถาม แบบรายงานผลการประเมินพัฒนาการเด็ก และแบบบันทึกผลการประเมินพัฒนาการเด็กปฐมวัย เก็บข้อมูลก่อนและหลังการศึกษา 6 เดือน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา Chi-square test / Fisher’s exact test, Independent t-test และ Paired t-test
     ผลการวิจัย พบว่า รูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก ประกอบด้วย 4 แนวทาง คือ 1) การจัดประสบการณ์และส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยโดยครูพี่เลี้ยงเด็ก 2) การคัดกรองพัฒนาการเด็กปฐมวัย 3) การติดตามดูแลเยี่ยมบ้าน และ 4) การประเมินผลการพัฒนาเด็กที่มีพัฒนาการสงสัยล่าช้า ผลการใช้รูปแบบที่พัฒนา พบว่า ครูพี่เลี้ยงเด็กหลังได้รับรูปแบบการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย มีความความรู้เกี่ยวกับการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย และพฤติกรรมการจัดกิจกรรมส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย เพิ่มมากขึ้น และเพิ่มมากขึ้นกว่ากลุ่มที่ได้รับรูปแบบเดิม ทั้งในเรื่องความรู้เกี่ยวกับการส่งเสริมพัฒนาการเด็ก และพฤติกรรมการจัดกิจกรรมส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.001) จำนวนเด็กที่มีพัฒนาการสงสัยล่าช้าไม่สมวัยลดลง และลดลงมากกว่ากลุ่มที่ได้รับรูปการส่งเสริมพัฒนาการแบบเดิม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.05)