ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยด้านความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรในวัยรุ่นหญิง จังหวัดศรีสะเกษ
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, พฤติกรรมการป้องกัน, การตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรบทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบเชิงวิเคราะห์ภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยด้านความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรในวัยรุ่นหญิง จังหวัดศรีสะเกษ กลุ่มตัวอย่างเป็นวัยรุ่นหญิงในจังหวัดศรีสะเกษ ที่มีอายุ 10-14 ปี จำนวน 417 คน โดยใช้สูตรการคำนวณสูตรของ Wayne ที่ระดับความเชื่อมั่น 95% และสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบ Multistage Random Sampling แบ่งสัดส่วนตามอำเภอในจังหวัดศรีสะเกษ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถาม สถิติที่ใช้ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และและสถิติเชิงอนุมาน โดยใช้สถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน กำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ p-value<.05
ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่าง มีอายุเฉลี่ย 12.84 ปี (SD=0.26) กำลังศึกษาในระดับประถมศึกษา ร้อยละ 58.8 กลุ่มตัวอย่างมีความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรในวัยรุ่นหญิง โดยภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง (=14.22, SD=3.28) ระดับพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรในวัยรุ่นหญิงภาพรวม อยู่ในระดับปานกลาง (
=53.64, SD=12.58) ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยด้านความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร พบว่า ความรอบรู้ด้านสุขภาพทุกองค์ประกอบ มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมป้องกันการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรในวัยรุ่นหญิง จังหวัดศรีสะเกษ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ p-value < .05 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ p-value<0.05
References
World Health Organization. Adolescent health [Internet]. 2020 [cited 2020]. Available from: https://www.who.int/health-topics/adolescent-health.
กรมอนามัย. รายงานสถานการณ์สุขภาพวัยรุ่นในประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 2563]. สืบค้นจาก: http://anamai.moph.go.th.
ศูนย์อนามัยที่ 10 อุบลราชธานี. รายงานสถิติสุขภาพประชากรในเขตสุขภาพที่ 10. อุบลราชธานี: ศูนย์อนามัยที่ 10 อุบลราชธานี; 2567.
Sorensen K, Van den Broucke S, Fullam J, Doyle G, Pelikan J, Slonska Z. Health literacy and public health: A systematic review and integration of definitions and models. BMC Public Health. 2020;12(80):1–13.
ศิริกุล นุชทอง. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น. วารสารการศึกษาและพัฒนามนุษย์. 2562;15(2):45–62.
วิภาวี พรหมรักษา. ความรอบรู้ด้านสุขภาพเกี่ยวกับการคุมกำเนิดและการป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในวัยรุ่น. วารสารสุขภาพและการพยาบาล. 2561;27(3):255–68.
นันทิวา สิงห์ทอง, ณัฐธวัลย์ เพ็งแจ่ม, วันฉัตร โสฬส, ศุภรดา โมขุนทด, ณัฐมน เนตรภักดี, เขมิกา วิเศษเพ็ง. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรของวัยรุ่นหญิงในโรงเรียนแห่งหนึ่งในเมือง จังหวัดนครราชสีมา. ใน: การประชุมวิชาการระดับชาติ วิทยาลัยนครราชสีมา ครั้งที่ 7; 2563 พฤษภาคม 23. นครราชสีมา: สำนักวิจัยและพัฒนา วิทยาลัยนครราชสีมา; 2563.
สำนักงานปกครองจังหวัดศรีสะเกษ. รายงานข้อมูลการปกครองจังหวัดศรีสะเกษ ปีงบประมาณ 2567. ศรีสะเกษ: สำนักงานปกครองจังหวัดศรีสะเกษ; 2567.
Wayne WD. Biostatistics: A foundation of analysis in the health sciences. 6 th ed. New York: John Wiley & Sons; 1995.
Cronbach LJ. Essential of psychology testing. New York: Harper; 1984.
Hinkle, DE. Applied Statistics for the Behavioral Sciences. Boston: Houghton Mifflin; 1998.
Nutbeam D. The evolving concept of health literacy. Soc Sci Med. 2008;67(12):2072–8.
Kirby D. Emerging answers: Research findings on programs to reduce teen pregnancy and sexually transmitted diseases. National Campaign to Prevent Teen and Unplanned Pregnancy; 2007.
Bearinger LH, Sieving RE, Ferguson J, Sharma V. Global perspectives on the sexual and reproductive health of adolescents: Patterns, prevention, and potential. Lancet. 2007;369(9568):1220–31.
ศิริวรรณ อภิชาติวงศ์. การพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพในวัยรุ่นเพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพทางเพศ. วารสารการพยาบาล. 2562;33(1):45–56.
วรรณพร สิริสุข. ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น. วารสารสาธารณสุขศาสตร์. 2564;38(3):223–30.
วรารัตน์ สังวะลี, จุน หน่อแก้ว, มะลิ โพธิพิมพ์, วลัญช์ชยา เขตบำรุง, จิราภรณ์ ประธรรมโย, ธีรยุทธ อุดมพร, et al. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควรของนักเรียนหญิงในสถานศึกษาอาชีวศึกษา จังหวัดนครราชสีมา. วารสารมหาวิทยาลัยวงษ์ชวลิตกุล. 2564;34(1):34–46.
เมตตา วรสุวรรณรักษ์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี. วารสารโรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา. 2567;12(2):1–13.
