ผลของการนวดเต้านมร่วมกับการประคบร้อนต่อการไหลของน้ำนมในมารดาหลังคลอดปกติ
คำสำคัญ:
การนวดเต้านมร่วมกับการประคบร้อน, การไหลของน้ำนมในมารดาหลังคลอดบทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยแบบกึ่งทดลองนี้ (Quasi-experimental Research) เป็นแบบ 2 กลุ่ม วัดผลหลังการทดลอง (Two Groups Post Test only Design) มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลของการนวดเต้านมร่วมกับการประคบร้อนต่อการไหลของน้ำนมในมารดาหลังคลอดปกติ กลุ่มตัวอย่าง คือ มารดาหลังคลอด จำนวน 30 คน แบ่งออกเป็น กลุ่มควบคุมที่ได้รับการพยาบาลสำหรับมารดาหลังคลอดตามปกติ จำนวน 15 คน และกลุ่มทดลองที่ได้รับการสอนรูปแบบการนวดกระตุ้นเต้านมด้วยตนเองร่วมกับการประคบร้อน จำนวน 15 คน โดยเปรียบเทียบคะแนนระดับการไหลของน้ำนมหลังการทดลองระหว่างกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ (1) เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง ได้แก่ รูปแบบการนวดเต้านมด้วยตนเอง ประกอบด้วย แผนการสอนการนวดเต้านมด้วยตนเอง คู่มือการนวดเต้านมด้วยตนเอง อุปกรณ์ ในการประคบเต้านม และแบบประเมินทักษะในการนวดเต้านมด้วยตนเองในระยะตั้งครรภ์ (2) เครื่องมือที่ใช้กำกับการทดลอง ได้แก่ แบบบันทึกการนวดเต้านมด้วยตนเองในระยะหลังคลอด (3) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล และแบบประเมินการไหลของน้ำนม เครื่องมือดังกล่าวได้ผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน ได้ค่าดัชนีความตรงด้านเนื้อหา เท่ากับ .80 ทดสอบความเที่ยงระหว่างผู้สังเกตของแบบประเมินการไหลของน้ำนม ได้ค่าเท่ากับ .90
ผลการวิจัย พบว่ามารดาหลังคลอดที่ได้รับรูปแบบการนวดเต้านมด้วยตนเองร่วมกับการประคบร้อนมีคะแนนเฉลี่ยการไหลของน้ำนม หลังการทดลองในชั่วโมงที่ 12, 24, และ 48 หลังทารกคลอดสูงกว่ากลุ่มที่ได้รับการพยาบาลตามปกติอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (x̄ =1.47, SD = 0.52 , p <.05), (x̄ =2.27, SD = 0.46 , p <.05), (x̄ =2.87, SD = 0.35 , p <.05) ตามลำดับ
References
ภาวิน พัวพรพงษ์.(2556). วิเคราะห์ สังเคราะห์ผลงานวิจัย:ทันยุคกับการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพ:มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ; 2556 [เข้าถึงเมื่อ 1 ตุลาคม 2567] เข้าถึงได้จาก:
http://110.77.140.129/research/images/Analyze/Analyze5.pdf
เกียรติศักดิ์ คงวัฒนกุล.(2559). การให้มารดาได้โอบกอดทารกเนื้อแนบเนื้อในระยะแรกหลังคลอด. ใน: ภาวิน พัวพรพงษ์ บรรณาธิการ. เวชปฏิบัติการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ = Clinical practice of breastfeeding. กรุงเทพฯ : มูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย.
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข.(2567). การปกป้องส่งเสริม และสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่.[อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพ: ม.ป.ท.; ม.ป.ป. เข้าถึงเมื่อ[ [15 กันยายน 2567]เข้าถึงได้จาก:https://hp.anamai.moph.go.th/web-upload/4xceb3b571ddb70741ad132d75876bc41d/tinymce/OPDC/OPDC2565-F/IDC1_7/opdc_2565_IDC1-17_18.pdf
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2566). การสำรวจสถานการณ์เด็กและสตรีในประเทศไทย พ.ศ. 2565, รายงานผล ฉบับสมบูรณ์. กรุงเทพมหานคร, ประเทศไทย: สำนักงานสถิติแห่งชาติ ประเทศไทย.
มูลนิธิเพื่อการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข.(2567). กรมอนามัย ใช้บันได 10 ขั้น พัฒนาแม่และเด็ก [10 กันยายน 2567]เข้าถึงได้จาก:https://www.hitap.net/news/15691
เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์.(2562). ปัญหาที่พบบ่อยในแม่ที่เลี้ยงลูกด้วยนมแม่. บูรณาการการดูแลเพื่อสุขภาพทารกปริกำเนิดที่ดีขึ้น. กรุงเทพฯ: บริษัทยูเนี่ยนครีเอชั่นจำกัด.
กุสุมาลี โพธิปัสสา, วิยะดา ทิพม่อม, และ กิติยาพร สังฆศรีสมบัติ.(2565). ปัจจัยที่มีผลต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมมารดาอย่างเดียว 6 เดือนในทารกแรกเกิด: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ. วารสารโรงพยาบาลสกลนคร. 25(3):154-167.
วาทินี วิภูภิญโญ.(2563). ปัจจัยล้มเหลวที่ส่งผลต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวในโรงพยาบาลชัยภูมิ. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์. 35(5):635-642.
ศศิกานต์ กาละ.(2561). การสนับสนุนการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่: บทบาทพยาบาล. สงขลา: ชานเมืองการพิมพ์.
นิศาชล เศรษฐไกรกุล, ชมพูนุท โตโพธิ์ไทย, ฐิติกร โตโพธิ์ไทย, สุลัดดา พงษ์อุทธา, วาทินี คุณเผือก ภูษิต ประคองสาย, และทักษพล ธรรมรังสี.(2559). สถานการณ์การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของผู้รับบริการในสถานพยาบาลรัฐ. วารสารวิชาการสาธารณสุข 25(4):657-663.
Huang L, Xu S, Chen X, Li Q, Lin L, Zhang Y, et al.(2020). Delayed lactogenesis is associated with suboptimal breastfeeding practices: a prospective cohort study. the Journal of Nutrition. 150(4), 894-900.
กรรณิการ์ จันทร์แก้ว และ ธิดารัตน์ นฤมิตมนตรี.(2563). ผลของยาสมุนไพรบำรุงน้ำนมต่อระดับการไหลของน้ำนมในมารดาหลังคลอด. วารสารสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ 3(2):41-51.
Murray H, McKinney E, Holub K, Jones R.(2018). Foundations of maternal newborn and women's health nursing. 7thed. St.Louis, MO: Elsevier.
นิตยา พันธ์งาม, ปราณี ธีรโสภณ และ สุพรรณี อึ้งปัญสัตวงศ์.(2559). ผลของการประคบเต้านมด้วยลูกประคบเจลโพลิเมอร์แบบอุ่นชื้นต่อ ระยะเวลาการหลั่งน้ำนมครั้งแรกในมารดาหลังคลอดครรภ์แรก. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระปกเกล้า จันทรบุรี 27(1):28-38.
Chang P-C, Li S-F, Yang H-Y, Wang L-C, Weng C-Y, Chen K-F, et al.(2019). Factors associated with cessation of exclusive breastfeeding at 1 and 2 months postpartum in Taiwan. International Breastfeeding Journal 14:18.
Grzeskowiak LE, Wlodek ME, Geddes DT.(2019). What evidence do we have for pharmaceutical galactagogues in the treatment of lactation insufficiency? -A narrative review. Nutrients. 11(5):974.
งานห้องคลอด.(2567). ระบบรายงานตัวชี้วัด. โรงพยาบาลเชียงคำ.
งานสูติกรรม.(2567). ระบบรายงานตัวชี้วัด. โรงพยาบาลเชียงคำ.
UNICEF UK.(2020). Getting. breast feeding off to a good start [Internet]. London: UNICEF UK; 2020 [cited 2024 Mar 20]. Available from: https://www.unicef.org.uk/babyfriendly/wp-content/uploads/sites/2/2020/04/Unicef-UK-Baby-Friendly-Initiative-education-refresher-sheet-2.pdf
วีณา จีระแพทย์ และ เกรียงศักดิ์ จีระแพทย์.(2563). กลวิธีสู่ความสำเร็จในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์ธรรมดา.
ศศิธารา น่วมกา, พรนภา ตั้งสุขสันต์, วาสนา จิติมา, กันยารักษ์ เงยเจริญ.(2020). การนวดเต้านมเพื่อส่งเสริมและแก้ไขปัญหาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่: การปฏิบัติพยาบาลตามหลักฐานเชิงประจักษ์:การปฏิบัติพยาบาลตามหลักฐานเชิงประจักษ์. Nursing Science Journal of Thailand 38(3): 4-21.
คฑาวุธ เกษาพันธ์, จันทร์สุดา เลพล, จุฑามาศ เกตแก้ว, จุฬารัตน์ ห้าวหาญ, เจษฎาภรณ์ พงษ์เพชร ฉวีวรรณ เจียมรัมย์, และคณะ.(2565). การนวดและการประคบเต้านมเพื่อกระตุ้นการไหลของน้ำนมในมารดาหลังคลอด: การทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ. วารสารวิจัยนวัตกรรมและหลักฐานเชิงประจักษ์ทางสุขภาพ 1(2): 1-14.
อานิตย์ อ๋องสกุล.(2021). ผลของการใช้นวัตกรรม Donut Heat Gel ต่อระยะเวลาการหลั่งน้ำนมครั้งแรกในมารดาหลังคลอดหอผู้ป่วยหลังคลอดโรงพยาบาลพัทลุง. วารสารศาสตร์สุขภาพและการศึกษา. 1(1): 1-15.
กนกวรรณ โคตรสังข์, ศิริวรรณ แสงอินทร์, และ อุษา เชื้อหอม.(2559). ผลของโปรแกรมการกระตุ้นการหลั่งน้ำนมต่อระยะเวลาการเริ่มไหลของน้ำนม ระยะเวลาการมาของน้ำนมเต็มเต้าและการรับรู้ความสามารถในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาหลังผ่าตัดคลอดบุตรทางหน้าท้อง. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา. 24(1): 13-26.
มารียา มะแซ.(2561). ผลของโปรแกรมการนวดเต้านมด้วยตนเองต่อการไหลของน้ำนม ในมารดาครรภ์แรก.[พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต(การผดุงครรภ์)]สงขลา:มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
ณชพัฒน์ จีนหลักร้อย, ถกลรัตน์ หนูฤกษ์, พลอยไพลิน มาสุข กำแพงจินดา และ ชุติมา บูรณธนิต.(2567). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความตั้งใจเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวในมารดาที่ทารกได้รับการดูแลในหน่วยอภิบาลทารกแรกเกิดทันทีหลังคลอด. วารสารวิจัยการพยาบาลและวิทยาศาสตร์สุขภาพ Journal of Nursing and Health Science Research. 16 (1) : 1-17.
เพียงพลอย ภิญญาภิรมย์, นิตยา สินสุกใส, วรรณา พาหุวัฒนกร.(2566). ผลของการประคบเต้านม ด้วยผ้าอุ่นชื้นต่อระยะเวลาการเริ่มไหลของน้ำนมในมารดาหลังผ่าตัดคลอดบุตรคนแรก. Nursing Science Journal of Thailand. 41(2): 93-104.
มารียา มะแซ, ศศิกานต์กาละ และวรางคณา ชัชเวช.(2562). ผลของโปรแกรมการนวดเต้านมด้วยตนเองต่อการไหลของน้ำนมในมารดาครรภ์แรก. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์. 11(3): 1-14.
