ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุที่ได้รับการผ่าตัดต้อกระจก
คำสำคัญ:
ความรู้, พฤติกรรม, แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพ , การดูแลสุขภาพตนเอง , ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบ 1) ความรู้เกี่ยวกับต้อกระจกและการดูแลสุขภาพตนเอง 2) แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพ และ 3) พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุที่ได้รับการผ่าตัดต้อกระจก ก่อนและหลังการทดลองโปรแกรมการส่งเสริมการดูแลตนเอง ใช้กรอบแนวคิดความรู้ พฤติกรรม และแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพในการวิจัย ประชากรที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้สูงอายุที่ได้รับการผ่าตัดโรคต้อกระจก ณ แผนกจักษุวิทยา โรงพยาบาลแม่สอด อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ในช่วงเดือนมิถุนายน ถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ.2567 จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือแบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที
ผลการศึกษา พบว่า 1) ก่อนการทดลอง กลุ่มตัวอย่างมีความรู้เกี่ยวกับต้อกระจกและการดูแลสุขภาพตนเอง อยู่ในระดับปานกลาง หลังการทดลอง มีความรู้เกี่ยวกับต้อกระจกและการดูแลสุขภาพตนเองอยู่ในระดับมาก โดยกลุ่มตัวอย่างมีความรู้เกี่ยวกับต้อกระจกและการดูแลสุขภาพตนเอง หลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2) ก่อนการทดลองกลุ่มตัวอย่างมีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพอยู่ในระดับปานกลาง หลังการทดลอง มีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพอยู่ในระดับมาก โดยกลุ่มตัวอย่างมีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพ หลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และ 3) ก่อนการทดลอง กลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง อยู่ในระดับน้อยที่สุด หลังการทดลอง มีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองอยู่ในระดับมาก โดยกลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง หลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
References
มุกดา เดชประพนธ์ และปิยวดี ทองยศ. ปัญหาทางตาที่พบบ่อยและการสร้างเสริมสุขภาพตาในผู้สูงอายุ. รามาธิบดีพยาบาลสาร, 2559; 20(1): 1-9.
Eichenbaum, J. W. Geriatric vision loss due to cataracts, macular degeneration, and glaucoma. Mount Sinai Journal of Medicine, 2012; 79(2): 276-294.
ดิเรก ผาติกุลศิลา. ต้อกระจก (Cataract). ใน สมสงวน อัษญคุณ (บรรณาธิการ), โรคตาที่พบบ่อยในเวชปฏิบัติ. (พิมพ์ครั้งที่ 3). เชียงใหม่: บริษัท วิทอินดีไซด์ จำกัด. 2561.
งามจิตต์ เกษตรสุวรรณ. โรคของแก้วตา (Disease of the Lens). ใน วิศนี ตันติเสวี (บรรณาธิการ), ตำราจักษุวิทยา. กรุงเทพฯ: บริษัท พิมพ์ดี จำกัด. 2561.
พรชัย สิมะโรจน์ และอนุชิต ปุญญทลังค์. Cataract. ใน อาภัทรสา เล็กสกุล (บรรณาธิการ), จักษุวิทยารามาธิบดี. กรุงเทพฯ: บริษัท ธรรมสาร จำกัด. 2561.
อังคนา อัศวบุญญาเดช. ดุจดาว ศุภจิตกุลชัย. และวริศนันท์ ปุรณะวิทย. ผลการสอนสุขศึกษาโดยใช้สื่อวีดีทัศน์เรื่องการปฏิบัติตัวหลังทำผ่าตัดต้อกระจกให้กับผู้ป่วย ผ่าตัดต้อกระจก. วารสารบูรพาเวชสาร, 2565; 9(1): 13-27
ลักษณาพร กรุงไกรเพชร. ต้อกระจกในผู้ป่วยเบาหวาน. บูรพาเวชสาร, 2561; 5(1): 95 -103.
อัญชลี ทวีวรรณคีรี. รายงานผลการติดตามผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดต้อกระจก. แผนกจักษุ โรงพยาบาล แม่สอด จังหวัดตาก. 2566.
เพียงใจ บุญมาดี. ผลของการให้ความรู้ผู้ป่วยและผู้ดูแลผู้ป่วยผ่าตัดโรคต้อกระจก. วารสารโรงพยาบาลกลาง, 2566. 38(1): 27-35
โรงพยาบาลแม่สอด. สถิติผู้ป่วยต้อกระจกปี 2567. งานเวชระเบียน โรงพยาบาลแม่สอด. 2567.
Orem, D.E. Nursing concepts of practice (6 thed.). St Louis: Mosby, Inc. 2001.
ศิรรินทร สิริโรจนานันท์ และคณะ. ผลของการให้ความรู้โดยใช้กระบวนการกลุ่มร่วมกับการสวดมนต์ในการเตรียมผู้ป่วยผ่าตัดต้อกระจก. โรงพยาบาลน่าน จังหวัดน่าน เขตสุขภาพที่1. 2561.
อรุณรัตน์ รอดเชื้อ. ผลของโปรแกรมส่งเสริมการดูแลตนเองต่อความรู้และการปฏิบัติตัวของผู้ ป่วยผ่าตัดต้อกระจกโรงพยาบาลราชวิถี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีกรุงเทพ. 2555; 28(2): 1-12.
สุธัญญา นวลประสิทธิ์ และคณะ. ผลของการใช้สื่อวีดิทัศน์โปรแกรมการดูแลตนเองต่อความรู้และความสามารถในการดูแลตนเองของผู้ป่วยตาต้อกระจกและญาติผู้ดูแล. วารสารสภาการพยาบาล, 2552; 25(2): 78-86.
วิจิตรา เสียงล้ำ. ผลการประยุกต์แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองในกลุ่มผู้ป่วยผ่าตัดต้อกระจก หอผู้ป่วยตา หู คอ จมูก โรงพยาบาลบึงกาฬ. โรงพยาบาลบึงกาฬ จังหวัดหนองคาย. 2566. [วันที่สืบค้น 2566 มีนาคม 15]. เข้าได้ถึงจาก https://bkpho.moph.go.th/ssjweb/bkresearch/index.php?fn=detail&sid=244.
กนกพร อริยภูวงศ์, ศุภพร ไพรอุดม, ทานตะวัน สลีวงศ์. ผลของการพยาบาลระบบสนับสนุนและให้ความรู้ต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยผ่าตัดต้อกระจก โรงพยาบาลสุโขทัย. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี, 2556; 2(3): 17-30)
