แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพที่สัมพันธ์กับพฤติกรรมการบริโภคอาหาร เพื่อป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้นอำเภอเมืองจังหวัดชลบุรี
คำสำคัญ:
แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพ, พฤติกรรม, โรคไม่ติดต่อเรื้อรังบทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นวิจัยเชิงสำรวจแบบภาคตัดขวาง เพื่อศึกษาความรู้ข้อมูลบนฉลากผลิตภัณฑ์อาหาร, ความเชื่อด้านสุขภาพตามการรับรู้ พฤติกรรมการบริโภคอาหาร และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรู้ข้อมูลบนฉลากกับพฤติกรรมการบริโภคอาหาร และความเชื่อด้านสุขภาพกับพฤติกรรมการบริโภคอาหารเพื่อป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง กลุ่มตัวอย่างคือนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น อำเภอเมืองจังหวัดชลบุรี จำนวน 392 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพที่สัมพันธ์กับพฤติกรรมการบริโภคเพื่อป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง ของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนต้นอำเภอเมืองจังหวัดชลบุรี วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และหาความสัมพันธ์โดยใช้สถิติ Chi-square Test ระหว่างเดือน มกราคม-ธันวาคม 2567
ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงร้อยละ 55.4 ภาวะโภชนาการสมส่วน ร้อยละ 59.9 อ้วนและเริ่มอ้วน ร้อยละ 19.3 ความรู้ข้อมูลบนฉลากผลิตภัณฑ์อาหารระดับดี ร้อยละ 36.0 ความเชื่อด้านสุขภาพตามการรับรู้ ระดับปานกลาง ร้อยละ 71.2 ด้านความสัมพันธ์พบว่า ความสัมพันธ์ระหว่างความรู้ข้อมูลบนฉลากผลิตภัณฑ์อาหารกับพฤติกรรมการบริโภคอาหารลด หวาน มัน เค็ม เพื่อป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง พบว่าไม่มีความสัมพันธ์กัน และ พบว่าความเชื่อด้านสุขภาพมีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการบริโภคอาหารอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p< 0.05) กลุ่มที่มีความเชื่อด้านสุขภาพในระดับดี มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ดีถึงร้อยละ 87.5
References
นายเนติ์ ภู่ประสม. สำนักส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย.สถานการณ์ภาวะสุขภาพนักเรียนในประเทศไทยพ.ศ. 2564. 2565 [เข้าถึงเมื่อ 20 พ.ย 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://hp.anamai.moph.go.th/th/research-person/download?id=104012&mid=35022&mkey=m_document&lang=th&did=24069
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. การสำรวจพฤติกรรมการบริโภคอาหารชองประชากร พ.ศ.2560.กรุงเทพฯ: 2561 [เข้าถึงเมื่อ 20 พ.ย 2567]. เข้าถึงได้จาก:https://www.nso.go.th/sites/2014/DocLib13/%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B8%A1/
Health Data Center กระทรวงสาธารณสุข. สถานการณ์ภาวะโภชนาการของเด็กอายุ 6-14 ปี. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 20 พ.ย 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://nutrition2.anamai.moph.go.th/th/childrenschool/download/?did =200462&id=59853&reload=
สำนักโภชนาการ กรมอนามัย. แนวทางการควบคุมป้องกันภาวะอ้วยในเด็กนักเรียน. พิมพ์ครั้งที่1: 2557; สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.
Becker, M. H. (1974). The health belief model and sick role behavior. Health education monographs, 2(4), 409-419.
Brown K, Green R, Thomas L. The relationship between health beliefs and dietary behavior among adolescents: A meta-analysis. J Nutr Educ Behav. 2021;53(3):230-245.
รัตนาภรณ์ สาสีทา. ความรอบรู้ด้านโภชนาการกับพฤติกรรมการบริโภคอาหารของนักศึกษาระดับปริญญาตรี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. 2564 [เข้าถึงเมื่อ 20 พ.ย 2567]. เข้าถึงได้จาก: http://ethesisarchive.library.tu.ac.th/thesis/2021/TU_2021_5917030099_7765_19160.pdf
มูลนิธิเพื่อการพัฒนานโยบายสุขภาพระหว่างประเทศ. อิทธิพลของสื่อโฆษณาต่อพฤติกรรมการบริโภคของเด็ก [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ไทยพีบีเอส; 2566 [เข้าถึงเมื่อ 20 ม.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaipbs.or.th/program/MediaLiteracy/episodes/63747
อัจฉราวดี ศรียะศักดิ์, ฤทัยวรรณ แก้วมาลัยและคณะ. ความรอบรู้ด้านสุขภาพเรื่องฉลากโภชนาการในเด็กวัยเรียน: กรณีศึกษาจังหวัดเพชรบุรี. วารสารวิชาการสาธารณสุขชุมชน ปีที่ 6 ฉบับที่ 2; 2563.
จิตติยา ใจคำ, จักรกฤษณ์ วังราษฎร์และอักษรา ทองประชุม. ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสร้างเสริมสุขภาพตามหลัก3อ. 2ส. ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน อำเภอบ้านโฮ่ง จังหวัดลำพูน. วารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ ปีที่ 8 ฉบับที่ 2; 2564.
