รูปแบบการสั่งใช้ยา Haloperidol Oral Solution ในผู้ป่วยจิตเภทที่ไม่ให้ความร่วมมือในการรักษาและมีอาการกำเริบซ้ำ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์ ปี 2568
คำสำคัญ:
การสั่งใช้ยา Haloperidol Oral Solution, ผู้ป่วยจิตเภทที่ไม่ให้ความร่วมมือในการรักษา, อาการกำเริบซ้ำบทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) มีวัตถุประสงค์ศึกษาสถานการณ์การดูแลผู้ป่วยจิตเภทที่ไม่ให้ความร่วมมือในการรักษาและมีอาการกำเริบซ้ำ ณ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์ ปี 2568และศึกษารูปแบบการสั่งใช้ยา Haloperidol Oral Solution ในผู้ป่วยจิตเภทที่ไม่ให้ความร่วมมือในการรักษาและมีอาการกำเริบซ้ำ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์ ปี 2568 มีระยะเวลาในการวิจัยระหว่างเดือน กุมภาพันธ์ ถึง เมษายน 2568 รวมระยะเวลา 3 เดือน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้ป่วยจิตเภทที่ไม่ให้ความร่วมมือในการรักษาและมีอาการกำเริบซ้ำ ที่มารับบริการที่โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์ ระหว่างเดือน กุมภาพันธ์ ถึง เมษายน 2568 จำนวน 312 ราย เก็บข้อมูลจากเวชระเบียน วิเคราะห์ข้อมูล โดย ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ Wilcoxon Signed Ranks Test
ผลการศึกษา พบว่า สถานการณ์การดูแลผู้ป่วยจิตเภทที่ไม่ให้ความร่วมมือในการรักษาและมีอาการกำเริบซ้ำ ณ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์ หลังดำเนินการ (ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.2568 ถึง เดือนเมษายน พ.ศ.2568) แบ่งเป็น ระดับรุนแรงน้อย (off ยาหยด/กินยาเม็ด/ฉีดยา) จำนวน 34 ราย คิดเป็นร้อยละ 10.9 ระดับรุนแรงปานกลาง (หยดยาต่อเนื่อง) จำนวน 83 ราย คิดเป็นร้อยละ 26.6 และระดับรุนแรงมาก (ยาหยดร่วมกับยาเม็ด) จำนวน 189 ราย ร้อยละ 60.6 ก้าวร้าวรุนแรง จำนวน 5 ราย คิดเป็นร้อยละ 1.6 และระดับความรุนแรงของผู้ป่วยจิตเภทที่ไม่ให้ความร่วมมือในการรักษาและมีอาการกำเริบซ้ำ ณ โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์ ก่อนและหลังการดำเนินการ พบว่า มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดยที่ หลังดำเนินการมีค่าเฉลี่ยความรุนแรงลดลง
เอกสารอ้างอิง
ศูนย์อำนวยการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด สำนักบริหารระบบบริการสุขภาพจิต กรมสุขภาพจิต.(2561). แนวทางการดูแลผู้ป่วยจิตเวชสุรา/ยา/สารเสพติดที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุน. กรุงเทพ: บริษัท บียอนด์พับลิสชิ่ง จำกัด
กรมสุขภาพจิต. (2563). แนวทางการติดตามดูแลต่อเนื่องผู้ป่วยจิตเวชสุรา/ยา/สารเสพติด (ฉบับทดลองใช้). นนทบุรี: บริษัทพรอสเพอรัสพลัส จำกัด.
มาโนช หล่อตระกูล, ปราโมทย์ สุคนิชย์, บรรณาธิการ. จิตเวชศาสตร์ รามาธิบดี ฉบับเรียบเรียง ครั้งที่ 4. กรุงเทพฯ: ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาล รามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล; 2558.
ผ่องศรี งามดี. (2563). การพยาบาลผู้ป่วยโรคจิตเภทชนิดหวาดระแวง : กรณีศึกษา. วารสารสานักงานสาธารณสุขจังหวัดขอนแก่น ปี ที่ 2 ฉบับที่ 2 กรกฎาคม – ธันวาคม 2563. 265-80
กระทรวงสาธารณสุข (HDC) ประจำปีงบประมาณ 2564. https://dmh.go.th/report/datacenter/hdc/reds.asp
นุชนาจ เนตรบุตร. (2567). การพยาบาลผู้ป่วยโรคจิตเภทติดสารเสพติดที่มีพฤติกรรมก้าวร้าว: กรณีศึกษา. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน. 9(1) 672-79
Kudo S, Ishisaki T.(1999). Pharmacokinetics of haloperidol: an update. Clin Pharmacokinet 1999; 37(6): 435-56.
Meyer-Massetti C, Cheng CM, Sharpe BA, et al.(2010). The FDA extended warning for intravenous haloperidol and torsades de pointes: how should institutions respond. J Hosp Med 2010; 5: E8-16.
Remington G, Addington D, Honer W, Ismail Z, Raedler T, Teehan M.(2017). Guidelines for the Pharmacotherapy of Schizophrenia in Adults. Can J Psychiatry. 2017 Sep;62(9):604-616. doi: 10.1177/0706743717720448. Epub 2017 Jul 13. PMID: 28703015; PMCID: PMC5593252.
วัณณา แสงฤทธิ์.(2566). รูปแบบในการดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่ใช้ยาฉีดโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน โรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราชกุฉินารายณ์. วารสารสุขภาพและสิ่งแวดล้อมศึกษา. 8(4). 603-09
โกศล เจริญศรี.(2566). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่มีความเสี่ยงสูงต่อการก่อความรุนแรง โดยการมีส่วนร่วมของภาคีเครือข่าย อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร กรณีศึกษา บ้านนาทาม - ห้วยทราย ตำบลป่าไร่ อำเภอดอนตาล จังหวัดมุกดาหาร. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน. 8(2). 266-96
