การพัฒนาประสิทธิภาพการสื่อสารของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในการดูแลผู้ป่วยโรคเบาหวาน ตำบลสันผีเสื้อ อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่
คำสำคัญ:
การสื่อสาร, อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน, การดูแลผู้ป่วยโรคเบาหวานบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi-experimental Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาระดับองค์ความรู้ของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านในเรื่องโรคเบาหวาน และเพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลของรูปแบบการสื่อสารระหว่างอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กับผู้ป่วยโรคเบาหวาน กลุ่มตัวอย่าง คือ อาสาสมัครสาธารณสุขที่ปฏิบัติงานเป็นอาสาสมัครสาธารณสุข 5 ปีขึ้นไป ผู้ศึกษาได้ใช้วิธีการสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบอย่างง่าย (Simple random) จำนวน 15 คน เก็บข้อมูลจากแบบสอบถามและแบบบันทึกระดับน้ำตาล วิเคราะห์ข้อมูลโดย ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติ paired t-test
ผลการศึกษา พบว่า ภายหลังการอบรมให้ความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคเบาหวานแก่อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ตำบลสันผีเสื้อ อำเภอเมืองเชียงใหม่ จังหวัดเชียงใหม่ ในกลุ่มทดลองมีค่าคะแนนเฉลี่ยความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคเบาหวานหลังการทดลองสูงกว่าก่อนทดลอง (p-value = 0.00012574) และสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ( t = 5.57, p-value = 0.00006932 และ t = 5.24, p-value =0.00012574 ) ตามลำดับ และมีค่าน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือดหลังการทดลองลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อเปรียบเทียบกับค่าน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือดก่อนการทดลอง
เอกสารอ้างอิง
กรมควบคุมโรค.(2566). โรคไม่ติดต่อ สำนักสื่อสารความเสี่ยงและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ.
https://ddc.moph.go.th/brc/news.php?news=38403&deptcode=brc&news_views=2606
สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย. (2566). สาระความรู้ สถิติ
https://www.dmthai.org/new/index.php/sara-khwam-ru/the-chart/the-chart-1/2018-02-08-14-52-46
กรมควบคุมโรค. (2564). คู่มือกระบวนการสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันควบคุมโรคและภัยสุขภาพ. สำนักสื่อสารความเสี่ยงและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ, 2-6.
Wood, J. T. (2000). Communication in our lives. (2nd ed.). Belmont, CA: Wadsworth
กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ.(2566).ข่าวประชาสัมพันธ์
https://hss.moph.go.th/show_topic.php?id=6395 ข่าวประชาสัมพันธ์ กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านป่าข่อยเหนือ. (2567) ข้อมูลผู้ป่วยโรคเบาหวานรพ.สต.บ้านป่าข่อยเหนือ 2563-2566
เกษร มั่นคง นิภา กิมสูงเนิน และอำภาพร นามวงศ์พรหม (2559) ศึกษาเปรียบเทียบพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้เป็นเบาหวานชนิดที่ 2 ระหว่างกลุ่มที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้และควบคุมไม่ได้. พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต การพยาบาลผู้ใหญ่ มหาวิทยาลัยรังสิต.
นุชรี จันทร์เอี่ยม. (2555). ประสิทธิผลของการใช้โปรแกรมฝึกทักษะการสื่อสารระหว่างบุคคลในทีมบุคลากรทางการพยาบาล งานผู้ป่วยนอก โรงพยาบาลลำพูน. พยาบาลศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการพยาบาล บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
วรางคณา ชมพูพาน,วรวุฒิ ชมภูพาน,เสาวลักษณ์ ศรีดาเกษ,บัณฑิต นิตย์คำหาญ,จรียา ยมศรีเคน,คนธ์พงษ์ คนรู้ชินพงศ์,พิทยา ศรีเมือง,ศันสนีย์ จันทสุข, ผลของโปรแกรมการพัฒนาสมรรถนะของอาสาสมัครสาธารณสุขประจ าหมู่บ้านต่อทักษะด้านการบริหารจัดการทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและทักษะด้านการสื่อสารสุขภาพ, วารสารทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จังหวัดนนทบุรี, 16(3), 39-49.
ศิริรัตน์ ปัญญาคม. (2561). การใช้การอภิปรายกลุ่มเพื่อส่งเสริมความสามารถทางการพูดและการเขียนภาษาอังกฤษและลดความวิตกกังวลในการเรียนวิชาภาษาอังกฤษ. วารสารราชภัฎเพชรบูรณ์สาร, 22(2), 49-59.
พัชรี ศิริมาก. (2559). การพัฒนาชุดฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างการทำงานเป็นทีมของอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านโดยใช้กระบวนการเรียนรู้จากประสบการณ์. วารสารสุทธิปริทัศน์, 30(96), 14-26.
ชลลดา งอนสำโรงและณัฐวุฒิ กกกระโทก. ผลของโปรแกรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพสำหรับอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ตำบลธงชัยเหนือ อ.ปักธงชัย จ.นครราชสีมา. วารสารวิจัยและพัฒนาด้านสุขภาพ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมา, 9(1), 114-129.
ลลิตา ต่อไพบูรณ์. (2562). การวิจัยและสร้างสรรค์กระบวนสื่อสารสุขภาพในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2. วารสารนิเทศน์ศาสตร์ปริทัศน์, 23(1), 299-311.
มะยุเรีย รุ่งเจริญอารีจิตต์. (2567). ศึกษาเรื่องผลของโปรแกรมความรอบรู้ด้านสุขภาพสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน ชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านแหงใต้ อำเภองาว จังหวัดลำปาง. วารสารสาธารณสุขมูลฐาน (ภาคเหนือ), 34(2), 46-53.
ราตรี ทองคำ. (2565). ประสิทธิผลของการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 จังหวัดลพบุรี. วารสารโรงพยาบาลสิงห์บุรี, 30(3), 86-99.
สายฝน สารินทร์, สุทธีพร มูลศาสตร์, วรวรรณ ชัยลิมปมนตรี.(2562). ประสิทธิผลของโปรแกรมการพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพในผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่เสี่ยงต่อโรคไตเรื้อรัง. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสุข, 29(2), 86-101.
