การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อม อำเภอสุไหงปาดี จังหวัดนราธิวาส
คำสำคัญ:
การดูแลผู้สูงอายุ, การป้องกันภาวะสมองเสื่อม, การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหา พัฒนา และใช้พัฒนารูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อม อำเภอสุไหงปาดี จังหวัดนราธิวาส กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้สูงอายุที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ จำนวน 45 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์ข้อมูลทั่วไป แบบประเมินสุขภาพจิต 2Q Plus แบบประเมินความเสี่ยงภาวะสมองเสื่อม แบบทดสอบสภาพสมองเบื้องต้น (MMSE-Thai) แบบการประเมินความเศร้าในผู้สูงอายุไทย (TGDS-15) ) แบบประเมินคัดกรองความสามารถในการดำเนินชีวิตประจำวัน (ADL) แบบบันทึกข้อมูลทางคลินิกค่าน้ำตาลสะสม (HbA1C) แนวคำถามการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา เปรียบเทียบก่อนหลังพัฒนาด้วย t-test ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหา
ผลการวิจัย พบว่า ระดับน้ำตาลในเลือดสะสม (HbA1C) ระดับสุขภาพจิต ระดับความเสี่ยงภาวะสมองเสื่อม ระดับสภาพสมอง (MMSE-Thai) ระดับความเศร้าในผู้สูงอายุไทย และ ระดับความสามารถในการดำเนินชีวิตประจำวัน (ADL) ดีขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (t= 6.68, 3.18, 5.37, -4.12, -8.23, 2.65, -2 ตามลำดับ)
เอกสารอ้างอิง
United Nations Development Programme Thailand. (2022). Thai Women’s Unpaid Care and Domestic Work and the Impact on Decent Employment. 2022.
Muangpaisan W. Know the truth and understand the elderly health and dementia. Bangkok: SE-Education; 2016.
สุทธิศรี ตระกูลสิทธิโชค และ อาทิตยา สุวรรณ์. ผลของโปรแกรมการกระตุ้นการรู้คิดต่อความสามารถในการรู้คิด และความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน ในผู้สูงอายุที่เสี่ยงหรือมีภาวะสมองเสื่อม. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย. 2560; 9(2): 145-158.
กรมกิจการผู้สูงอายุ. สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ.2565. บริษัท อมรินทร์ คอร์เปอเรชั่นส์ จำกัด (มหาชน). 2566.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม. (2566). สรุปผลที่สำคัญการทำงานของผู้สูงอายุไทย. 2566.
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2564. สถาบันวิจัยประชากรและ สังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. 2565.
มลฑา ชื่นชอบ. การสร้างทักษะการดูแลตนเองเพื่อป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ กรณีศึกษา: ผู้สูงอายุชมรมผู้สูงอายุศูนย์บริการสาธารณสุข 64 คลองสามวา. สำนักอนามัยกรุงเทพมหานคร. 2562.
สุจรรยา แสงเขียวงาม และคณะ. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงที่มาใช้บริการโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ตำบลบึงคำพร้อย อำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2564; 14(4): 62-71.
Ritchie, K., Carriere, Ritchie, C.W., Berr, Atero & Ancelin, 2010.
อภิญญา จีนานรักษ์. การวิเคราะห์สถานการณ์การป้องกันภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุตำบลหนองหอย อำเภอเมืองเชียงใหม่[วิทยานิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2557.
กัตติกา ธนะขว้าง.การวิจัยภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุโรคเบาหวานในประเทศไทย.สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข. 2557.
บวรนันท์ พิมพ์โพธิ์. การพัฒนาศักยภาพของผู้ดูแลผู้ป่วยสูงอายุโรคเรื้อรัง ในชุมชนตำบลไผ่ล้อม อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ [วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2557.
กลุ่มการพยาบาลโรงพยาบาลสุไหงปาดี. รายงานผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวานจากฐานข้อมูลสุขภาพ HDC. โรงพยาบาลสุไหงปาดี 2567.
บุญเลิศ นิลละออง. การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิงของกองทุนดูแลผู้สูงอายุระยะยาวในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น อำเภอหนองสองห้อง จังหวัดขอนแก่น. วารสารวารสารสุขภาพและสื่งแวดล้อมศึกษา.2566; 8(1): 261-292.
ปิยรัตน์ ยาประดิษฐ์ และ อรสา กงตาล. การพัฒนาการจัดบริการดูแลระยะยาวสำหรับผู้สูงอายุที่มีภาวะพึ่งพิง ตำบลหนองสิม อำเภอบรบือ จังหวัดมหาสารคาม. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์.2563; 40(3): 48-65.
ธีรพัฒน์ สุทธิประภา, อรรถวิทย์ เนินชัด และ เกรียงไกร ประจัญศรี. การประยุกต์ภูมิปัญญาท้องถิ่นในการดูแลผู้สูงอายุแบบมีส่วนร่วมในชุมชน อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน.2567; 9(4): 665-671.
