การพยาบาลผู้ป่วยติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ร่วมโรควัณโรคดื้อยาหลายขนาน : 2 กรณีศึกษา
คำสำคัญ:
เอชไอวี/เอดส์, วัณโรคดื้อยาหลายขนาน, การพยาบาลบทคัดย่อ
การพยาบาลผู้ป่วยเอชไอวี/เอดส์ร่วมโรควัณโรคดื้อยาหลายขนาน : กรณีศึกษา 2 ราย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและเปรียบเทียบการพยาบาลโดยใช้กระบวนการพยาบาลการดูแลผู้ป่วยติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ร่วมโรควัณโรคดื้อยาหลายขนาน เป็นการศึกษาเฉพาะราย (Case study) โดยคัดเลือกกรณีศึกษาเฉพาะผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ร่วมโรควัณโรคดื้อยาหลายขนาน ที่มารักษาที่คลินิกโรคติดต่อทางเดินหายใจ ของสถาบันบำราศนราดูร ในปีงบประมาณ พ.ศ 2566 และ 2568 จำนวน 2 ราย และมีปัญหาทางการพยาบาลที่ยุ่งยากซับซ้อน
ผลการศึกษา: กรณีศึกษาที่ 1 ผู้ป่วยชายไทย อายุ 63 ปี มีโรคประจำตัว HIV, เบาหวาน และความดันโลหิตสูง ได้รับการวินิจฉัยวัณโรคดื้อยาหลายขนาน (MDR-TB) และได้รับการรักษาด้วยสูตรยาวัณโรคดื้อยาหลายขนานแบบกินระยะสั้น 9 เดือน พร้อมยาต้านไวรัสเอชไอวีหลายสูตร ผู้ป่วยมีอาการคลื่นไส้อาเจียนจากยาวัณโรคในช่วงหนึ่งของการรักษา แต่ให้ความร่วมมือดี รับประทานยาอย่างสม่ำเสมอและมาตรวจตามนัดอย่างต่อเนื่อง ผลการรักษาสรุปว่าไม่พบเชื้อวัณโรคหลังการรักษาและยังรับประทานยาต้านไวรัสเอชไอวีต่อเนื่องอย่างดี กรณีศึกษาที่ 2 ผู้ป่วยชายไทย อายุ 56 ปี เคยได้รับการรักษาวัณโรคปอดและติดเชื้อ HIV แต่มีประวัติขาดยาต้านไวรัสเอชไอวีเป็นเวลาประมาณ 1 ปี เนื่องจากปัญหาทางการเงิน ต่อมาเข้ารับการรักษาใหม่ด้วยอาการไข้ ไอเรื้อรัง และปวดท้อง ผลตรวจพบวัณโรคดื้อยาหลายขนาน (MDR-TB) โดยได้รับการรักษาด้วยสูตรยา BPaLM เป็นเวลา 6 เดือน และพักรักษาตัวในโรงพยาบาลอย่างใกล้ชิด
เอกสารอ้างอิง
กองวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.แนวทางการรักษาวัณโรคดื้อยาหลายขนานด้วยสูตรยา ระยะสั้น 9 เดือน.กรุงเทพมหานคร:อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์;2561.
กองวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.แนวทางบริหารจัดการและปฏิบัติทางห้องปฏิบัติการด้านวัณโรค.กรุงเทพมหานคร:อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์;2562.
กองวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.คู่มือแนวทางการติดตามและบริหารจัดการเชิงรุกด้าน ความปลอดภัยในการใช้ยารักษาวัณโรคดื้อยาในประเทศไทย.กรุงเทพมหานคร:อักษรกราฟฟิคแอนด์ ดีไซน์;2563.
World Health Organization.Tuberculosis preventive treatment:rapid communication.Geneva: World Health Organization;2024.
กองวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.คู่มือการใช้โปรแกรมNTIP(National Tuberculosis Information Program.).กรุงเทพมหานคร:อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์;2566.
World Health Organization.WHO operational handbook on tuberculosis,module4:Treatment drug-resistant tuberculosis treatment 2022 update:web Annexes.
Geneva: World Health Organization;2022.
สถาบันบำราศนราดูร กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.คู่มือการพยาบาลผู้ป่วยโรคติดต่อ/โรคอุบัติ ใหม่/โรคอุบัติซ้ำ เล่มที่ 5.นนทบุรี:อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์;2561.
กองวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.แนวทางการบริหารจัดการผู้ป่วยวัณโรคดื้อยา พ.ศ.2567.กรุงเทพมหานคร.อักษรกราฟฟิคแอนดีไซน์;2567.
HHS Panel on Antiretroviral Guidelines for Adults and Adolescents.A Working Group of the Office of AIDS Research Advisory Council(OARAC). Guidelines for the use of Antiretroviral agents in adults and adolescents with HIVS.(Updated 2023 Dec 6).In: Clinicalinfo.HIV.gov(Internet).Rockville(MD):US Department of Health and Human Services;2002.
Lynch T.Pretomanid TB alliance(intermet).(Cited 2021 dec 17).Available from:http://www.Tballionce.org/portfolio/compound/pretomanid.
กองวัณโรค กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.คู่มือการประเมินคุณภาพโรงพยาบาลด้านการดูแลรักษาวัณโรค.กรุงเทพมหานคร:อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์;2568.
