การพัฒนาระบบการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมของสถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน ในเขตสุขภาพที่ 8

บทคัดย่อ

     การศึกษาครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม) โดยประยุกต์ใช้แนวคิดกระบวนการดำเนินงานการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ประกอบด้วยกิจกรรมการวิจัยที่สำคัญ 4 ขั้นตอนหลัก คือ 1) การวางแผนเพื่อไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น (planning) 2) ลงมือปฏิบัติการตามแผน (action) 3) สังเกตการณ์ (observation) และ 4) สะท้อนกลับ (reflection) แบ่งเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ศึกษาสถานการณ์การส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม ระยะที่ 2 พัฒนาระบบการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม และระยะที่ 3 ประเมินผลการใช้ระบบการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมของสถานพินิจและคุ้มเด็กและเยาวชน ผู้ให้ข้อมูลสำคัญคือ คณะผู้บริหารสถานพินิจและคุ้มเด็กและเยาวชน นักวิชาการอบรมและฝึกวิชาชีพ (ด้านพ่อบ้าน) พนักงานพินิจ พยาบาลวิชาชีพ นักจิตวิทยา ผู้ปรุงประกอบอาหาร และเด็กและเยาวชน เก็บข้อมูลสุขภาพเด็กและเยาวชนและข้อมูลด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมก่อนหลังดำเนินการ

     ผลการศึกษาพบว่า ระบบที่พัฒนาขึ้นช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการเข้าถึงบริการสุขภาพและการดูแลอนามัยสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นระบบ โดยมีจุดเด่นใน 4 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านนโยบาย 2) ด้านการบริหารจัดการ 3) ด้านการบูรณาการ และ 4) ด้านการมีส่วนร่วม จากผลการดำเนินงาน พบว่าเด็กและเยาวชนได้รับการตรวจสุขภาพพื้นฐานเพิ่มขึ้น ได้แก่ การตรวจหิด/เหา ภาวะโภชนาการ การตรวจสุขภาพช่องปาก ภาวะโลหิตจาง สายตา และการได้ยิน ซึ่งก่อนหน้านี้ไม่มีการดำเนินการอย่างครอบคลุม โดยมีอัตราการเข้าบริการสุขภาพถึงร้อยละ 100 สถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชนมีการปรับปรุงการดำเนินงานอนามัยสิ่งแวดล้อมในแต่ละด้านให้เป็นไปตามมาตรฐานเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน และมีการเฝ้าระวังและปรับปรุงคุณภาพน้ำอุปโภค บริโภค และมีการตรวจสอบเฝ้าระวังคุณภาพอาหาร ภาชนะ และมือผู้สัมผัสอาหาร หลังการพัฒนาระบบ สะท้อนถึงความสำเร็จของแนวทางที่ส่งผลต่อสุขภาพที่ดีและคุณภาพชีวิตในระยะยาว