การพยาบาลผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีระดับน้ำตาลในเลือดต่ำร่วมกับไตวายระยะสุดท้ายที่ได้รับการล้างไตทางหน้าท้อง : กรณีศึกษา
คำสำคัญ:
Hypoglycemia, ไตวายเรื้อรังระยะสุดท้าย, การล้างไตทางหน้าท้อง, การพยาบาลผู้ป่วยเบาหวาน, การป้องกันภาวะแทรกซ้อนบทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นกรณีศึกษา มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการพยาบาลผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีระดับน้ำตาลในเลือดต่ำร่วมกับไตวายระยะสุดท้ายที่ได้รับการล้างไตทางหน้าท้อง ศึกษาในผู้ป่วยชายไทยอายุ 63 ปี มีโรคประจำตัวหลายโรค ได้แก่ เบาหวานชนิดที่ 2 (30 ปี), ความดันโลหิตสูง (10 ปี), และไตวายเรื้อรังระยะที่ 5 (3 ปี) โดยได้รับการล้างไตทางหน้าท้องเป็นเวลา 1 ปี เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลเนื่องจากมีอาการซึม เวียนศีรษะ คล้ายหน้ามืดก่อนมาโรงพยาบาล 30 นาที
ผลการศึกษา พบว่า แพทย์วินิจฉัยว่าเกิดภาวะโคม่าจากน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemic coma) ร่วมกับภาวะติดเชื้อ พยาบาลได้ดำเนินการพยาบาลตามกระบวนการดูแลอย่างต่อเนื่องในแต่ละระยะของการรักษา ได้แก่ ระยะก่อนตรวจ ขณะตรวจ หลังตรวจ ติดตามเยี่ยม และก่อนจำหน่าย โดยเน้นการประเมินสภาพผู้ป่วยอย่างครอบคลุมตามแบบแผนของกอร์ดอน ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และพฤติกรรม พร้อมทั้งเน้นการฟื้นฟูความรู้เกี่ยวกับโรค การปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และการป้องกันภาวะแทรกซ้อนในอนาคต การพยาบาลครอบคลุมการแก้ไขภาวะน้ำตาลต่ำ การป้องกันการเกิดซ้ำ การดูแลภาวะติดเชื้อบริเวณข้อเข่าและทางเดินสาย Tenckhoff ตลอดจนการเตรียมความพร้อมก่อนกลับบ้านตามหลัก DMETHOD เพื่อป้องกันการกลับมารักษาซ้ำ (Re-admission) นอกจากนี้ยังให้การสนับสนุนด้านจิตใจแก่ผู้ป่วยและครอบครัว
เอกสารอ้างอิง
สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย. (2560). Diabetes Association of Thailand. Clinical practice guideline for diabetes. บริษัทร่มเย็น มีเดีย
สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. (2561). คู่มือการรักษาด้วยการฟอกเลือดและการกรองพลาสมาสำหรับผู้ป่วยโรคไต พ.ศ. 2561. http://www.nephrothai.org/images/คมอการฟอกเลอด_e-book_final.pdf
กระทรวงสาธารณสุข. (2567). HDC Service จำนวนผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังในเขตรับผิดชอบ จำแนกตาม Stage (Coverage) ปีี 2565 – 2566. กระทรวงสาธารณสุข
ศิริลักษณ์ ถุงทอง. (2561). บทบาทพยาบาลในการสนับสนุนการจัดการตนเองของผู้ป่วยล้างไตทางช่องท้อง อย่างต่อเนื่อง. วารสารวิจัยและนวัตกรรมทางสุขภาพ, 1/(1), 46-57
งานสารสนเทศ โรงพยาบาลขามทะเลสอ. (2568). ข้อมูลสถิติผู้ป่วย.งานศูนย์ข้อมูลสารสนเทศ โรงพยาบาลขามทะเลสอ.
เยาวลักษณ์ พวงจิตร. (2564). การพยาบาลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการล้างไตทางช่องท้องแบบต่อเนื่องที่มีการติดเชื้อของเยื่อบุช่องท้อง: กรณีศึกษา 2 ราย. วารสารโรงพยาบาลมหาสารคาม, 17(3), 148–165.
วิไลวรรณ สุพรรณ. (2023). การพยาบาลผู้ป่วยโรคเบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ: กรณีศึกษา. วารสารสิ่งแวดล้อมศึกษาการแพทย์และสุขภาพ, 8(3), 608–615.
