ประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมการควบคุมความดันในผู้ป่วยความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเดา อำเภอบัวเชด จังหวัดสุรินทร์
คำสำคัญ:
ประสิทธิผล, โปรแกรม, ความดันโลหิตสูงบทคัดย่อ
การวิจัยกึ่งทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมการควบคุมความดันโลหิตในผู้ป่วยความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเดา อำเภอบัวเชด จังหวัดสุรินทร์ กลุ่มตัวอย่างกลุ่ม ๆ ละ 51 คน รวม 102 คน กลุ่มทดลองเป็นผู้ป่วยความดันโลหิตสูงจากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสะเดา อำเภอบัวเชด จังหวัดสุรินทร์ และกลุ่มเปรียบเทียบเป็นผู้ป่วยความดันโลหิตสูงจากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลสน กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมเป็นเวลา 12 สัปดาห์ ประกอบด้วย การอบรมเชิงปฏิบัติการ การฝึกทักษะ การเยี่ยมบ้าน และการติดตามทางโทรศัพท์ ส่วนกลุ่มเปรียบเทียบได้รับการดูแลตามปกติ เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย แบบวัดความรู้และการรับรู้ด้านสุขภาพ แบบวัดทักษะการดูแลตนเอง และแบบบันทึกค่าความดันโลหิต วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา paired t-test และ independent t-test
ผลการวิจัยพบว่า 1) หลังการทดลอง กลุ่มทดลองมีคะแนนความรู้เพิ่มขึ้นจาก 5.1±1.0 เป็น 8.2±1.1 คะแนน (p<0.001) มีการรับรู้ด้านสุขภาพและทักษะการดูแลตนเองดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติทุกด้าน (p<0.001) 2) ระดับความดันโลหิตซิสโตลิกลดลงจาก 152.1±7.2 เป็น 138.4±6.8 มม.ปรอท และไดแอสโตลิกลดลงจาก 92.3±5.1 เป็น 85.2±4.3 มม.ปรอท (p<0.001) และ 3) มีผู้ป่วยร้อยละ 68.6 สามารถควบคุมความดันโลหิตได้ตามเป้าหมาย เทียบกับร้อยละ 35.3 ในกลุ่มเปรียบเทียบ (p=0.001) เมื่อเปรียบเทียบระหว่างกลุ่ม พบว่ากลุ่มทดลองมีผลลัพธ์ดีกว่ากลุ่มเปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในทุกตัวแปร (p<0.001)
เอกสารอ้างอิง
Kearney, P. M., Whelton, M., Reynolds, K., Muntner, P., Whelton, P. K., & He, J. (2005). Global burden of hypertension: Analysis of worldwide data. The Lancet, 365(9455), 217-223.
Kirkland, E. B., Heincelman, M., Bishu, K. G., Schumann, S. O., Schreiner, A., Axon, R. N., Mauldin, P. D., & Moran, W. P. (2018). Trends in healthcare expenditures among US adults with hypertension: National estimates, 2003-2014. Journal of the American Heart Association, 7(11), e008731.
Buranakitjaroen, P., Wanthong, S., & Sukonthasarn, A. (2021). Prevalence and associated factors of controlled blood pressure among hypertensive patients in Thailand: A nationwide survey. Journal of Human Hypertension, 35(12), 1469-1479.
Adeniyi, O. V., Yogeswaran, P., Longo-Mbenza, B., & Ter Goon, D. (2016). Uncontrolled hypertension and its determinants in patients with concomitant type 2 diabetes mellitus in rural South Africa. PLoS ONE, 11(3), e0150033.
Glanz, K., Rimer, B. K., & Viswanath, K. (2015). Health behavior: Theory, research, and practice (5th ed.). Jossey-Bass.
Green, L. W., & Kreuter, M. W. (2005). Health program planning: An educational and ecological approach (4th ed.). McGraw-Hill.
Rosenstock, I. M. (1974). The Health Belief Model and preventive health behavior. Health Education Monographs, 2(4), 354-386.
Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191-215.
Wattanameatee, R., & Hoyrat, P. (2017). The effect of a behavior change program on controlling blood pressure level among hypertensive patients in outpatient department, Chonprathan Hospital. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 4(3), 189-203.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. W.H. Freeman.
อภิญญา อุบลสะอาด. (2567). ผลของโปรแกรมการจัดการตนเองในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมความดันโลหิตไม่ได้ โรงพยาบาลลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 9(1), 596-605.
