ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้สารเคมีทางการเกษตรในกลุ่มเกษตรกร อำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

     การวิจัยในครั้งนี้ เป็นการศึกษาเชิงวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) เพื่อศึกษาอัตราความชุกของผลการตรวจสารเคมีในเลือดด้วยกระดาษทดสอบพิเศษ(Reactive paper) เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใช้สารเคมีทางการเกษตรในกลุ่มเกษตรกร และเพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้สารเคมีทางการเกษตรในกลุ่มเกษตรกร อำเภอบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น กลุ่มตัวอย่างเป็นประชาชนอำเภอบ้านไผ่ จำนวน 1,335 คน ดำเนินการวิจัยระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2562 ถึง 31 มีนาคม พ.ศ. 2563 เครื่องมือเก็บรวบรวมข้อมูลประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูล การเสวนากลุ่ม การสังเกต โดยอาศัยกระบวนการ A-I-C และทฤษฎีแคมมิส การวิเคราะห์ข้อมูลใช้โปรแกรม SPSS ด้วยค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ร้อยละ และช่วงความเชื่อมั่น 95%

     ผลการศึกษา พบว่า ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้สารเคมีทางการเกษตรในกลุ่มเกษตรกร มีดังนี้ 1)อายุ (p=0.015, OR =1.76, 95%CI = 1.12-2.78) 2) การเคยใช้สารเคมี (p=0.027,OR = 1.64, 95%CI = 1.05-2.54) 3) ลักษณะการใช้สารเคมีเป็นผู้สัมผัส (p=0.029,OR = 1.77, 95%CI = 1.06-2.92) 4) ช่วงเวลาในการใช้สารเคมี แล้วแต่สะดวก (p=0.001,OR = 1.48, 95%CI = 1.31-2.75) 5) รูปแบบการใช้สารเคมี แล้วแต่สะดวก (p=0.001,OR = 1.47, 95%CI = 1.30-2.76) 6) อัตราการผสมสารเคมี สูงกว่าที่แนะนำ (p=0.021,OR = 2.59, 95%CI = 1.06-6.33) 7) ความรู้ในระดับต่า (p=0.031,OR = 2.55, 95%CI = 1.06-6.33) 8) การสวมถุงมือกวนสารเคมี ปฏิบัติเป็นบางครั้ง (p=0.001,OR = 2.51, 95%CI = 1.42-4.41) 9) การใช้สารเคมีหลายชนิดผสมกันในการใช้งานแต่ละครั้งปฏิบัติบางครั้ง (p=0.001,OR = 2.5, 95%CI = 1.32-4.20) 10) การสวมเสื้อแขนยาว กางเกงขายาว เสื้อผ้ารัดกุม ในขณะที่ใช้สารเคมีปฏิบัติบางครั้ง (p=0.001,OR = 3.35, 95%CI = 1.51-4.32) 11) การอาบน้ำทันที ปฏิบัติบางครั้ง (p=0.001,OR = 3.00, 95%CI = 1.73-4.50) 12) การเพิ่มปริมาณหรือเปลี่ยนยี่ห้อที่มีฤทธิ์แรงกว่า ปฏิบัติบางครั้ง (p=0.002,OR = 1.43, 95%CI = 1.39-3.80)