ฤทธิ์ฆ่าลูกน้ำยุงของสารสกัดจากพืชหม่อนต่อยุงลายบ้าน Aedes aegypti (Diptera: Culicidae)

ผู้แต่ง

  • ธันยธร จิตตะคาม วิทยาลัยนอร์ทเทิร์น
  • รพีพรรณ ชมแผน วิทยาลัยนอร์ทเทิร์น
  • รุ่งตะวัน เมืองมูล วิทยาลัยนอร์ทเทิร์น

คำสำคัญ:

ฤทธิ์ฆ่าลูกน้ำยุง, ยุงลายบ้าน, สารสกัดจากพืช

บทคัดย่อ

          ในปัจจุบันผลิตภัณฑ์จากพืชที่มีฤทธิ์ฆ่าแมลงได้รับการยอมรับว่าเป็นอีกทางเลือกห- นึ่งที่น่าสนใจสามารถนำมาใช้ทดแทนสารเคมีฆ่าแมลง ในการจัดการกับยุงพาหะนำโรคได้ การศึกษาครั้งนี้จึงได้ทำการประเมินประสิทธิภาพของสารสกัดจากพืชในการฆ่าลูกน้ำยุงลา ยบ้าน Aedes aegypti พาหะนำโรคไข้เลือดออก โดยตัวอย่างพืชที่นำมาสกัดด้วยตัวทำละ ลาย คือ พืชหม่อน ชื่อวิทยาศาสตร์ Morus alba  โดยแบ่งส่วนของพืชออกเป็นทั้งหมด  3 ส่วน คือ ใบ กิ่ง และผล     ซึ่งได้เก็บจากแหล่งธรรมชาติในบริเวณพื้นที่วิทยาลัยนอร์ทเทิร์น ตำบลหนองบัวใต้ อำเภอเมืองตาก  จังหวัดตาก ผลิตผลของสารสกัดที่ได้เท่ากับ 18.32, 2 0.78 และ 32.24 % (ร้อยละโดยมวล) ตามลำดับ   จากผลการทดสอบฤทธิ์ฆ่าลูกน้ำยุงตามวิธีมาตรฐานขององค์การอนามัยโลกพบว่าสารสกัดในการฆ่าลูกน้ำยุงลายบ้าน Ae. aegyp ti ระยะที่ 4 โดยสารสกัดจากผลหม่อนมีฤทธิ์ดีที่สุด  รองลงมาคือ  ใบหม่อน และ กิ่งหม่อน ซึ่งมีค่า LC50 เท่ากับ 122.31, 161.48 และ 187.60 ppm ตามลำดับ โดยสรุปการศึกษาค รั้งนี้แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนถึงศักยภาพของสารสกัดจากพืช โดยเฉพาะผลหม่อนที่มีควา มเป็นไปได้ในการนำมาพัฒนาเป็นสารฆ่าลูกน้ำยุงชนิดใหม่ที่ผลิตจากธรรมชาติเพื่อใช้กับยุงพาหะนำโรค

References

กรมควบคุมโรคกระทรวงสาธารณสุข. (2563). สถานการณ์ไข้เลือดออกในปัจจุบัน. https://ddc.moph.go.th/uploads/ckeditor2/files/เ ข ต12_Sat_DHF_Wk49_2563_1ม ค-15ธ ค63.pdf.

Abbott, W.S. (1925). A method of computing the effectiveness of an insecticide. J Econ Entomol. 18, 265-267.

Waliwitiya, R., Kennedy C. J., Lowenberger C. A. (2009). Larvicidal and oviposition-altering activity of monoterpenoids, trans-anethole and rosemary oil to the yellow fever mosquitoes Aedes aegypti (Diptera: Culicidae). Pest Management Science. 65(3), 241-248.

World Health Organization. (1981). Instruction for determining the susceptibility or resistance of mosquito larvae to insecticides. https://apps.who.int/ iris/handle/10665/69615.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

18-02-2023