ปัจจัยบริหารและกระบวนการบริหารที่มีความสัมพันธ์กับการปฏิบัติงานป้องกันและควบคุมโรคไข้เลือดออกของบุคลากรสาธารณสุขจังหวัดสุโขทัย

บทคัดย่อ

          การวิจัยเชิงพรรณนา (Descriptive research study)  มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจ จัยบริหารและกระบวนการบริหารที่มีความสัมพันธ์กับการปฏิบัติงานป้องกัน และควบคุมโรคไข้เลือดออกของบุคลากรสาธารณสุขประชากร  คือ บุคลากรสาธารณสุขที่ปฏิบัติงานในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล จังหวัดสุโขทัย ปีงบประมาณ 2558 จำนวน 1,024 ราย  ใช้สู ตรการคำนวณกลุ่มตัวอย่างของ Daniel จำนวน 280 ราย  ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบมีระบบ เครื่องมือที่ใช้เก็บข้อมูลคือ แบบสอบถามประกอบด้วย  4 ส่วน ได้แก่ คุณลักษณะส่วนบุคค ล  ปัจจัยการบริหาร กระบวนการบริหาร  และการปฏิบัติงานควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออก   แบบสอบถามผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญจำนวน  3 ท่านและนำไปทดลองใช้เพื่อ วิเคราะห์ค่าความเชื่อมั่นโดยใช้สูตรสัมประสิทธิ์แอลฟ่าครอนบาคได้ค่าความเชื่อมั่น 0.93   วิเคราะห์ข้อมูลความสัมพันธ์  โดยใช้สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน

          ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยบริหาร ประกอบด้วย  ด้านกำลังคน ด้านงบประมาณและด้านวัสดุอุปกรณ์ มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับปานกลาง (70.70%) (=2.29, S.D.=0.46) ด้านกระบวน การบริหาร ประกอบด้วย ด้านการวางแผน ด้านการจัดองค์กร ด้านอำนวยการ ด้านการประส านงาน และด้านการรายงาน มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับปานกลาง (56.80%) (=2.53, S.D.=0.5 7)  การปฏิบัติงานควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกของบุคลากรสาธารณสุข ประกอบด้ว ยการป้องกันระดับปฐมภูมิ ระดับทุติยภูมิ ระดับตติยภูมิ มีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับปานกลาง (56. 80%) (=2.43, S.D.=0.50) ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์พบว่า ปัจจัยบริหารและกระบวน การบริหารมีความสัมพันธ์กับการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกของบุคลากรสาธา รณสุข อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (r=0.164, P-value=0.006, r=0.402,P-value<0.001 ตาม ลำดับ)  ข้อเสนอแนะจากงานวิจัย ผู้บริหารสาธารณสุข ควรให้การสนับสนุนปัจจัยบริหารแก่ เจ้าหน้าที่สาธารณสุขในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ในการจัดกิจกรรมควบคุมและป้- องกันโรคไข้เลือดอกอย่างเพียงพอและต่อเนื่อง  และมีการส่งเสริมให้มีการประสานงานทั้งภายในและภายนอกหน่วยงานรวมทั้งการสร้างเครือข่ายการควบคุมและป้องกันโรคไข้เลือดออกในรูปของคณะกรรมการระดับพื้นที่