ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกันการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูก ข้าวในพื้นที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านด่านนาขาม อำเภอเมืองจังหวัดอุตรดิตถ

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพรรณนามีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพ
และพฤติกรรมการป้องกันการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู้ปลูกข้าว ประชากรคือ เกษตรกรผู้ปลูก
ข้าวที ่มีรายชื ่อตามทะเบียนบ้านและอาศัยอยู ่ในพื ้นที่จริงอย่างน้อย 1 ปีขึ ้นไป ในพื ้นที ่โรงพยาบาลส่งเสริม
สุขภาพตำบลบ้านด่านนาขาม อำเภอเมือง จังหวัดอุตรดิตถ์ จำนวน 879 คน โดยใช้สูตรการคำนวณขนาด
กลุ่มตัวอย่างของ Daniel เท่ากับ 267 คน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบมีระบบ เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม
ประกอบด้วย 3 ส่วน ได้แก่ คุณลักษณะส่วนบุคคล ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันการใช้
สารเคมีกำจัดศัตรูพืช แบบสอบถามผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื ้อหาจากผู ้เชี ่ยวชาญ 3 ท่าน และ
นำไปทดลองใช้เพื ่อวิเคราะห์ค่าความเชื ่อมั ่น โดยใช้สูตรสัมประสิทธิ ์แอลฟ่าครอนบาค เท่ากับ 0.81
วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สัมประสิทธิ ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการวิจัยพบว่า ความรอบรู ้ด้านสุขภาพ
ประกอบด้วย การเข้าถึงข้อมูลทางสุขภาพและบริการสุขภาพ ความรู ้ความเข้าใจทางสุขภาพ ทักษะการ
สื่อสาร ทักษะการตัดสินใจ การจัดการตนเอง การรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศ ภาพรวมมีคะแนนเฉลี่ยความ
รอบรู ้ด้านสุขภาพ อยู ่ในระดับสูง (83.10%) ความรอบรู ้ด้านสุขภาพ มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการ
ป้องกันการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรผู ้ปลูกข้าวในพื ้นที ่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้าน
ด่านนาขาม อำเภอเมือง จังหวัดอุตรดิตถ์ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ด้านการสื ่อสาร (r=-0.070, P
value=0.256) ด้านทักษะการจัดการตนเอง (r=0.364, P-value<0.001) ทักษะการตัดสินใจ (r=-0.126, P
value=0.040) การรู้เท่าทันสื่อและสารสนเทศ (r=-0.147, P-value=0.016) ตามลำดับ