กัญชาและแนวทางการนำมาใช้ในทางทันตกรรม
Keywords:
กัญชา, สารแคนนาบินอยด์, ทันตกรรม, การใช้ประโยชน์ทางทันตกรรมAbstract
ในปัจจุบันประเทศไทยได้แก้ไขพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษเพิ่มเติมโดยปรับเปลี่ยนเป็นพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ ฉบับที่ 7 พ.ศ. 2562 และ ฉบับที่ฉบับที่ 8 พ.ศ. 2564 กำหนดให้ยาเสพติดให้โทษที่มิได้เข้าอยู่ในประเภท 1 ถึงประเภท 4 เช่น กัญชา (cannabis) เป็นยาเสพติดประเภทที่ 5 และสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ โดยมาตรา 26/2 กำหนดว่าห้ามมิให้ผู้ใดผลิต นำเข้า หรือส่งออกยาเสพติดให้โทษประเภทที่ 5 ยกเว้นในกรณีใช้จำเป็นเพื่อประโยชน์ทางราชการ การแพทย์ การรักษาผู้ป่วย หรือการศึกษาวิจัยและการพัฒนา รวมถึงการเกษตรกรรม พาณิชยกรรม วิทยาศาสตร์ หรืออุตสาหกรรม เพื่อประโยชน์ทางการแพทย์ ซึ่งจะต้องได้รับอนุญาตจากผู้อนุญาตโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการยาเสพติดให้โทษ(1, 2)
กัญชาและยาที่เป็นสารแคนนาบินอยด์ (cannabinoid) ที่ถูกนำมาใช้ในทางการแพทย์อย่างหลากหลายเพื่อรักษาโรคและบรรเทาอาการเจ็บป่วยต่างๆ รูปแบบของยาที่ใช้อาจเป็นสารสกัดจากต้นกัญชา ยาที่มีส่วนประกอบคล้ายสารจากกัญชา หรือสารสังเคราะห์จากบริษัทผู้ผลิตเอง การจัดการยาอาจเป็นการรับประทาน การอมใต้ลิ้น การทาเฉพาะที่ การสูบ การสูดดม ผสมกับอาหาร หรือชาก็ได้(3, 4) แต่ยังไม่พบการนำกัญชามาใช้ในทางทันตกรรม การทบทวนวรรณกรรมในครั้งนี้ จึงมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อรวบรวมการศึกษาถึงกัญชา และสารประกอบแคนนาบินอยด์ที่มีความเกี่ยวข้องกับทางทันตกรรม เพื่อสามารถเป็นแนวทางในการพัฒนาการนำกัญชาและสารประกอบแคนนาบินอยด์มาใช้ประโยชน์ทางทันตกรรมได้ต่อไป
References
ราชกิจจานุเบกษา. พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2562, 2020 [Available from: http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/A/019/T_0001.PDF.
ราชกิจจานุเบกษา. พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ 8) พ.ศ. 2564, 2021 [Available from: http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2564/A/035/T_0001.PDF.
Whiting PF, Wolff RF, Deshpande S, Di Nisio M, Duffy S, Hernandez AV, et al. Cannabinoids for medical use: a systematic review and meta-analysis. Jama. 2015;313(24):2456-73.
Kowal MA, Hazekamp A, Grotenhermen F. Review on clinical studies with cannabis and cannabinoids 2010-2014. Multiple sclerosis. 2016;6:1515.
ITIS. ITIS Standard Report Page: Cannabis sativa [Available from: https://www.itis.gov/servlet/SingleRpt/SingleRpt?search_topic=TSN&search_value=19109#null.
WHO. The health and social effects of nonmedical cannabis use: World Health Organization. 2016.
Sarfaraz S, Adhami VM, Syed DN, Afaq F, Mukhtar H. Cannabinoids for cancer treatment: progress and promise. Cancer research. 2008;68(2):339-42.
Di Marzo V, Bifulco M, De Petrocellis L. The endocannabinoid system and its therapeutic exploitation. Nature reviews Drug discovery. 2004;3(9):771-84.
ElSohly MA, Slade D. Chemical constituents of marijuana: the complex mixture of natural cannabinoids. Life sciences. 2005;78(5):539-48.
Hartsel JA, Eades J, Hickory B, Makriyannis A. Cannabis sativa and Hemp. Nutraceuticals: Elsevier; 2016. p. 735-54.
Fonseca B, Costa M, Almada M, Correia-da-Silva G, Teixeira N. Endogenous cannabinoids revisited: a biochemistry perspective. Prostaglandins & other lipid mediators. 2013;102:13-30.
Valizadehderakhshan M, Shahbazi A, Kazem-Rostami M, Todd MS, Bhowmik A, Wang L. Extraction of Cannabinoids from Cannabis sativa L.(Hemp). Agriculture. 2021;11(5):384.
ราชกิจจานุเบกษา. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ระบุชื่อยาเสพติดให้โทษในประเภท ๕ พ.ศ. 2563, 2020 [Available from: https://cannabis.fda.moph.go.th/wp-content/uploads/PDF/law/December_2020/T_0033.pdf.
Raharjo Tri J, Robert V. Methods for the analysis of cannabinoids in biological materials: a review. J Phytochemical Analysis: An International Journal of Plant Chemical Biochemical Techniques. 2004;15(2):79-94.
Ramirez CL, Fanovich MA, Churio MS. Cannabinoids: Extraction Methods, Analysis, and Physicochemical Characterization. Studies in Natural Products Chemistry. 61: Elsevier; 2018. p. 143-73.
Fathordoobady F, Singh A, Kitts DD, Pratap Singh A. Hemp (Cannabis Sativa L.) extract: Anti-Microbial properties, methods of extraction, and potential oral delivery. Food Reviews International. 2019;35(7):664-84.
Nahar L, Uddin SJ, Alam MA, Sarker SD. Extraction of naturally occurring cannabinoids: an update. Phytochemical Analysis. 2021;32(3):228-41.
Kaur S, Sharma C, Chaudhry S, Aman R. Antimicrobial potential of three common weeds of kurukshetra: an in vitro study. Research Journal of Microbiology. 2015;10(6):280.
Ali EM, Almagboul AZ, Khogali SM, Gergeir UM. Antimicrobial activity of Cannabis sativa L. 2012.
Vu TT, Kim H, Tran VK, Le Dang Q, Nguyen HT, Kim H, et al. In vitro antibacterial activity of selected medicinal plants traditionally used in Vietnam against human pathogenic bacteria. BMC Complementary and Alternative Medicine. 2015;16(1):1-6.
Lone TA, Lone RA. Extraction of cannabinoids from Cannabis sativa L. plant and its potential antimicrobial activity. Univers J Med Dent. 2012;1:51-5.
Naveed M, Khan TA, Ali I, Hassan A, Ali H, Ud Z, et al. In vitro antibacterial activity of Cannabis sativa leaf extracts to some selective pathogenicbacterial strains. Int J Biosci. 2014;4:65-70.
Borchardt JR, Wyse DL, Sheaffer CC, Kauppi KL, Ehlke RGFNJ, Biesboer DD, et al. Antimicrobial activity of native and naturalized plants of Minnesota and Wisconsin. Journal of medicinal plants research. 2008;2(5):098-110.
Mathur P, Singh A, Srivastava VR, Singh D, Mishra Y. Antimicrobial activity of indigenous wildly growing plants: Potential source of green antibiotics. African Journal of Microbiology Research. 2013;7(29):3807-15.
Sarmadyan H, Solhi H, Najarian-Araghi N, Ghaznavi-Rad E. Determination of the Antimicrobial Effects of Hydro-Alcoholic Extract of Cannabis Sativa on Multiple Drug Resistant Bacteria Isolated from Nosocomial Infections. Iranian Journal of Toxicology. 2014;7(23):967-72.
Das B, Mishra P. Antibacterial analysis of crude extracts from the leaves of Tagetes erecta and Cannabis sativa. International journal of environmental sciences. 2012;2(3):1605-8.
Chakraborty S, Afaq N, Singh N, Majumdar S. Antimicrobial activity of Cannabis sativa, Thuja orientalis and Psidium guajava leaf extracts against methicillin-resistant Staphylococcus aureus. Journal of integrative medicine. 2018;16(5):350-7.
Nissen L, Zatta A, Stefanini I, Grandi S, Sgorbati B, Biavati B, et al. Characterization and antimicrobial activity of essential oils of industrial hemp varieties (Cannabis sativa L.). Fitoterapia. 2010;81(5):413-9.
Frassinetti S, Gabriele M, Moccia E, Longo V, Di Gioia D. Antimicrobial and antibiofilm activity of Cannabis sativa L. seeds extract against Staphylococcus aureus and growth effects on probiotic Lactobacillus spp. Lwt. 2020;124:109149.
Feldman M, Smoum R, Mechoulam R, Steinberg D. Antimicrobial potential of endocannabinoid and endocannabinoid-like compounds against methicillin-resistant Staphylococcus aureus. Scientific reports. 2018;8(1):1-10.
Radwan MM, ElSohly MA, Slade D, Ahmed SA, Khan IA, Ross SA. Biologically active cannabinoids from high-potency Cannabis sativa. Journal of natural products. 2009;72(5):906-11.
Appendino G, Gibbons S, Giana A, Pagani A, Grassi G, Stavri M, et al. Antibacterial cannabinoids from Cannabis sativa: a structure− activity study. Journal of natural products. 2008;71(8):1427-30.
Farha MA, El-Halfawy OM, Gale RT, MacNair CR, Carfrae LA, Zhang X, et al. Uncovering the hidden antibiotic potential of cannabis. ACS infectious diseases. 2020;6(3):338-46.
Blaskovich MA, Kavanagh AM, Elliott AG, Zhang B, Ramu S, Amado M, et al. The antimicrobial potential of cannabidiol. Communications Biology. 2021;4(1):1-18.
Manikrao D, Nilima L, Bhalchim D, Tiwari D, Pendyala D, Kumar S, et al. EFFICACY IN REDUCING BACTERIAL CONTENT IN ORAL CAVITY BY CANNABINOIDS IN ORAL CARE PRODUCTS-A COMPARATIVE STUDY. European Journal of Molecular & Clinical Medicine. 2021;7(9):3028-34.
Stahl V, Vasudevan K. Comparison of efficacy of cannabinoids versus commercial oral care products in reducing bacterial content from dental plaque: A preliminary observation. Cureus. 2020;12(1).
Klein TW. Cannabinoid-based drugs as anti-inflammatory therapeutics. Nature Reviews Immunology. 2005;5(5):400-11.
Graves DT, Oates T, Garlet GP. Review of osteoimmunology and the host response in endodontic and periodontal lesions. Journal of oral microbiology. 2011;3(1):5304.
Nakajima Y, Furuichi Y, Biswas KK, Hashiguchi T, Kawahara K-i, Yamaji K, et al. Endocannabinoid, anandamide in gingival tissue regulates the periodontal inflammation through NF-κB pathway inhibition. FEBS letters. 2006;580(2):613-9.
Ossola CA, Surkin PN, Mohn CE, Elverdin JC, Fernández‐Solari J. Anti‐inflammatory and osteoprotective effects of cannabinoid‐2 receptor agonist HU‐308 in a rat model of lipopolysaccharide‐induced periodontitis. Journal of periodontology. 2016;87(6):725-34.
Qian H, Yi J, Zhou J, Zhao Y, Li Y, Jin Z, et al. Activation of cannabinoid receptor CB2 regulates LPS-induced pro-inflammatory cytokine production and osteoclastogenic gene expression in human periodontal ligament cells. 2013.
Kozono S, Matsuyama T, Biwasa KK, Kawahara K-i, Nakajima Y, Yoshimoto T, et al. Involvement of the endocannabinoid system in periodontal healing. Biochemical and biophysical research communications. 2010;394(4):928-33.
Rawal S, Dabbous MK, Tipton D. Effect of cannabidiol on human gingival fibroblast extracellular matrix metabolism: MMP production and activity, and production of fibronectin and transforming growth factor β. Journal of periodontal research. 2012;47(3):320-9.
Napimoga MH, Benatti BB, Lima FO, Alves PM, Campos AC, Pena-dos-Santos DR, et al. Cannabidiol decreases bone resorption by inhibiting RANK/RANKL expression and pro-inflammatory cytokines during experimental periodontitis in rats. International immunopharmacology. 2009;9(2):216-22.
Özdemir B, Shi B, Bantleon HP, Moritz A, Rausch-Fan X, Andrukhov O. Endocannabinoids and inflammatory response in periodontal ligament cells. PloS one. 2014;9(9):e107407.
Miyashita K, Oyama T, Sakuta T, Tokuda M, Torii M. Anandamide induces matrix metalloproteinase-2 production through cannabinoid-1 receptor and transient receptor potential vanilloid-1 in human dental pulp cells in culture. Journal of endodontics. 2012;38(6):786-90.
Paula-Silva, Francisco Wanderley Garcia Da Silva, Léa Assed Bezerra Kapila, Lorraine Y. Matrix metalloproteinase expression in teeth with apical periodontitis is differentially modulated by the modality of root canal treatment. JOE. 2010;36(2):231-7.
Nikolaeva EP, Cox TC, Flake NM. Osseous characteristics of mice lacking cannabinoid receptor 2 after pulp exposure. Journal of endodontics. 2015;41(6):853-7.
Palazzo E, Luongo L, Novellis Vd, Rossi F, Maione S. The role of cannabinoid receptors in the descending modulation of pain. Pharmaceuticals. 2010;3(8):2661-73.
Rea K, Roche M, Finn DP. Supraspinal modulation of pain by cannabinoids: the role of GABA and glutamate. British journal of pharmacology. 2007;152(5):633-48.
Hossain MZ, Ando H, Unno S, Kitagawa J. Targeting peripherally restricted cannabinoid receptor 1, cannabinoid receptor 2, and endocannabinoid-degrading enzymes for the treatment of neuropathic pain including neuropathic orofacial pain. International journal of molecular sciences. 2020;21(4):1423.
Grossman S, Tan H, Gadiwalla Y. Cannabis & Orofacial Pain: A Systematic Review. British Journal of Oral and Maxillofacial Surgery. 2021.
McDonough P, McKenna JP, McCreary C, Downer EJ. Neuropathic orofacial pain: cannabinoids as a therapeutic avenue. The international journal of biochemistry & cell biology. 2014;55:72-8.
Mitrirattanakul S, Poomsawat S, Fuangtharnthip P. Cannabinoid receptor 1 (CB1R) expression in rat dental pulp. Oral Science International. 2012;9(1):17-20.
Beneng K, Renton T, Yilmaz Z, Yiangou Y, Anand P. Cannabinoid receptor CB1-immunoreactive nerve fibres in painful and non-painful human tooth pulp. Journal of Clinical Neuroscience. 2010;17(11):1476-9.
Flake NM, Zweifel LS. Behavioral effects of pulp exposure in mice lacking cannabinoid receptor 2. Journal of endodontics. 2012;38(1):86-90.
Guzman M. Cannabinoids: potential anticancer agents. Nature reviews cancer. 2003;3(10):745-55.
Abrams DI, Guzman M. Cannabis in cancer care. Clinical Pharmacology & Therapeutics. 2015;97(6):575-86.
Velasco G, Sánchez C, Guzmán M. Towards the use of cannabinoids as antitumour agents. Nature Reviews Cancer. 2012;12(6):436-44.
Tangjaturonrasme N, Vatanasapt P, Bychkov A. Epidemiology of head and neck cancer in Thailand. Asia‐Pacific Journal of Clinical Oncology. 2018;14(1):16-22.
Saghafi N, Lam DK, Schmidt BL. Cannabinoids attenuate cancer pain and proliferation in a mouse model. Neuroscience letters. 2011;488(3):247-51.
Whyte DA, Al-Hammadi S, Balhaj G, Brown OM, Penefsky HS, Souid A-K. Cannabinoids inhibit cellular respiration of human oral cancer cells. Pharmacology. 2010;85(6):328-35.
Que K, He D, Jin Y, Wu L, Wang F, Zhao Z, et al. Expression of cannabinoid type 1 receptors in human odontoblast cells. Journal of endodontics. 2017;43(2):283-8.
Tsumura M, Sobhan U, Muramatsu T, Sato M, Ichikawa H, Sahara Y, et al. TRPV1-mediated calcium signal couples with cannabinoid receptors and sodium–calcium exchangers in rat odontoblasts. Cell Calcium. 2012;52(2):124-36.
Qi X, Liu C, Li G, Luan H, Li S, Yang D, et al. Investigation of in vitro odonto/osteogenic capacity of cannabidiol on human dental pulp cell. Journal of dentistry. 2021;109:103673.
Petrescu NB, Jurj A, Soritău O, Lucaciu OP, Dirzu N, Raduly L, et al. Cannabidiol and vitamin D3 impact on osteogenic differentiation of human dental mesenchymal stem cells. Medicina. 2020;56(11):607.
Qi X, Liu C, Li G, Al-Alfe D, Paurazas S, Askar M, et al. Evaluation of cannabinoids on the odonto/osteogenesis in human dental pulp cells in vitro. Journal of Endodontics. 2021;47(3):444-50.
Liu C, Qi X, Alhabeil J, Lu H, Zhou Z. Activation of cannabinoid receptors promote periodontal cell adhesion and migration. Journal of clinical periodontology. 2019;46(12):1264-72.
Torrungruang K, Vichienroj P, S C. Antibacterial activity of mangosteen pericarp extract against cariogenic Streptococcus mutans. CU Dent J. 2007;30:1-10.
Phankhongsap A, Chailertvanitkul P, Juntavee A, Peerapattana J, S P. Effectiveness of Root Canal Irrigants from Mangosteen Pericarp Extracts with Papain and Propolis with Papain on Mixture of Streptococcus Gordonii and Enterococcus Faecalis. J Dent Assoc Thai. 2014;64(4):234-42.
Pengchum S, Chailertvanitkul P, Laopaiboon M, Abbott P, S K. Thai Propolis Extract as a Root Canal Medication against Enterococcus faecalis Infection. Khon Kaen University Dental Journal 2018;21(1):30-8.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Thai Endodontic Journal
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Thai Endod Journal is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) license, unless otherwise stated. Please read our Policies in Copyright for more information.
