ผลการใช้ยาหอมเทพจิตรและยาขิงในการช่วยลดความปวดกล้ามเนื้อของผู้รับบริการคลินิกแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือก

บทคัดย่อ

          การศึกษาครั้งนี้ เป็นการศึกษาแบบกึ่งทดลองย้อนหลัง เพื่อศึกษาระดับความปวดกล้ามเนื้อก่อนและหลัง รับบริการ และศึกษาผลของการใช้ยาหอมเทพจิตและยาขิงในการลดความปวดของกล้ามเนื้อ ในกลุ่มผู้มารับบริการที่คลินิกแพทย์แผนไทยมา ในช่วงเวลา 1 กันยายน 2561 ถึง 25 มิถุนายน 2562 กลุ่มตัวอย่างจำนวน 172 คน แบ่งกลุ่มเป็นใช้ยา 86 คน และ ไม่ใช้ยา 86 คน  เก็บข้อมูลด้วยแบบประเมินระดับความเจ็บปวด แบบซักอาการเจ็บปวด และการตรวจร่างกาย วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้สถิติเชิงอนุมานวิเคราะห์การเปรียบเทียบระดับความปวดก่อนหลัง ด้วย Pair t- test

            ผลการศึกษา: ผู้รับบริการ ส่วนใหญ่เพศหญิง ร้อยละ 76.7 อาชีพรับราชการ/พนักงานของรัฐร้อยละ 72.1 อายุเฉลี่ย 50.4 ปี สาเหตุการปวดคืออยู่ในท่าเดิมต่อเนื่องนานเกิน 1 ชั่วโมง ร้อยละ 65.1 ความเครียดเป็นประจำ ร้อยละ 41.3 มีอาการปวดที่หลังส่วนบน ไหล่ ต้นคอ สะบัก ร้อยละ 82.0 ปวดมากกว่า 6 เดือนขึ้นไป ร้อยละ 57.0 ตรีธาตุผิดปกติ แบบผสม ร้อยละ 43.0 แบบวาตะ ร้อยละ 32.0 และแบบปิตตะ ร้อยละ 25.0 มารักษาต่อเนื่อง เฉลี่ย 3.8 ครั้ง รักษาด้วยนวดประคบเพียงอย่างเดียว ร้อยละ 50 นวดประคบร่วมกับใช้ยาหอมเทพจิต ร้อยละ 26.7 นวดประคบร่วมกับใช้ยาขิง ร้อยละ 14 และนวดประคบร่วมกับใช้ยาทั้ง 2 ตัว ร้อยละ 9.3 ระดับความปวดกล้ามเนื้อก่อนและหลังการรักษาลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P< 0.001)                         

            ข้อเสนอแนะ การให้บริการนวดประคบกลุ่มผู้รับบริการที่มีอาการปวดกล้ามเนื้อที่สามารถนำแนวทางการวินิจฉัยของแพทย์แผนไทยมาช่วยเพื่อพิจารณาความผิดปกติของตรีธาตุ มาเป็นแนวทางในการรักษาและนำยาหอมเทพจิตรและยาขิงมาใช้ร่วมกันตามแนวทางการรักษาที่เหมาะสม กับทั้งการนัดผู้รับบริการให้มารักษาต่อเนื่องติดต่อกันอย่างน้อย 5 ครั้งขึ้นไป จะช่วยลดความปวดกล้ามเนื้อได้ดีกว่าการนวดประคบเพียงอย่างเดียว ซึ่งเมื่อนำยาหอมเทพจิตรและยาขิงมาใช้อย่างเหมาะสมช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการรักษาให้ดียิ่งขึ้น