การพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองโดยใช้แนวปฏิบัติการพยาบาล ในโรงพยาบาลอากาศอำนวย จังหวัดสกลนคร
คำสำคัญ:
โรคหลอดเลือดสมอง, แนวปฏิบัติการพยาบาล, การดูแลต่อเนื่อง, การวิจัยเชิงปฏิบัติการ, โรงพยาบาลชุมชนบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองในโรงพยาบาลอากาศอำนวย จังหวัดสกลนคร การวิจัยดำเนินการใน 3 ระยะ คือ การพัฒนาแนวปฏิบัติผ่านการมีส่วนร่วมของทีมสหวิชาชีพ การนำแนวปฏิบัติไปใช้ และการประเมินผลลัพธ์ทางคลินิก กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง 60 ราย แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 30 ราย เครื่องมือหลักคือโปรแกรม "STROKE CARE" ที่พัฒนาจากหลักฐานเชิงประจักษ์
ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยความดันโลหิต ระดับน้ำตาลในเลือด ระดับไขมันในเลือด และคะแนน Barthel Index ดีกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) โดยเฉพาะในด้านความดันโลหิตและความสามารถในการทำกิจวัตรประจำวัน นอกจากนี้ กลุ่มทดลองมีอัตราภาวะแทรกซ้อนและการกลับเข้ารักษาซ้ำต่ำกว่า พร้อมมีการปรับปรุงทางคลินิกอย่างต่อเนื่องตลอด 9 เดือนของการศึกษา
เอกสารอ้างอิง
Venketasubramanian N.(2025). Stroke Epidemiology in Asia. Cerebrovascular Diseases Extra. 2025:1-29.
Benjamin EJ, Virani SS, Callaway CW, Chamberlain AM, Chang AR, Cheng S, Chiuve SE, Cushman M, Delling FN, Deo R, De Ferranti SD.(2018). Heart disease and stroke statistics—2018 update: a report from the American Heart Association. Circulation. 2018 Mar 20;137(12):e67-492.
Ferrari AJ, Santomauro DF, Aali A, Abate YH, Abbafati C, Abbastabar H, Abd ElHafeez S, Abdelmasseh M, Abd-Elsalam S, Abdollahi A, Abdullahi A.(2021). Global incidence, prevalence, years lived with disability (YLDs), disability-adjusted life-years (DALYs), and healthy life expectancy (HALE) for 371 diseases and injuries in 204 countries and territories and 811 subnational locations, 1990–2021: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2021. The Lancet. 2024 May 18;403(10440):2133-61.
Pandian JD, Kalkonde Y, Sebastian IA, Felix C, Urimubenshi G, Bosch J.(2020). Stroke systems of care in low-income and middle-income countries: challenges and opportunities. The Lancet. 2020 Oct 31;396(10260):1443-51.
Tan KS, Pandian JD, Liu L, Toyoda K, Leung TW, Uchiyama S, Kuroda S, Suwanwela NC, Aaron S, Chang HM, Venketasubramanian N.(2024). Stroke in Asia. Cerebrovascular Diseases Extra. 2024 Aug 16;14(1):58-75.
Ministry of Public Health, Thailand.(2019). Public health statistics A.D. 2019 [Internet]. Nonthaburi: Ministry of Public Health; 2019 [cited 2025 Mar 30]. Available from: http://bps.moph.go.th
Department of Medical Services.(2020). Guidelines for development of stroke service network (in Thai). Bangkok: Ministry of Public Health; 2020.
Winstein CJ, Stein J, Arena R, Bates B, Cherney LR, Cramer SC, Deruyter F, Eng JJ, Fisher B, Harvey RL, Lang CE.(2016). Guidelines for adult stroke rehabilitation and recovery: a guideline for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke. 2016 Jun;47(6):e98-169.
Langhorne P, Baylan S, Trialists ES.(2017). Early supported discharge services for people with acute stroke. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2017(7).
McInnes E, Dale S, Bagot K, Coughlan K, Grimshaw J, Pfeilschifter W, Cadilhac DA, Fischer T, van der Merwe J, QASC Europe Steering Committee, QASC Europe Implementation Committee.(2024). The Quality in Acute Stroke Care (QASC) global scale-up using a cascading facilitation framework: a qualitative process evaluation. BMC Health Services Research. 2024 Jan 29;24(1):144.
Cohen J.(2013). Statistical power analysis for the behavioral sciences. routledge; 2013 May 13.
Prasat Neurological Institute.(2017). Barthel ADL Index assessment form. In: Department of Medical Services. Stroke rehabilitation guidelines (in Thai). Bangkok: Ministry of Public Health; 2017. p. 45–7.
อภิญญา อินทรวิเศษ, สายสกุล สิงหาญ.(2567). การพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลนาดูน จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิชาการทางการพยาบาลและวิทยาศาสตร์สุขภาพ. 2567;4(3):58–71.
Langhorne P, Ramachandra S, Stroke Unit Trialists' Collaboration.(2020). Organised inpatient (stroke unit) care for stroke: network meta‐analysis. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2020(4).
ปัทมาพร ชนะมาร.(2566). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง หน่วยบริการสุขภาพวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิชาการสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดมหาสารคาม. 2566;7(14):13–15.นนวัลย์ ไชยสวัสดิ์.(2567). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองระยะฟื้นฟูสภาพ โรงพยาบาลกระแสสินธุ์. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์. 2567;16(1):110–112.
วรรณวิมล ทุมมี.(2566). การพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยผ่าตัดโรคหลอดเลือดสมองแตก โรงพยาบาลกาฬสินธุ์. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อม และสุขภาพชุมชน. 2566;8(2):545–546.
บุญญรัตน์ เพิกเดช.(2563). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลเพชรบูรณ์. วารสารวิชาการแพทย์เขต 11. 2563;34(3):7–8.
หนูแดง จันทอุปถัมภ์, วาสนา นาชัยเริ่ม.(2563). การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยหลอดเลือดสมอง โรงพยาบาลกมลาไสย. วารสารสุขภาพและสิ่งแวดล้อมศึกษา. 2563;5(4):55–56.
