ประสิทธิผลการรักษาภาวะข้อเข่าเสื่อมด้วยการนวดไทยแบบราชสำนักร่วมกับการประคบสมุนไพร โรงพยาบาลหนองบัวระเหว

ผู้แต่ง

  • เจริญ วันวาน แพทย์แผนไทยชำนาญการ กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก โรงพยาบาลหนองบัวระเหว

คำสำคัญ:

ข้อเข่าเสื่อม, การนวด, ประคบสมุนไพร

บทคัดย่อ

     การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลของการรักษาด้วยการนวดไทยแบบราชสำนักร่วมกับการประคบสมุนไพรต่ออาการปวดเข่าในผู้ป่วยที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมโรงพยาบาลหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi-Experiment Research) แบบกลุ่มเดียววัดผลก่อนและหลังทดลอง (One group pre-test post-test design) ประชากรกลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ที่มีภาวะข้อเข่าเสื่อมทั้งเพศชายและเพศหญิงอายุตั้งแต่ 32 ปีขึ้นไปที่อาศัยอยู่ในอำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ จำนวน 30 คน การประเมินระดับความเจ็บปวดด้วยมาตรวัดความปวดกลุ่มตัวอย่าง 30 คนก่อนและหลังการรักษา มีการวิเคราะห์ข้อมูล โดยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสถิติ paired t-test

     ผลการศึกษาพบว่า ก่อนการรักษาด้วยการนวดราชสำนักและการประคบสมุนไพร จำนวน 3 ครั้ง กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีระดับความเจ็บปวดอยู่ระดับปวดมาก(ระดับ 5-6 )ร้อยละ 60 รองลงมาคือระดับปวดมากที่สุดและระดับปวดปานกลางคือร้อยละ 20 ค่าเฉลี่ยก่อนการรักษา (SD) =5.8(3.26) เมื่อเปรียบเทียบระดับความเจ็บปวดหลังการรักษาพบว่าระดับความเจ็บปวดลดลงร้อยละ100 (ระดับ 1-2 คือ ปวดเล็กน้อย) ค่าเฉลี่ยหลังการรักษา (SD) =1.0 (1.41) ซึ่งมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p< 0.05) ความพึงพอใจภาพรวมในการศึกษาครั้งนี้คือร้อยละ 93 (SD) =2.93 (1.689)

เอกสารอ้างอิง

สถาบันวิจัยประชากรและสังคม (วปส.) มหาวิทยาลัยมหิดล.(2567). H(ttps://www.thaihealthreport.com/file_book/601-Thaihealth-report-2567-edit20240509.pdf

วิโรจน์ กวินวงศ์โกวิท และคณะ,๒๕๖๑ โรคข้อเข้าเสื่อม.สืบค้นจาก:https://www.rama.mahidol.ac.th

กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก(2559). คู่มือแนวทางเวชปฏิบัติการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกแบบครบวงจร:สามเจริญพานิชย์ (กรุงเทพ).

กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยฯ โรงพยาบาลหนองบัวระเหว (256).ฐานข้อมูลผู้มารับบริการคลินิกการแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลหนองบัวระเหว, สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดชัยภูมิ

ดลยา ถมโพธิ์,และคณะ(๒๕๖๔).การศึกษาประสิทธิผลของการนวดกดจุด ประคบ และพอกสมุนไพรเพื่อบำบัดอาการปวดในกลุ่มผู้ป่วยเบาหวาน ที่มีโรคข้อเข่าเสื่อม ของโรงพยาบาลบัวใหญ่ อำเภอบัวใหญ่ จังหวัดนครราชสีมา. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมยปีที่ 36

โรงพยาบาลท่าลี่ (2565).คู่มือการดูแลผู้สูงอายุภาวะข้อเข่าเสื่อม“โดยศาสตร์การแพทย์แผนไทย” คณะทำงานแพทย์แผนไทย โรงพยาบาลท่าลี่. สืบค้นจาก http://thalihospital.com/PDF/

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช,(2562).เอกสารประกอบวิชา 55312ตัว pain scales . สืบค้นจาก.: https://www.stou.ac.th/Schools/Shs/upload/2019-05-24%2022-01%20Copy%20of%20%อธิบายความหมาย%20pain

อมรรัตน์ เรืองสกุล และคณะ (2563). ระดับการเคลื่อนไหวของผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมเมื่อรักษาด้วยการนวด แบบราชสำนักเพียงอย่างเดียวและประคบสมุนไพรร่วมด้วย. สืบค้นจาก: https://www.dtam.moph.go.th/E-Book/DTAM_Journal/DTAM_Journal_18-2-S/files/basic-html/page35.html

สุจิตรา บุญมาก (2020). ผลการนวดไทยต่อผู้ป่วยอาการปวดข้อเข่าและอาการข้อเข่าฝืด ในคลินิกแพทย์แผนไทยโรงพยาบาลหลวงพ่อเปิ่น จังหวัดนครปฐม.วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ปีที่ 3 ฉบับที่ 3 (กันยายน – ธันวาคม 2563)

อรพรรณ นันตาดี (2561). ผลของการประคบสมุนไพรด้วยตนเองต่อความเจ็บปวดของกลุ่มผู้สูงอายุที่มีอาการ ปวดข้อเข่า ในเขตพื้นที่โรงพยาบาลเถิน อำเภอเถิน จังหวัดลำปาง วารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือปีที่ 5 ฉบับที่ 2 เดือนกรกฎาคม - ธันวาคม 2561. สืบค้นจาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/johss/article/view/163296/131405

มณีรัตน์ วรรณะและคณะ. (2561).ประสิทธิผลของการนวดร่วมกับการประคบสมุนไพรในผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมโรงพยาบาลเมืองสรวง อำเภอเมืองสรวง จังหวัดร้อยเอ็ด.วารสารวิทยาศาสตร์ คชสาส์น, ปีที่ 40 (ฉบับที่ 1),หน้าที่๑120-130.

ชวนชม ขุนเอียด. (2560). ประสิทธิผลของการนวดไทยแบบราชสำนักร่วมกับการกักกักน้ำมันหญ้าขัดมอนในการรักษาโรคจับโปงแห้งเข่า. จากวารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัอุบล

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-31

รูปแบบการอ้างอิง

วันวาน เ. . (2025). ประสิทธิผลการรักษาภาวะข้อเข่าเสื่อมด้วยการนวดไทยแบบราชสำนักร่วมกับการประคบสมุนไพร โรงพยาบาลหนองบัวระเหว. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 10(4), 13–22. สืบค้น จาก https://he03.tci-thaijo.org/index.php/ech/article/view/4613