การพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้ โดยประยุกต์แรงสนับสนุนทางสังคม ในเขตโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกระโพ อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

     การศึกษาในครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงปฏิบัติการ (Action research: AR) เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้  โดยประยุกต์ใช้แรงสนับสนุนทางสังคม ในเขตโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกระโพ อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ ตามแนวคิดของ Kemmis และ McTaggart  คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงมี 2 กลุ่ม คือ 1) กลุ่มตัวอย่างในการจัดเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพและพัฒนารูปแบบการดูแลผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้ โดยเลือกแบบเจาะจง จำนวน 12 คน และ 2) ผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้ ทดลองใช้รูปแบบจำนวน 35 คน เข้าร่วมกระบวนการวิจัยที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกระโพ ระหว่างเดือนมีนาคม 2568 - พฤษภาคม 2568 เก็บรวบรวมข้อมูลเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ จากแบบสอบถาม และการสนทนากลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา และระดับความดันโลหิต สถิติเชิงอนุมาณวิเคราะห์ด้วย Paired-T test  และ Wilcoxon Signed-Rank Test พบว่ารูปแบบที่พัฒนามาได้มี  4 กิจกรรม คือ 1) กิจกรรมทำความเข้าใจปัญหาผู้ป่วยและครอบครัว 2)กิจกรรมออกแบบแผนดูแลผู้ป่วย ครอบครัว ชุมชน และบุคลากรสาธารณสุขร่วมกัน     3)ดำเนินงานและสนับสนุนต่อเนื่องโดยเฉพาะคนในครอบครัว เป็นแบบอย่างและเป็นผู้ช่วยในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม 4) มีการติดตาม ประเมินผล และชื่นชม หลังการทดลองใช้รูปแบบ พบว่าความรู้เกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูง พฤติกรรมสุขภาพและแรงสนับสนุนทางสังคมเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001)