การมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาหมู่บ้านจัดการสุขภาพตามกลุ่มวัยบ้านโนนสะอาด ตำบลทุ่งคลอง อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม(Participatory Action Research :PAR) มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดการสุขภาพตามกลุ่มวัยของชุมชน กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ประชาชนบ้านโนนสะอาด หมู่ที่ 2 จำนวน 146 หลังคาเรือน 627 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาคือ
กระบวนการมีส่วนร่วมในชุมชนและแนวคิด UCCARE และเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูล คือ แบบสัมภาษณ์วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา
ผลการศึกษา พบว่า 1) ด้านการให้ความรู้ประชาชนบ้านโนนสะอาดโดยคณะทำงานด้านต่างๆตามกลุ่มวัย มีการบรรยาย ฝึกปฏิบัติ การวางแผน กำกับติดตาม และประเมินผล ซึ่งองค์ความรู้ในการแก้ไขปัญหาสุขภาพแต่ละกลุ่มวัยมีความแตกต่างกันตามปัญหาที่ค้นพบ เมื่อความรู้ ถูกต้องกับปัญหา จึงนำไปสู่ความ
ร่วมมือในการนำไปใช้อย่างถูกต้อง ผลที่ดีเกิดต่อภาวะสุขภาพของผู้รับการดูแล มีภาวะสุขภาพที่ดีขึ้น 2) ด้านการมีส่วนร่วม ชุมชน มีการวางแผนการดำเนินงานร่วมกัน การกำกับติดตาม ประเมิน การให้คุณค่า เชิดชูเครือข่าย จึงเกิดการมีส่วนร่วมดำเนินงาน มีช่องทางเวทีประชาคม ประชุมกลุ่ม ฝึกปฏิบัติการ ปรึกษาหารือ
เกิดการเรียนรู้ร่วมกันของชุมชนในการร่วมแก้ไข ชุมชนเกิดความเข้าใจต่อบทบาทของตนเอง จึงเข้ามาร่วมและให้ความร่วมมือในการจัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง ตามบริบทที่สามารถทำได้ 3) ด้านการบริหารจัดการ มีการประยุกต์ใช้แนวคิด UCCARE และการจัดการสุขภาพตามกลุ่มวัยเป็นกระบวนการสำคัญในการบริหารจัดการโครงการอย่างเป็นระบบและขั้นตอน การมีทีมที่เข้มแข็ง มีความรู้ ความเข้าใจ จะทำให้เกิดเป้าหมายและแนวทางการแก้ไข อย่างชัดเจน นอกจากนี้การจัดสิ่งแวดล้อมให้เอื้อต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของชุมชน ควรใช้สิ่งที่มีประโยชน์ที่ใกล้ตัวชุมชน ทุนทางสังคม เข้ามาร่วมในการจัดกิจกรรม