EFFECTIVENESS OF A HEALTH LITERACY PROMOTION PROGRAM AND HYPERTENSION PREVENTION BEHAVIORS AMONG HIGH-RISK INDIVIDUALS IN SADAO YAI SUBDISTRICT, KHUKHAN DISTRICT, SISAKET PROVINCE
Keywords:
Health literacy, Disease prevention behaviors, Hypertension, At-risk populationAbstract
This quasi-experimental study aimed to examine the effectiveness of a health literacy and hypertension prevention behavior promotion program among individuals at risk of hypertension in Sadao Yai Subdistrict, Khukhan District, Sisaket Province. The sample consisted of two groups of 26 participants each, totaling 52 participants. The experimental group comprised individuals at risk of hypertension in Sadao Yai Subdistrict, Khukhan District, Sisaket Province, while the comparison group comprised individuals at risk of hypertension in Hua Suea Subdistrict, Khukhan District, Sisaket Province. The experimental group participated in the developed program for 12 weeks, whereas the comparison group received the standard program. Data were collected twice, before and after the intervention, from March 15, 2025, to June 15, 2025, using a questionnaire. Descriptive statistics, including percentage, mean, standard deviation, median, and the 25th and 75th percentiles, were used. Differences in mean scores within groups were analyzed using the paired t-test, and differences between groups were analyzed using the independent t-test, with a significance level set at 0.05.
The results showed that, after the intervention, the mean scores for access to hypertension information, knowledge and understanding of hypertension, self-management regarding hypertension, communication about hypertension, decision-making regarding hypertension, media literacy on hypertension, and hypertension prevention behaviors were significantly higher than before the intervention and higher than those of the comparison group at the 0.05 level.
References
กองโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข .(2565).รายงานประจำปี NCD2565:นนทบุรี
สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย.(2562). แนวทางรักษาโรคความดันโลหิตสูงในเวชปฎิบัติทั่วไป พ.ศ.2562
สำนักงานสาธารณสุขอำเภอขุขันธ์. (2567). รายงานสถานการณ์โรคความดันโลหิตสูง อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ.
World Health Organization. (2023). Hypertension. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hypertension
World Health Organization. (1998). Health promotion glossary. World Health Organization. https://apps.who.int/iris/handle/10665/64546
Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: A challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International, 15(3), 259-267.
ปาจรา โพธิหัง. (2564). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงของประชาชนกลุ่มเสี่ยง. วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 15(2), 45-57.
ปวิตรา ทองมา. (2563). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและผลลัพธ์ด้านสุขภาพของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง. วารสารพยาบาลศาสตร์, 38(1), 25-37.
มิตรธิรา แจ่มใส. (2565). ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการป้องกันโรคความดันโลหิตสูงในกลุ่มเสี่ยง. วารสารสาธารณสุขชุมชน, 18(3), 112-123.
รุ่งนภา อาระหัง. (2560). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อลดความเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 26(1), 39-51.
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหนองลุง. (2567). ข้อมูลสุขภาพประชาชนและผลการคัดกรองโรคความดันโลหิตสูง.
Lemeshow, S., Hosmer, D. W., Klar, J., & Lwanga, S. K. (1990). Adequacy of sample size in health studies. World Health Organization.
ธนพร บึงมุม และ สงกรานต์ กลั่นด้วง. (2566). ผลของโปรแกรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูงของบุคลากรกลุ่มเสี่ยง. วารสารสุขภาพและสิ่งแวดล้อมศึกษา, 8(3), 371-379.
กลมลี แสนบุดดา. (2567). รูปแบบการเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพและการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลห้วยเม็ก จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 9(6), 181-189.
สมศรี ภูแพง. (2567). รูปแบบการเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลกุดโดน. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 9(4), 526-534.
สุฑาทิพย์ ใหมคำ, ศิวพร อึ้งวัฒนา, และ นพมาศ ศรีเพชรวรรณดี. (2567). ผลของโปรแกรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านอาหารต่อพฤติกรรมการบริโภคอาหารของกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงในชุมชน. พยาบาลสาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 51(3), 200-212.
นวลอนงค์ ศรีสุกไสย. (2567). ประสิทธิผลของโปรแกรมการพัฒนาความรอบรู้ทางสุขภาพต่อพฤติกรรมการสร้างเสริมสุขภาพของกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง. วารสารวิชาการและการพยาบาล วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี จักรีรัช, 4(1), 1-15.
อาภรณ์ คำก้อน, สุพัตรา บัวที, อัจฉรา ชัยชาญ, บุญญภัสร์ ภูมิภู, และ กัญจนณิชา เรืองชัยทวีสุข. (2565). ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพในการป้องกันภาวะความดันโลหิตสูงของผู้สูงอายุในชุมชนเมืองและกึ่งเมือง. วารสารการศึกษาและพยาบาลสุขภาพ, 28(2), 258-270.
รุ่งทิวา กุลธรรมประทับ. (2566). ผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการควบคุมระดับความดันโลหิตของกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 8(2), 388-396.
สมยศ แสงหิ่งห้อย และ รัชนีย์ จิตร์กระจ่าง. (2567). การพัฒนารูปแบบการป้องกันโรคเบาหวานและโรคความดันโลหิตสูงในกลุ่มเสี่ยงภายใต้การปฏิรูปเขตสุขภาพ จังหวัดอ่างทอง. วารสารสิ่งแวดล้อมศึกษาการแพทย์และสุขภาพ, 9(2), 502-510.
นันทยา นนเลาพล. (2567). ประสิทธิผลของโปรแกรมการประยุกต์แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมสุขภาพและระดับความดันโลหิตของกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง โรงพยาบาลโพนสวรรค์. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน, 9(4), 575-584.
ธนาพร ปะตาทะโย. (2567). ผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพในประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง อำเภอพลับพลาชัย จังหวัดบุรีรัมย์. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อม และสุขภาพชุมชน, 9(4), 789-795.
ทิพวัลย์ เปียสะคร้าน, ยุพา จิ๋วพัฒนกุล, และ จันทิมา ฤกษ์เลื่อนฤทธิ์. (2566). ผลของโปรแกรมเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพทางการออกกำลังกายต่อพฤติกรรมการออกกำลังกายและความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงในชุมชน กรุงเทพมหานคร. วารสารพยาบาลศาสตร์, 41(4), 44-55.
