ผลของโปรแกรมการดูแลสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 โดยประยุกต์ใช้แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคม โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านห้วยหิน ตำบลหนองแวง อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร
คำสำคัญ:
แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพ, การดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2บทคัดย่อ
การวิจัยกึ่งทดลองนี้ มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 โดยประยุกต์ใช้แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพร่วมกับแรงสนับสนันทางสังคม ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้าน ห้วยหิน ตำบลหนองแวง อำเภอวานรวิวาส จังหวัดสกลนคร เป็นการวัดก่อนและหลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาคือ ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านห้วยหิน ตำบลหนองแวง อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร ทั้งหมดจาก 6 หมู่บ้าน จำนวน 30 คน รวบรวมข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้แบบสอบถามความรู้ความเข้าใจในการดูแลสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวาน และแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคม ตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญ 3 ท่าน และหาความเที่ยงโดยใช้สัมประสิทธิ์อัลฟ่าของครอนบาซ ได้ค่าความเที่ยงเท่ากับ 0.81 โดยผู้ทดลองได้รับกิจกรรมการบรรยาย ประกอบสื่อ power point มีการสาธิต การให้แรงสนับสนุนทางด้านสังคมโดยมีการแจกเอกสารประกอบเป็นแผ่นพับ มีการเยี่ยมบ้านโดยเจ้าหน้าที่สาธารณสุข และอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน และมอบของที่ระลึก มีการวิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์สำเร็จรูป โดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและสถิติ pair sample t- test โดยกำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
ผลการศึกษาพบว่า ภายหลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่างมีค่าเฉลี่ยของคะแนนความรู้ การรับรู้โอกาสเสี่ยงของโรค การรับรู้ความรุนแรงของการเกิดภาวะแทรกซ้อน การรับรู้ประโยชน์ การรับรู้ต่ออุปสรรคในการปฏิบัติตามคำแนะนำเพื่อควบคุมระดับน้ำตาล การปฏิบัติตัวในการดูแลตนเองที่ถูกต้องเพื่อลดพฤติกรรมเสี่ยงที่ทำให้เกิดน้ำตาลในเลือดสูง มากกว่าก่อนการทดลอง แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Global report on diabetes 2023. Geneva.: WHO; 2023.
จิริสุดา ธานีรัตน์ (2565), ความรอบรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพ 3อ 2ส ในกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวานของบุคลากรโรงพยาบาลปทุมธานี, วารสารโรงพยาบาลสกลนคร, ปีที่ 25 ฉบับที่ 1 (2022),56-70.
จันจิรา วิทยาบำรุง (2563), ผลของโปรแกรมการจัดการตนเองต่อความรู้ พฤติกรรมการจัดการตนเองและระดับน้ำตาลสะสมในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานที่ไม่สามารรถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้. วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ, ปีที่ 43 ฉบับที่4 (2563), 36-47.
ยุพดี ไทรชมภู (2567). ผลของโปรแกรมของการส่งเสริมสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองเพื่อควบคุมน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวาน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านสระสี่มุม. [อินเตอร์เน็ต]. 2568 [สืบค้นเมื่อ 11 มิถุนายน 2568];เข้าถึงจากhttps://nptho.moph.go.th/web/web/index.php?r=sited%2Fdefault%2Fdownloada
รัติยา รักดี (2567). ผลของโปรแกรมการจัดการตนเองต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง ของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ควบคุมระดับน้ำตาลไม่ได้ โรงพยาบาลเจริญศิลป์ จังหวัดสกลนคร. วารสารอนามัยสิ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชน.ปีที่ 9 ฉบับที่ 2 มีนาคม - เมษายน 2567, 205 – 214.
จรัญ ขันศิริ (2567). ประสิทธิผลของโปรแกรมตรวจติดตามระดับน้ำตาลในเลือดด้วยตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านพลัง อำเภอบรรพิสัย จังหวัดนครสวรรค์. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนอร์ทเทิร์น, ปีที่ 5 ฉบับที่ 1 มกราคม - มีนาคม 2567, 89-116.
จุฑามาศ แก้วจันดี และคณะ (2567). ประสิทธิผลของโปรแกรมการสร้างเสริมสุขภาพเพื่อป้องกันโรคเบาหวานในกลุ่มเสี่ยง ตำบลหนองฮี อำเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี. วารสารการแพทย์และสาธารณสุขเขต 4.2567;14(3). 49-62.

