ผลการใช้รูปแบบบันได 10 ชั้นในการเลี้ยงดูบุตรด้วยนมแม่ของมารดาวัยรุ่นหลังคลอดครรภ์แรก โรงพยาบาลหนองคาย
คำสำคัญ:
10 ขั้นตอนสำหรับการให้นมบุตร, ให้นมบุตร, คุณแม่วัยรุ่น, การตั้งครรภ์ครั้งแรกบทคัดย่อ
การวิจัยแบบกึ่งทดลอง (Quasi Experimental Research) กลุ่มตัวอย่าง 1 กลุ่ม เปรียบเทียบผลก่อนและหลังการทดลอง (One Group Pretest Posttest Design) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบผลการใช้รูปแบบบันได 10 ขั้นในการเลี้ยงดูบุตรด้วยนมแม่ของมารดาวัยรุ่นหลังคลอดครรภ์แรก โรงพยาบาลหนองคายศึกษาในมารดาวัยรุ่นหลังคลอดครรภ์แรก ที่มีอายุน้อยกว่า 20 ปี ที่มาคลอดที่โรงพยาบาลหนองคาย จำนวน 32 คน ดำเนินการศึกษาในช่วงเดือนธันวาคม 2567 - กรกฎาคม 2568 เครื่องมือประกอบด้วย รูปแบบบันได 10 ขั้นในการเลี้ยงดูบุตรด้วยนมแม่ของมารดาวัยรุ่น หลังคลอดครรภ์แรก โรงพยาบาลหนองคาย และแบบสอบถามที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติเชิงอนุมาน Friedman test ที่ระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05
ผลการศึกษา : กลุ่มตัวอย่าง อายุเฉลี่ย 17.32 ปี การศึกษามัธยมศึกษาตอนต้นมากที่สุด ร้อยละ 46.87 ไม่ได้ประกอบอาชีพร้อยละ 68.75 มีรายได้ต่อเดือน ในช่วง 5,001-10,000 บาท/เดือน มากที่สุด ร้อยละ 40.63 เป็นครอบครัวขยาย ร้อยละ 62.50 มีมารดาไม่ได้ฝากครรภ์ร้อยละ 12.50 ฝากครรภ์ 5 ครั้งขึ้นไปตามเกณฑ์ร้อยละ 46.87 ฝากครรภ์ครั้งแรกอายุครรภ์ น้อยกว่า 12 สัปดาห์ ร้อยละ 40.63 มากกว่า 12 สัปดาห์ ร้อยละ 46.87 อายุครรภ์เมื่อคลอด > 38 - 42 สัปดาห์ ร้อยละ 81.25 น้ำหนักแรกเกิด > 2,500-3,999 กรัม ร้อยละ 78.12 ลักษณะหัวนมผิดปกติร้อยละ 9.38 ลักษณะลานนมผิดปกติ ร้อยละ 9.38 ไม่เคยได้รับคำแนะนำการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ร้อยละ 34.38 เปรียบเทียบการทดลอง พบว่าหลังใช้รูปแบบ คะแนน ความรู้ ทักษะและพฤติกรรมการเลี้ยงบุตรด้วยนมแม่ ความพึงพอใจเพิ่มขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ (P-value < .001) มีอัตราการเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาอย่างเดียวในระยะเวลา 6 เดือน ร้อยละ 71.87
เอกสารอ้างอิง
พรณิศา แสนบุญส่ง และ วรรณดา มลิวรรณ์. (2559). การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างมีคุณภาพ: ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และบทบาทพยาบาลผดุงครรภ์. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยปทุมธานี 2559; 8: 225-237.
วีณา จีระแพทย์และเกรียงศักดิ์ วีระแพทย์. (2563). กลวิธีสู่ความสำเร็จในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. (พิมพ์ครั้งที่ 1). กรุงเทพฯ: ธรรมดาเพลส จำกัด.
พัตนี วินิจจะกูลและ อรพร ดำรงวงศ์ศิริ. (2563). สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา พุทธมณฑล นครปฐม 2 ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดีมหาวิทยาลัยมหิดล.วารสารโภชนาการ 2563; 55:66-81.
ศูนย์สารสนเทศข้อมูลโรงพยาบาลหนองคาย. สถิติผู้ป่วยโรงพยาบาลหนองคาย 2565 – 2567. (เข้าถึง 5 พ.ค. 2567).
นวพร มามาก และกมลรัตน์ เทอร์เนอร์. (2559). บทบาทพยาบาลกับการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของสามีหรือญาติเพื่อความสำเร็จในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. วารสารกองการพยาบาล 2559; 43: 114-126.
รณชัย คนบุญ และ สมพร วัฒนนุกูลเกียรติ. (2560). ผลของ โปรแกรมการส่งเสริมบทบาทบิดาต่อพฤติกรรมการสนับสนุนของ บิดาและระยะเวลาในการเลี้ยงทารกด้วยนมมารดาอย่างเดียว. วารสารพยาบาลศาสตร์ และสุขภาพ 2560; 40: 41-57.
Diane L. Spatz. (2004). Ten Steps for Promoting and Protecting Breastfeeding for Vulnerable Infants. J Perinat Neonatal Nurs 2004;18: 385–96.
สายสินธุ์ กอมณี, เยาวเรศ เอื้ออารีเลิศ, เกียรติกุล เพียงจันทร์, ธนันพร ตรีบุตดี, กัญจน์รัตน์ สุวรรณโกฏ และ ดรุยาลักษม์ สายแวว. (2561). ผลการใช้ Ten Steps ต่อการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในทารกป่วย กลุ่มงานการพยาบาลผู้ป่วยกุมารเวชกรรมสาย 2 โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์: การศึกษาวิจัยนำร่อง. วารสารวิทยาศาสตร์ วิทยาพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์ 2561; 2(1): 84-94.
House, J.S. (1981). The nature of social support. In M.A. Reading. 4th Ed. Work stress and social support Philadelphia: Addison Wesley Kaplan, B.H., Cassel, J.C. & Gore Susan. Social support and Health Medical care 1981; 15: 47-58.
บุญใจ ศรีสถิตนรากูร. (2550). ระเบียบวิธีการวิจัยทางพยาบาลศาสตร์. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: คณะพยาบาลศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พวงรัตน์ บุญญานุรักษ์. (2545). ระบบบริการการพยาบาลเพื่อการประกันคุณภาพ. ในการประชุมวิชาการ การพัฒนา ศักยภาพพยาบาลวิชาชีพเพื่อการประกันคุณภาพบริการพยาบาล (หน้า75-83).
วิบูลพร พรมจันทร์. (2566). ผลของโปรแกรมการเสริมสมรรถนะในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของมารดาครรภ์แรกในโรงพยาบาลจอมทอง. [อินเทอร์เน็ต].[เข้าถึงเมื่อ 20 มีนาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก :https://www.chiangmaihealth.go.th/document/230106167299477920.pdf.
สุรีย์พร กฤษเจริญ, ศศิกานต์ กาละ และ วรางคณา ชัชเวช. (2564). ผลของการใช้แนวปฏิบัติทางคลินิกเพื่อส่งเสริมสนับสนุน และคุ้มครองการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ต่อสมรรถนะและระยะเวลาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่น. วารสารพยาบาลสงขลานครินทร์ 2564; 41(1): 54-63.
สุมาลี ทองสวนส้ม และ ณัฐพัชร์ บัวบุญ. (2564). ผลของโปรแกรมส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อพฤติกรรมการเลี้ยงทารกด้วยนมมารดาของมารดาวัยรุ่นที่มีบุตรคนแรก.วารสารวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ 2564; 15(3): 1-12.
ทิพวรรณ์ เอี่ยมเจริญ, นิธิมา คันธะชุมภู, ศิวรรณ วิเลิศ และ อรพิน กาลสังข์. (2563). ผลของโปรแกรมส่งเสริมการเลี้ยงลูก ด้วยนมมารดา ต่อประสิทธิภาพการให้นมมารดาและอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมมารดาเป็นเวลา 6 เดือน ในมารดาหลังคลอดบุตรคนแรก. J Med Health Sri 2020; (27)2: 1-27.
มาลีวัล เลิศสาครศิริ. (2562). การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาวัยรุ่นหลังคลอด: บทบาทพยาบาลและครอบครัว Breastfeeding Promotion in Adolescent Mothers : Roles of Nurses and Families.วารสารการพยาบาล และการศึกษา 2562; 12(1): 274-286.
ทองใบ นันทรัตพันธ์. (2562). ผลการใช้แนวทางปฏิบัติการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในมารดาระยะแรกหลังคลอด โรงพยาบาลฝาง จังหวัดเชียงใหม่.วารสาร โรงพยาบาลแพร่ 2562; 27(1): 25-37.
Mary Economou and Nicos Middleton. (2023). Supporting and Promoting Breastfeeding: The 10 Steps to Successful Breastfeeding. [Internet].[ edit April 25, 2024]. From: https://www.intechopen.com/chapters/88472?utm_source=chatgpt.com
Andini Pramono, Julie Smith, Siobhan Bourke & Jane Desborough. (2022). How midwives and nurses experience implementing ten steps to successful breastfeeding: a qualitative case study in an Indonesian maternity care facility. [Internet]. [edit April 10, 2024]. From: https://internationalbreastfeedingjournal.biomedcentral.com/articles/10.1186/s13006-022-00524
Karen Simmer karen Sanjay Patole. (2015). Implementation of the Ten Steps to Successful Breastfeeding programme in DR Congo. [Internet]. [edit Aug 5,2024]. From: https://www.thelancet.com/journals/langlo/article/PIIS2214-109X%2815%2900005- 4/fulltext?utm_source=chatgpt.com
Angela K Bueno, Mireya Vilar-Compte, Valeria Cruz-Villalba, Natalia Rovelo-Velázquez, Elizabeth C Rhodes & Rafael Pérez-Escamilla. (2023). Implementation of the Baby-Friendly Hospital Initiative in Mexico: a systematic literature review using the RE-AIM framework. [edit April 20, 2024]. From: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38145069/.
