การพัฒนารูปแบบระบบการจัดเก็บรายได้โดยใช้โปรแกรมตรวจสอบข้อมูลลูกหนี้ค่ารักษาพยาบาล โรงพยาบาลเต่างอย จังหวัดสกลนคร
คำสำคัญ:
ระบบการจัดเก็บรายได้, ระบบข้อมูลลูกหนี้ค่ารักษาพยาบาล, โปรแกรมตรวจสอบระบบข้อมูลลูกหนี้ค่ารักษาบทคัดย่อ
การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาสภาพปัญหาปัจจุบันของระบบจัดเก็บรายได้และตรวจสอบข้อมูลลูกหนี้ค่ารักษาพยาบาล 2) พัฒนารูปแบบระบบจัดเก็บรายได้โดยใช้โปรแกรมตรวจสอบข้อมูลลูกหนี้ 3) เพื่อประเมินผลระบบที่พัฒนาขึ้นของโรงพยาบาลเต่างอย การวิจัยนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research & Development) โดยใช้แนวคิดการพัฒนาระบบ 4 ขั้นตอน แบ่งเป็น 3 ระยะ เครื่องมือวิจัยประกอบด้วย โปรแกรมตรวจสอบระบบข้อมูลลูกหนี้ค่ารักษาพยาบาลที่พัฒนาขึ้น และแบบประเมินประสิทธิภาพการดำเนินงานด้านการจัดเก็บรายได้ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้รับผิดชอบงานเรียกเก็บจัดเก็บรายได้แต่ละกองทุนโรงพยาบาลเต่างอยและผู้รับผิดชอบงานค่ารักษาพยาบาลแต่ละกองทุนย่อย โรงพยาบาลเต่างอย รวมจำนวน 30 คน ดำเนินการระหว่าง เดือนธันวาคม พ.ศ. 2567 ถึง เดือนสิงหาคม พ.ศ. 2568 เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม แนวคำถามสำหรับการสนทนากลุ่ม และแบบบันทึก วิเคราะห์ข้อมูลด้วยค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ โดยใช้สถิติ Paired t-test
ผลการวิจัย: ผลการศึกษาสภาพปัญหาในระยะ1 พบสาเหตุของการคลาดเคลื่อนของข้อมูลจากปัจจัยด้านบุคลากร (จำนวนน้อย ขาดทักษะ/ความรู้ ขาดแรงจูงใจ) งบประมาณ อุปกรณ์ (ขาดโปรแกรมสนับสนุน) และการบริหารจัดการ ไม่มีการจัดโครงสร้างที่ชัดเจน นอกจากนี้ยังมีปัญหาเฉพาะในด้านโครงสร้าง, ระบบงาน, การบันทึกข้อมูล (Care), การบันทึกรหัส (Code), ระบบเบิกจ่าย (Claim) และการบันทึกบัญชี (Account) ที่ยังไม่สมบูรณ์ ระยะที่ 2 การพัฒนาระบบ มีการแต่งตั้งคณะทำงานศูนย์จัดเก็บรายได้คุณภาพ กำหนดบทบาทหน้าที่ที่ชัดเจนและคณะทำงานบริหารการเงินการคลัง (CFO) เพื่อทบทวนแนวทางเพิ่มศักยภาพบุคลากรและการใช้เทคโนโลยี มีการพัฒนาโปรแกรมตรวจสอบระบบข้อมูลลูกหนี้ค่ารักษาพยาบาลขึ้น เพื่อปรับปรุงรูปแบบการการจัดเก็บรายได้ การรายงานการเรียกเก็บและลูกหนี้ค่ารักษาพยาบาลตามผังบัญชี โดยเน้นความถูกต้อง ครบถ้วนตามข้อกำหนดของทุกกองทุน ระยะที่ 3 ขั้นการนำระบบไปปฏิบัติและประเมินผลการพัฒนา เมื่อเปรียบเทียบความแตกต่างค่าเฉลี่ยของคะแนน พบว่า การเพิ่มประสิทธิภาพและคุณภาพการดำเนินงาน มีคะแนนเฉลี่ยเพิ่มขึ้นมากที่สุด 2.83 คะแนน รองลงมาคือ การตรวจสอบและการบันทึกบัญชีลูกหนี้ค่ารักษาพยาบาล 2.60 คะแนน และการเรียกเก็บค่ารักษาพยาบาล 2.40 คะแนน ตามลำดับ จะเห็นว่าการพัฒนารูปแบบระบบการจัดเก็บรายได้มีผลทำให้ประสิทธิภาพของรูปแบบระบบการจัดเก็บรายได้ดีขึ้น และผลของระยะเวลาถัวเฉลี่ยในการเรียกเก็บหนี้สิทธิ UC คือ 51 วัน สิทธิข้าราชการ 61 วัน และ สิทธิประกันสังคม 79 วัน ผ่านเกณฑ์การประเมิน
เอกสารอ้างอิง
กองเศรษฐกิจสุขภาพและหลักประกันสุขภาพ (Bureau of Health Economics and Health Security) กระทรวงสาธารณสุข [อินเตอร์เน็ต]. 2567 เข้าถึงได้จาก [สืบค้นเมื่อ 3 พฤศจิกายน 2567] เข้าถึงจากdhttps://dhes.moph.go.th/?p=20739
ณัฐพร วงษ์จันทร์ และ เดือนเด่น นิคมบริรักษ์. (2554). การปฏิรูประบบบริหารจัดการรายได้ของโรงพยาบาลรัฐบาล. สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย.
กองบริหารการสาธารณสุข (2567). แนวทางการพัฒนาระบบบริหารทรัพยากรโรงพยาบาลโดยใช้ระบบเทคโนโลยีดิจิทัล สำนักงานปลัด กระทรวงสาธารณสุข. กองบริหารการสาธารณสุขสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขปีที่จัดทำ มิถุนายน 2567.
สุทิน สลางสิงห์ (2566). การพัฒนาระบบการจัดเก็บรายได้้ โดยใช้้โปรแกรมบริหารจัดการลูกหนี้ของโรงพยาบาลในเครือข่ายสุขภาพจังหวัดมุกดาหาร. วารสารวิจัยและพัฒนานวัตกรรมทางสุขภาพ ปีที่่ 5 ฉบับที่่ 1 (มกราคม - เมษายน 2567)
สมชาย พงษ์สิทธิ์ และ รุ่งนภา ใจดี. (2560). การพัฒนาระบบการบริหารรายได้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพทางการเงินของโรงพยาบาล. วารสารการจัดการทางการแพทย์, 15(2), 50-65.
อมรรัตน์ ทองดี, และ ภาณุวัฒน์ ศรีสุข. (2563). การพัฒนาระบบบริหารจัดการรายได้โรงพยาบาลด้วยเทคโนโลยีสารสนเทศ. วารสารวิชาการเทคโนโลยีสารสนเทศทางการแพทย์, 10(2), 45-60.
อนันต์ รัตนชัย. (2560). การปรับปรุงโครงสร้างองค์กรเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการรายได้ของโรงพยาบาล. วารสารการบริหารจัดการโรงพยาบาล, 14(3), 50-65.
กิตติพงษ์ เรือนทิพย์. (2556). การพัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อการบริหารจัดการค่ารักษาพยาบาลในโรงพยาบาล. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สาขาวิชาการจัดการสารสนเทศ, มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีมหานคร.
