การมีส่วนร่วมของบุคลากรสาธารณสุขในการบริหารงานของสาธารณสุขอำเภอในจังหวัดสุโขทัยและความสัมพันธ์กับปัจจัยบางประการ

ผู้แต่ง

  • เมธี สุทธศิลป์ วิทยาลัยนอร์ทเทิร์น
  • อลงกรณ์ ศรีเลิศ วิทยาลัยนอร์ทเทิร์น
  • ประภาพร คำแสนราช วิทยาลัยนอร์ทเทิร์น

คำสำคัญ:

การมีส่วนร่วมในการบริหารงานสาธารณสุข, สาธารณสุขอำเภอ

บทคัดย่อ

              การมีส่วนร่วมของบุคลากรสาธารณสุข  ในการบริหารงานสาธารณสุขอำเภอเป็นสิ่งจำเป็นและสำคัญต่อประสิทธิผลของการบริหารงานสาธารณสุข การศึกษาวิจัยสำรวจนี้เป็นการศึกษา  ระดับการมีส่วนร่วม  ในการบริหารงานสาธารณสุขระดับอำเภอ   ในจังหวัดสุโขทัย  และความสัมพันธ์กับปัจจัยบางประการ  กลุ่มตัวอย่างเป็น บุคลากรสาธารณสุขที่ปฏิบัติงาน ในสำนักงานสาธารณสุขอำเภอ ในจังหวัดสุโขทัย  จำนวน  270 คน  เครื่องมือ ที่ใช้ คือ  แบบสอบถามชนิดถามตอบด้วยตนเอง เก็บรวบรวมข้อมูลระหว่างเดือน มกราคม  – มีนาคม  2564  นำมาวิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป ด้วยค่าสถิติเชิงพรรณนาคือ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน  ส่วนการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร   ใช้การทดสอบค่าคะแนนที่การทดสอบความแปรปรวนทางเดียว   และนำตัวแปรกลุ่มที่พบความสัมพันธ์แปลงเป็น  ตัวแปรหุ่น  เพื่อวิเคราะห์สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์แบบเพียร์สัน

              ผลการวิจัยพบว่า  กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ เป็นเพศชาย ร้อยละ 51.6 อายุระหว่าง 41 - 50  ปี  มากที่สุด  ร้อยละ  51.6   มีระดับระดับการศึกษาชั้นปริญญาตรี  ร้อยละ  60.2  มีรายได้ที่  25,001 – 30,000 บาท  เป็นร้อยละ  27.00  ปฏิบัติงานในตำแหน่งนักวิชาการสาธารณสุข  ร้อยละ  53.1  ระยะเวลาในการปฏิบัติงาน  11 - 15  ปี   ร้อยละ  46.1   และมีประสบการณ์ในการอบรมถ่ายทอดมากกว่า  10  ครั้ง  ร้อยละ  83.6  ผลการวิเคราะห์ระดับการมีส่วนร่วมรายด้านที่สำคัญ  พบว่า   บุคลากรมีส่วนร่วมในการบริหารงานบุคคลสูงที่สุด คิดเป็นร้อยละ 72.8 - 76.8  รองลงมาได้แก่การมีส่วนร่วมในการวางแผนงานโครงการและดำเนินการตามแผนร้อยละ  71.0 - 75.3  ส่วนการมีส่วนร่วมในกระบวนการบริหารด้านการประสานงานน้อย   คิดเป็นสัดส่วนร้อยละ  32.5 - 35.2   จากการวิเคราะห์ความสัมพันธ์กับปัจจัยบางประการได้แก่  เพศ อายุระดับการศึกษา รายได้ ตำแหน่งที่ปฏิบัติงาน ระยะเวลา ในการปฏิบัติงาน   และประสบการณ์ในการอบรม   มีความสัมพันธ์กับ  ระดับการมีส่วนร่วม ดังนั้น ควรพัฒนาการมีส่วนร่วมในการบริหารให้ยกระดับยิ่งขึ้นผ่านตัวแปรบางประการที่นำมาศึกษานี้ 

References

ขนิษฐา ไชยแสนท้าว. (2558). ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในสถานีอนามัย ขนาดใหญ่ : ศึกษาเฉพาะกรณี จังหวัดสุรินทร์. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพัฒนบริหารศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาพัฒนาสังคม). สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.

ทองหล่อ เดชไทย. (2555). หลักการบริหารงานสาธารณสุข (Principles of Public Health Administration). (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์สามเจริญพาณิชย์.

บัญชร แก้วส่อง และคณะ. (2559). สถานการณ์และความต้องการพัฒนาวิสัยทัศน์ของบุคลากรสาธารณสุข จังหวัดกาฬสินธุ์ (รายงานการวิจัย). ขอนแก่น: ภาควิชาสังคมศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ประภาส ศิลปรัศมี. (2561). ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติงานของอาสาพัฒนาชุมชน. กรุงเทพฯ: กองวิจัยและประเมินผล กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย.

พาลาภ สิงหเสนี และคณะ. (2555). การมีส่วนร่วมเพื่อคุณภาพชีวิตของชุมชน และการพัฒนาที่ยั่งยืน: กรณีศึกษาการแก้ปัญหาสารพิษในนิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด. กรุงเทพฯ: อักษรโสภณ.

พรพรรณ ระวังพันธ์. (2561). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับสมรรถนะหลักของสาธารณสุขอำเภอในภาคกลาง.(วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาการบริหารงานสาธารณสุข บัณฑิตวิทยาลัย). มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

ไพเราะ ไตรติลานันท์. (2534). ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติงานสุขาภิบาลสิ่งแวดล้อมของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขในสถานีอนามัย ในเขตจังหวัดฉะเชิงเทรา. (วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาบริหารสาธารณสุข บัณฑิตวิทยาลัย). มหาวิทยาลัยมหิดล.

ภัสสุรีย์ คูณกลาง. (2556). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมของคณะกรรมการชุมชนในการพัฒนาเมืองน่าอยู่อย่างยั่งยืน เทศบาลนครขอนแก่น จังหวัดขอนแก่น. (วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตร์มหาบัณฑิต, สาขาการบริหารงานสาธารณสุข บัณฑิตวิทยาลัย). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

เมธี จันท์จารุภรณ์. (2557). ปัญหาและความต้องการทางการบริหารของสำนักงานสาธารณสุขอำเภอในเขต ภาคกลาง. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพัฒนบริหารศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาพัฒนาสังคม). สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.

รวิภาธรรม โชติ. (2564). สมรรถนะของผู้บริหารระดับกลางในระบบราชการไทย. www.polpacon7.ru.ac.th/download/article/.

วันเพ็ญ ตั้งสะสม. (2562). อิทธิพลของสถานภาพส่วนบุคคล ต่อความสามารถในการปฏิบัติงานและภาวะผู้นำที่มีต่อการปฏิบัติงานสาธารณสุขมูลฐานของหัวหน้าสถานีอนามัย. (วิทยานิพนธ์ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาพยาบาลสาธารณสุข บัณฑิตวิทยาลัย). มหาวิทยาลัยมหิดล.

วรเดช จันทรศร. (2554). การพัฒนาองค์การ: การวินิจฉัยปัญหาและแนวทางแก้ไข. กรุงเทพฯ: คณะรัฐประศาสนศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.

ศิริชัย ใจศิริ. (2563). ปัจจัยที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมของผู้นำชุมชนในการด าเนินงานสาธารณสุขในเขตชนบท จังหวัดกาฬสินธุ์. (วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาพัฒนาสังคม บัณฑิตวิทยาลัย). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

สุวิทย์วิบูลย์ผลประเสิรฐ. (2563). การสาธารณสุขไทย 2562-2563. นนทบุรี: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก.

สมศักดิ์ ศรีสันติสุข. (2559). ระเบียบวิธีวิจัยทางสังคมศาสตร์แนวสู่การศึกษาเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 5). สมุทรปราการ: โรงพิมพ์เดชกมลออฟเซท.

สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.). (2558). รายงานประจ าปี 2557 การสร้างหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า. นนทบุรี: บริษัท เอส พี เอส พริ้นติง.

หาญ จินดา. (2558). ความสัมพันธ์ระหว่างกระบวนการบริหารกับการปฏิบัติงานด้านบริการสาธารณสุขในศูนย์สุขภาพชุมชนจังหวัดนครราชสีมา. (วิทยานิพนธ์ปริญญาสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการบริหารสาธารณสุข บัณฑิตวิทยาลัย). มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

อรุณ จิรวัฒน์กุล และคณะ. (2556). ชีวสถิติสำหรับงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์สุขภาพ. ขอนแก่น: โรงพิมพ์คลังนานา.

Cohen, J. M. and Uphoff, N. T. (1980). Rural Development Participation: Concept and Measures for Project Design Implementation and Evaluation. New York: Rural Development Committee Center for International Studies, Cornell University.

World Health Organization. (2020). Reducing risks, Promoting healthy life. Geneva: World Health Organization.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

18-02-2023