ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวาน ในคลินิกหมอครอบครัวหนองตูม อำเภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย

ผู้แต่ง

  • ศตวรรษ บัวจร

คำสำคัญ:

พฤติกรรมการดูแลตนเอง, ผู้ป่วยเบาหวาน, คลินิกหมอครอบครัว

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเอง ของผู้ป่วยโรคเบาหวานและเพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานคลินิกหมอครอบครัวหนองตูมอำเภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้คือผู้ป่วยโรคเบาหวานในเขตความรับผิดชอบของคลินิกหมอครอบครัวหนองตูม จำนวน964คนใช้สูตรการคำนวณขนาดของกลุ่มตัวอย่างของ Yamane ได้กลุ่มตัวอย่างจำนวน 283 คน คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยการดำเนินการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นแล้วคัดเลือกแต่ละชั้นของกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงโดยผ่านเกณฑ์การคัดเข้า เครื่องมือวิจัยเป็นแบบสอบถามเลือกตอบ ทดสอบความเชื่อมั่นอยู่ระหว่าง 0.79 - 0.88 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและสหสัมพันธ์แบบสเปียร์แมน การทดสอบไคสแควร์ผลการวิจัยส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 70.3 กลุ่มอายุส่วนใหญ่อยู่ในช่วง 61–70 ปี ร้อยละ 37.5เฉลี่ย 63.3 ปี (SD=10.2) น้ำหนักส่วนใหญ่อยู่ในช่วง 51-70 กิโลกรัมร้อยละ 64 น้ำหนักเฉลี่ย 62.4 กิโลกรัม (SD=11.3) สถานภาพสมรสส่วนใหญ่สมรสร้อยละ 66.8 อาชีพส่วนใหญ่ทำนาร้อยละ 41 สิทธิค่ารักษาพยาบาลส่วนใหญ่สิทธิบัตรประกันสุขภาพถ้วนหน้าร้อยละ 95.1 รายได้ต่อเดือนส่วนใหญ่น้อยกว่า 5,000 บาทร้อยละ 73.9 ระดับการศึกษาส่วนใหญ่ประถมศึกษาร้อยละ 63.3 ส่วนใหญ่ระยะเวลาเป็นเบาหวานน้อยกว่า 5 ปีร้อยละ 37.8 ระยะเวลาเป็นเบาหวานเฉลี่ย 8.5 ปี ระดับน้ำตาลสะสมในเลือดส่วนใหญ่อยู่ในช่วง 5.1-7 ร้อยละ 48.4 ระดับน้ำตาลสะสมในเลือดเฉลี่ย 7.2 ปัจจัยนำอยู่ในระดับมากร้อยละ85.5พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยเบาหวานโดยรวมอยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ย 3.73 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน.35) พิจารณารายด้าน พบว่าด้านยาอยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ย 4.77 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน.33) มีปัจจัยที่เป็นไปตามสมมติฐานปัจจัยเดียวคือปัจจัยส่วนบุคคลด้านอายุมีความสัมพันธ์ทางลบกับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวานอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ 0.05 และส่วนปัจจัยส่วนบุคคลด้าน เพศ สถานภาพสมรส อาชีพ สิทธิค่ารักษาพยาบาล รายได้ ระดับการศึกษาสูงสุด ระยะเวลาที่เป็นเบาหวาน HbA1C และปัจจัยนำไม่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยเบาหวาน  

เอกสารอ้างอิง

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข สํานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภูมิ. (2562). คู่มือแนวทางการจัดตั้ง หน่วยบริการปฐมภูมิ

และเครือข่ายหน่วยบริการปฐมภูมิ ตามพระราชบัญญัติระบบสุขภาพปฐม ภูมิ พ.ศ. 2562สํานักงาน

ปลัดกระทรวงสาธารณสุข. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข.

ขวัญฤทัย พันธุ,จันทร์ฉาย มณีวงษ์.ปัจจัยทํานายพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู ้สูงอายุที ่เป็น เบาหวานชนิดที ่ 2

ในภาคกลาง. วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครราชสีมาปีที ่ 22 ฉบับที ่ 1 มกราคม-มิถุนายน

หน้า93-107.

เจษฎากร โนอินทร์และคณะ.พฤติกรรมการดูแลตนเองของผู ้ป่วยเบาหวาน ในเขตพื ้นที ่ โรงพยาบาลส่งเสริม

สุขภาพตำบลพลายชุมพล อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก.รายงานสืบเนื ่องการ ประชุมสัมมนาวิชาการ

(Proceedings)การนำเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ เครือข่ายบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏภาคเหนือ

ครั้งที่ 17.

ดวงรัตน์ หาญพุฒ และคณะศึกษาพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู ้ป่วยเบาหวานชนิดที ่ 2 โรงพยาบาลด่านช้าง.

วารสารสุขภาพและการพยาบาล มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ปี ที ่ 2 ฉบับที ่ 2กรกฎาคม-ธันวาคม 2566

หน้า 127-138

ตวงพร กตัญญุตานนท์ และคณะ.พฤติกรรมดูแลสุขภาพตนเองของผู ้ป่วยโรคเบาหวานและความ ดันโลหิตสูง

สถานีอนามัยแห่งหนึ ่ง ในตำบลบางเมือง จังหวัดสมุทรปราการ.สมาคม สถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่ง

ประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยาม บรมราชกุมารีปีที่ 6 ฉบับที ่ 2 เดือน

กรกฎาคม-ธันวาคม 2560 หน้า 53-62.

พรทิพย์ สมตัวและคณะ.ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการรับประทานอาหารของผู้ป่วยโรคเบาหวาน ชนิดที่ 2.วารสาร

พยาบาลสาธารณสุข.ปีที่ 30 ฉบับที่ 1 มกราคม – เมษายน 2559.หน้า1-12.

ฤทธิรงค์บูรพันธ์,นิรมล เมืองโสม.ปัจจัยที่มีผลต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ของ ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่

โรงพยาบาลสร้างคอม จังหวัดอุดรธานี.วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.ปีที ่ 6

ฉบับที่ 3 เดือนกรกฎาคม–กันยายน 2556 หน้า102-109.

ลดาวัลย์ ทวดอาจ.พฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู ้ป่วยเบาหวานที ่รับรักษาไว้ในโรงพยาบาล บรบือ.วารสาร

โรงพยาบาลมหาสารคาม.ปีที่ 7 ฉบับที่ 2 สิงหาคม -ตุลาคม 2553 หน้า 36-46.

วิษณุ เฉลิมนนท์.ปัจจัยที ่มีผลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู ้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที ่ 2 ใน คลินิกเบาหวาน

สถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี ตำบลโคกสลุง อำเภอ พัฒนานิคม จังหวัดลพบุรี.

วารสารสมาคมเวชศาสตร์ป้องกันแห่งประเทศไทย.ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2558 หน้า 137

วีระศักดิ ์ ดำรงพงษ์.ปัจจัยที ่มีผลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู ้ป่วยเบาหวานชนิดที ่ 2 โรงพยาบาลไทรงาม

จังหวัดกำแพงเพชร.วารสารโรคและภัยสุขภาพสำนักงานป้องกันควบคุมโรค ที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์.ปีที่

ฉบับที่ 2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2565 หน้า51-63.

วรวรรณ คาหล้า, ยุวรัตน์ สุขยืน, ชลิตา เดือนฉาย และราตรี โพธิ ์ระวัช.พฤติกรรมการดูแล สุขภาพตนเองของ

ผู้ป่วยเบาหวาน ตำบลนครชุม อำเภอเมือง จังหวัดกำแพงเพชร.รายงาน สืบเนื่องจากการประชุมวิขาการ

ระดับชาติ ครั้งที่ 4 สถาบันวิจัย มหาวิทยาลัยราชภัฎกำแพงเพชร 2560 หน้า 1098-1105.

ศุภรัฐ พูนกล้า,สุขสิน เอกา.ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของผู้ป่วย โรคเบาหวานชนิดที่ 2

ในชุมชน.ราชาวดีสาร วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สุรินทร์.ปีที ่ 9 ฉบับ ที ่ 1 มกราคม – มิถุนายน

หน้า30-45.

สถาพร บัวระพา.การรับรู้ด้านสุขภาพและพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวาน อำเภอนาแห้ว จังหวัด

เลย.วารสารโรคและภัยสุขภาพ สำนักงานป้องกันและควบคุมโรคที่ 3 จังหวัดนครสวรรค์ ฉบับที่1ตุลาคม

-มกราคม 2560 หน้า 33-44.

สุปรียา เสียงดัง.พฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู ้ป่วยโรคเบาหวานที ่ควบคุมระดับน้ำตาล ในเลือดไม่ได้.

วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ปีที่ 4 ฉบับที่ 1 มกราคม - เมษายน 2560

หน้า 191-204.

สํานักบริหารการสาธารณสุข สํานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. ทีมหมอครอบครัว (Family Care Team).

กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จํากัด, 2557.

สํานักสนับสนุนระบบสุขภาพปฐมภูมิ กระทรวงสาธารณสุข. (2566). คู่มือคุณภาพมาตรฐาน บริการสุขภาพ

ปฐมภูมิ พ.ศ.2566.สํานักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. กรุงเทพฯ:

สาคร นันทโกวัฒน์และ นิลภา จิระรัตนวรรณะ(2568)ปัจจัยที ่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลตนเองของ

ผู ้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที ่ 2 โรงพยาบาลส่งเสริม สุขภาพตำบลบ้านบางอ้อ อำเภอบ้านนาจังหวัด

นครนายก วารสารอนามัยสิ ่งแวดล้อมและสุขภาพชุมชนปีที ่ 10 ฉบับที ่ 1 มกราคม – กุมภาพันธ์ 2568

หน้า575-586

อภิญญา บ้านกลางและคณะ.ปัจจัยที ่มีผลต่อพฤติกรรมสุขภาพของผู ้ป่วยเบาหวานชนิดที ่ 2ใน เขตรับผิดชอบ

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลศิลา อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น.วารสารสำ นักงานป้องกันควบคุมโรค

ที่ 7 จังหวัดขอนแก่น.ปีที่ 23 ฉบับที่ 1 มกราคม - เมษายน 2559 หน้า 85-95.

อมรรัตน์ ภิรมย์ชมและคณะ.ปัจจัยที ่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองของผู ้ป่วย โรคเบาหวานชนิดที ่ 2 ใน

อำเภอหนองบัวระเหว จังหวัดชัยภูมิ.วารสารสำนักงานป้องกันควบคุม โรคที่ 6 ขอนแก่นปีที่ 19 ฉบับที่ 1

ตุลาคม 2554 - มีนาคม 2555 หน้า 1-10.

อัจฉราวดี ศรียะศักดิ์และคณะ.การพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพเพื่อจัดการสุขภาพผู้สูงอายุท่มี ี ภาวะเบาหวาน

และความดันโลหิตสูงในบริบทคลินิกหมอครอบครัว: กรณีศึกษาในจังหวัด เพชรบุรี.วารสารวิจัยระบบ

สาธารณสุข.ปีที่15 ฉบับที่2 เมษายน-มิถุนายน 2564 หน้า 155-173.

American Diabetes Association (2017).Standards of Medical Care in Diabetes2017.Diabetes Care,

(Suppl 1), S1-S138.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

30-09-2025

รูปแบบการอ้างอิง

บัวจร ศ. (2025). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้ป่วยโรคเบาหวาน ในคลินิกหมอครอบครัวหนองตูม อำเภอกงไกรลาศ จังหวัดสุโขทัย. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีนอร์ทเทิร์น, 6(3), 112–125. สืบค้น จาก https://he03.tci-thaijo.org/index.php/scintc/article/view/4952