ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลเท้าของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ตำบลอาจสามารถ อำเภออาจสามารถ จังหวัดร้อยเอ็ด

ผู้แต่ง

  • เลิศวิทย์ เหลือผล

คำสำคัญ:

ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 พฤติกรรมการดูแลเท้า ปัจจัยส่งเสริมการดูแลเท้า ภาวะแทรกซ้อนเบาหวาน การป้องกันแผลที่เท้า

บทคัดย่อ

            การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการดูแลเท้าและปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลเท้าของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในตำบลอาจสามารถ อำเภออาจสามารถ จังหวัดร้อยเอ็ด เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาภาคตัดขวาง กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 จำนวน 183 คน ซึ่งได้จากการสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นภูมิตามหมู่บ้าน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามประกอบด้วย 4 ส่วน ได้แก่ ข้อมูลส่วนบุคคล ความรู้เรื่องการดูแลเท้า การรับรู้เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพเท้า และพฤติกรรมการดูแลเท้า วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน

            ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีความรู้เรื่องการดูแลเท้าในระดับสูง (ร้อยละ 87.43) มีการรับรู้โอกาสเสี่ยง การรับรู้ความรุนแรง การรับรู้ประโยชน์ และแรงจูงใจด้านสุขภาพในระดับสูง ส่วนการรับรู้อุปสรรคอยู่ในระดับปานกลาง สำหรับพฤติกรรมการดูแลเท้าส่วนใหญ่อยู่ในระดับเหมาะสม (ร้อยละ 71.04) และระดับพอใช้ (ร้อยละ 28.96) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลเท้าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การรับรู้โอกาสเสี่ยง การรับรู้ความรุนแรง การรับรู้ประโยชน์ การรับรู้อุปสรรค และแรงจูงใจด้านสุขภาพ โดยปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลเท้าได้แก่ การรับรู้ความรุนแรงของแผลที่เท้า แรงจูงใจด้านสุขภาพ และการรับรู้อุปสรรคของการดูแลเท้า ซึ่งสามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมการดูแลเท้าได้ร้อยละ 32.6

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข. (2566ก). อัตราการป่วยด้วยโรคเบาหวาน ปีงบประมาณ 2566. สืบค้นเมื่อ 24 กรกฎาคม 2567, จาก https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/report.php?&cat_id=6a1fdf282fd28180eed7d1cfe0155e11&id=cefa42b9223ec4d1969c5ce18d762bdd

กระทรวงสาธารณสุข. (2566ข). อัตราป่วยตายด้วยโรคเบาหวาน ปีงบประมาณ 2566. สืบค้นเมื่อ 24 กรกฎาคม 2567, จาก https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/report.php?&cat_id=6a1fdf282fd28180eed7d1cfe0155e11&id=589248f2516fbb85d4a4a5605c3ca1c4

กระทรวงสาธารณสุข. (2566ค). ร้อยละผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลได้ดี ปีงบประมาณ 2566. สืบค้นเมื่อ 24 กรกฎาคม 2567, จาก https://hdc.moph.go.th/center/public/standard-report-detail/137a726340e4dfde7bbbc5d8aeee3ac3

กระทรวงสาธารณสุข. (2566ง). ร้อยละของการเกิดภาวะแทรกซ้อนเฉียบพลันในผู้ป่วยเบาหวาน งบประมาณ 2566. สืบค้นเมื่อ 24 กรกฎาคม 2567, จาก https://hdc.moph.go.th/center/public/standard-report-detail/b06544333648315e83c83445a62dd94e

กรวรรณ ผมทอง, เขมารดี มาสิงบุญ, & วัลภา คุณทรงเกียรติ. (2562). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการดูแลเท้าของผู้ป่วยเบาหวานกลุ่มเสี่ยงต่อการเกิดแผลที่เท้า. วารสารการพยาบาลและการดูแลสุขภาพ, 37(4), 109–118.

ณัฐสุดา คติชอบ, พนิดา จันทโสภีพันธ์, & วราภรณ์ บุญเชียง. (2565). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการดูแลเท้าในชีวิตประจำวันของผู้ที่เป็นโรคเบาหวานที่มีภาวะเส้นประสาทส่วนปลายเสื่อมในชุมชน. พยาบาลสาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 49(4), 357–368.

ปุญญพัฒน์ ไชยเมล์. (2556). การกำหนดขนาดตัวอย่างสำหรับการวิจัยเชิงพรรณนาในงานสาธารณสุข. วารสารมหาวิทยาลัยทักษิณ, 16(2), 9–18.

รุ่งนภา ลั่นอรัญ, วรัญญา ตรีเหลา, & สุภาพร หน่อคำ. (2565). หลักสูตรการเพิ่มสมรรถนะการจัดการโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง (ระดับกลาง). นนทบุรี: กรมควบคุมโรค.

โรงพยาบาลอาจสามารถ. (2566). สรุปผลการดำเนินงานการควบคุมโรคติดต่อไม่เรื้อรัง โรงพยาบาลอาจสามารถ จังหวัดร้อยเอ็ด ปีงบประมาณ 2566 [เอกสารอัดสำเนา]. ร้อยเอ็ด.

วิชัย เอกพลากร. (2564). การสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 6 พ.ศ. 2562–2563. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์.

สุปรียา เสียงดัง. (2562). พฤติกรรมการดูแลเท้าของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในคลินิกเบาหวาน โรงพยาบาลสิงหนคร อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา. วารสารสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 2(3), 1–15.

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2561). การสำรวจพฤติกรรมการบริโภคอาหาร พ.ศ. 2560. กรุงเทพมหานคร: [ม.ป.ท.].

อรรถสิทธิ์ ศรีสุบัติ, & สุรีพร คนละเอียด. (2552). แนวทางการดูแลเท้าในผู้ป่วยเบาหวาน. กรุงเทพฯ: บริษัท โอ-วิทย์ (ประเทศไทย) จำกัด.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-04-30

รูปแบบการอ้างอิง

เหลือผล เ. . (2025). ปัจจัยที่ส่งผลต่อพฤติกรรมการดูแลเท้าของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ตำบลอาจสามารถ อำเภออาจสามารถ จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารวิชาการเพื่อการพัฒนาระบบสุขภาพปฐมภูมิและสาธารณสุข, 3(1), 233–245. สืบค้น จาก https://he03.tci-thaijo.org/index.php/AJHSD/article/view/4057

ฉบับ

ประเภทบทความ

Research artricle