ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับระดับความรุนแรงของการได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะของผู้ประสบอุบัติเหตุจักรยานยนต์ ที่มารับบริการโรงพยาบาลบางแพ จังหวัดราชบุรี

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับระดับความรุนแรงของการบาดเจ็บที่ศีรษะของผู้ประสบอุบัติเหตุจักรยานยนต์ที่มารับบริการโรงพยาบาลบางแพ จังหวัดราชบุรี โดยการเก็บข้อมูลย้อนหลังจากรายงานการเฝ้าระวังการบาดเจ็บที่ศีรษะของผู้ประสบอุบัติเหตุจักรยานยนต์ที่มารับบริการที่ห้องฉุกเฉินของโรงพยาบาลบางแพ จังหวัดราชบุรีในปีงบประมาณ 2564 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน เปรียบเทียบสัดส่วนความเสี่ยง (odds ratio) ระหว่างกลุ่มบาดเจ็บที่ศีรษะระดับปานกลางถึงรุนแรงกับกลุ่มบาดเจ็บที่ศีรษะระดับเล็กน้อย และสถิติอ้างอิง ได้แก่ Chi-square test และ binary logistic regression ผลการศึกษาพบว่าผู้ประสบเหตุจักรยานยนต์ที่ได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะ จำนวน 458 ราย เป็นเพศชาย 289 ราย (ร้อยละ 63.1) อายุระหว่าง 20 ถึง 59 ปี 296 ราย (ร้อยละ 64.6) เป็นผู้ขับขี่ 376 ราย (ร้อยละ 82.1) สถานที่เกิดเหตุมักเป็นถนนสายรอง 358 ราย (ร้อยละ 78.2) เวลาที่เกิดเหตุเป็นช่วงเวลาเวรบ่ายคิดเป็นร้อยละ 46.5 กลไกการเกิดการบาดเจ็บมาจากการตกหล่นและพลิกคว่ำจากรถจักรยานยนต์คิดเป็นร้อยละ 52.2 พฤติกรรมเสี่ยงไม่สวมหมวกขณะขับขี่คิดเป็นร้อยละ 93 ผู้ใช้รถจักรยานยนต์ที่ไม่ดื่มแอลกอฮอล์คิดเป็นร้อยละ 85.8 และมีระดับความรุนแรงของการบาดเจ็บที่ศีรษะระดับเล็กน้อยคิดเป็นร้อยละ 96.3 การศึกษานี้พบว่าอายุของผู้ประสบอุบัติเหตุจักรยานยนต์และการดื่มแอลกอฮอล์ มีความสัมพันธ์กับระดับความรุนแรงของการบาดเจ็บที่ศีรษะ โดยผู้ประสบอุบัติเหตุจักรยานยนต์ที่มีอายุ 20-59 ปี มีระดับความรุนแรงของการบาดเจ็บที่ศีรษะในระดับปานกลางถึงรุนแรงและการบาดเจ็บที่ศีรษะในระดับเล็กน้อย คิดเป็นร้อยละ 94.1 และร้อยละ 63.5 ตามลำดับ ผู้ใช้รถจักรยานยนต์ที่ดื่มแอลกอฮอล์มีโอกาสเกิดการบาดเจ็บที่ศีรษะระดับปานกลางถึงรุนแรงมากกว่าการเกิดการบาดเจ็บที่ศีรษะระดับเล็กน้อยคิดเป็น 4.68 เท่า ส่วนปัจจัยด้านเพศ ประเภทผู้ใช้รถ สถานที่เกิดเหตุ เวลาที่เกิดเหตุ กลไกการเกิดการบาดเจ็บ พฤติกรรมการสวมหมวก ไม่มีความสัมพันธ์กับระดับความรุนแรงของการได้รับการบาดเจ็บที่ศีรษะของผู้ประสบอุบัติเหตุจักรยานยนต์ ดังนั้น อายุของผู้ประสบอุบัติเหตุจักรยานยนต์และการดื่มแอลกอฮอล์ มีความสัมพันธ์กับระดับความรุนแรงของการบาดเจ็บที่ศีรษะ จึงควรกวดขันและตรวจจับผู้ฝ่าฝืนกฎจราจรอย่างเข้มงวด จริงจัง และสม่ำเสมอในเรื่องการดื่มแอลกอฮอล์ขณะขับขี่เพื่อสร้างวินัยให้ผู้ขับขี่ ทำให้ลดความรุนแรงของการบาดเจ็บที่ศีรษะ ตลอดจนลดความสูญเสียด้านเศรษฐกิจและสังคม โดยเฉพาะในกลุ่มอายุ 20-59 ปี